Zielony Staw Gąsienicowy

Zielony Staw Gąsienicowy
Ilustracja
U góry zdjęcia czarny szlak turystyczny, na dole Kotlinowy Stawek
Położenie
Państwo

 Polska

Wysokość lustra

1672 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

3,84 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


275 m
238 m

Głębokość
• maksymalna


15,1 m

Objętość

260 500 m³

Hydrologia
Rodzaj jeziora

polodowcowe

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zielony Staw Gąsienicowy”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zielony Staw Gąsienicowy”
Ziemia49°13′44″N 19°59′59″E/49,228889 19,999722

Zielony Staw Gąsienicowy lub po prostu Zielony Staw[1] – należące do Gąsienicowych Stawów jezioro polodowcowe w Tatrach Wysokich, położone na wysokości 1672 m n.p.m. w kotle lodowcowym poniżej Skrajnej Turni.

Zielony Staw po lewej. Po prawej od góry: Dwoisty Staw, Kurtkowiec, Czerwone Stawki

Dawniej staw nosił nazwę Suczy Staw (od złej suki kaleczącej owce, którą podobno w nim utopiono, a znaleziono w Jaskini Kasprowej[2]). Zielony Staw jest największym jeziorem Doliny Zielonej Gąsienicowej i ósmym co do wielkości jeziorem polskich Tatr. Według danych z przewodnika Tatry Wysokie Witolda Henryka Paryskiego powierzchnia jeziora wynosi 3,84 ha (długość 275 m, szerokość 238 m), głębokość 15,1 m. Na zdjęciu satelitarnym z 2004 r. powierzchnia jest nieco mniejsza i wynosi 3,764 ha[3]. Wody jeziora cechuje duża przeźroczystość (nawet do 10 m) i jasnozielone zabarwienie wywołane niewielką ilością planktonu[4].

Dla wygody dziewiętnastowiecznych turystów w 1896 r. Towarzystwo Tatrzańskie zbudowało na północnym brzegu jeziora drewniany schron. Zniszczyły go śniegi w 1907 r.[5]

Zielony Staw Gąsienicowy, w tle Kurtkowiec

Staw był od dawna sztucznie zarybiany, pierwszy raz w 1909. Ponownie w 1949 wypuszczono do stawu narybek pstrąga źródlanego. Początkowo, gdy jezioro było jeszcze bogate w plankton, ryby osiągnęły spore rozmiary. Później jednak, gdy ryby wyjadły plankton, większość z nich wyginęła. Staw zamarza w październiku-listopadzie, a rozmarza w maju-czerwcu[4].

Ze stawu wypływa potok Sucha Woda płynący dnem Doliny Gąsienicowej (na znacznej części długości jego wody zanikają pod kamieniami)[6]. Nad brzegami stawu rośnie rzadka w Karpatach turzyca Lachenala[7].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czarny obok stawu przebiega czarny szlak z Roztoki Stawiańskiej na Świnicką Przełęcz. Czas przejścia od szlaku żółtego na przełęcz: 1:25 h, ↓ 1:05 h[6].

Przypisy

  1. ↑ Oficjalna nazwa stawu według GUGiK to Zielony Staw, por. Wykaz nazw wód stojących. [dostęp 2008-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 marca 2019)].
  2. ↑ Ludwik Zejszner, Podhale i północna pochyłość Tatrów... Biblioteka Warszawska. Warszawa 1849, tom XXXV, s. 444; Hardward kat# 'slav 519877' (702); cytat: Juhasy z szałasu Gąsienicowego mieli bardzo niedobrą sukę; nie tylko nie chodziła za owcami, ale ustawicznie je kaleczyła. Chcąc się pozbyć tego szkodnika, utopili ją w stawie. Po kilku dniach, mój pradziad (przewodnika) poszedł z czarownikami szukać złota do doliny Kasprowej, w potężnem źródle, zwanem Dziura za polaną. I właśnie tam była ta suka.
  3. ↑ Magdalena i Tomasz Zwijacz Kozica, Tatrzańskie pojezierze, „Tatry” (2 (24)), Zakopane: Tatrzański Park Narodowy, wiosna 2008, s. 70–71, ISSN 0867-4531.
  4. ↑ a b Władysław Szafer, Tatrzański Park Narodowy, Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
  5. ↑ Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  6. ↑ a b Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.
  7. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
POL Szlak czarny.svg
Czarny szlak turystyczny.
Zielony staw.jpg
Autor: Michał Rafał Stefański, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zielony staw, widok z Kasprowego Wierchu, w tle Kurtkowiec.
Zielony Staw Gąsienicowy a1.jpg
Autor: Opioła Jerzy, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Zielony Staw Gąsienicowy (Tatra Mountains)
Stawy Gąsienicowwe a2.jpg
Autor: Opioła Jerzy, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stawy Gąsienicowe (Tatra Mountains, Dolina Gąsienicowa)