Zielonki (województwo pomorskie)
Artykuł | 53°58′35″N 19°9′44″E |
---|---|
- błąd | 38 m |
WD | 53°55'N, 19°6'E |
- błąd | 20827 m |
Odległość | 2 m |
osada | |
Panorama Zielonek | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2015) | 556 |
Strefa numeracyjna | 55 |
Kod pocztowy | 82-410 |
Tablice rejestracyjne | GSZ |
SIMC | 0157629 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
53°58′35″N 19°09′44″E/53,976389 19,162222 |
Zielonki (niem. Grünfelde) – osada w Polsce w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Stary Targ. Wieś wchodzi w skład sołectwa Szropy. Położona jest nad Strugą Młyńską.
Historia
Zielonki to dawne dobra rycerskie. Pod koniec XIII wieku przywilej dla wsi nadał mistrz ziemski Meinhard von Querfurt. W 1316 wielki mistrz krzyżacki Karl Bessart von Trier na nowo rozmierzył dobra i podzielił je pomiędzy Jakuba i jego braci. Nowym przywilejem potwierdził to w pierwszej połowie lat 30. XIV wieku wielki mistrz krzyżacki Luther von Braunschweig. W XV wieku dobra należały do Budziszów, a w XVI wieku do rodziny von Schönwiese (właścicieli Krasnej Łąki). Pod koniec XVI wieku zostały one nabyte przez Czemów. Następnie dziedziczyli je kolejno Güldensternowie, Łosiowie, Kretkowscy, Kruszyńscy i Wałdowscy. W XIX wieku posiadaczami majątku byli m.in. Klemens Rötteken i hrabia Adam Sierakowski. Wieś liczyła wówczas ok. 200 mieszkańców, w blisko 1/4 wyznania ewangelickiego, resztę stanowili katolicy. Znajdowała się tam szkoła.
Zielonki były osadą folwarczną składającą się z dworu, parku oraz budynków gospodarczych i inwentarskich. Na wschód od zespołu dworskiego znajdowały się czworaki. Układ ruralistyczny z XIII wieku został zachowany. Park dworski z XVIII/XIX wieku został w 1978 wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A-901 z 3.02.1978[1]). Zachowały się też XIX-wieczne: dwór, chlewnia i magazyn zbożowy, a także kilka budynków z początku XX wieku.
Wieś szlachecka położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[2].
W latach 1945–1975 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego, a w latach 1975–1998 do województwa elbląskiego.
Inne miejscowości o nazwie Zielonki
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2022-01-04] .
- ↑ Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
Bibliografia
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Stary Targ, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor:
Mapa powiatu sztumskiego, Polska