Ziemia Coatsów
 Ziemia Coatsów na mapie Brytyjskiego Terytorium Antarktycznego | |
| Terytorium | |
|---|---|
| Miejscowości | brak
|
| Wydarzenia historyczne | |
Położenie na mapie Antarktyki  | |
 77°00′S 27°30′W/-77,000000 -27,500000 | |
Ziemia Coatsów[1] (ang. Coats Land, hiszp. Tierra de Coats[1]) – region w Antarktydzie Wschodniej nad południowo-wschodnim brzegiem Morza Weddella, między Ziemią Królowej Maud na wschodzie a Lodowcem Szelfowym Filchnera na południowym zachodzie.
Znajdują się tu dwie stacje badawcze – argentyńska Belgrano II i brytyjska Halley.
Roszczenia terytorialne wobec wschodniej części Ziemi Coatsów wysuwa Norwegia, zachodniej Argentyna a wobec środkowej Wielka Brytania.
Nazwa
Ziemia Coatsów została nazwana na cześć braci Jamesa Coatsa (1841–1912) i Andrew Coatsa (1862–1930), których przedsiębiorstwa wsparły finansowo Szkocką Narodową Wyprawę Antarktyczną (ang. Scottish National Antarctic Expedition, SNAE) w latach 1902–1904[2][3].
Geografia
Region w Antarktydzie Wschodniej nad południowo-wschodnim brzegiem Morza Weddella, między Ziemią Królowej Maud na wschodzie a Lodowcem Szelfowym Filchnera na południowym zachodzie[4]. Rozciąga się przez około 500 km[4] z północnego wschodu na południowy zachód między 20°00'W a 36°00'W[5].
Obejmuje wybrzeża — Leopolda i Cairda[4]. Główne wzniesienia to Theron Mountains, Góry Shackletona i Whichaway Nunataks[6].
Na Ziemi Coatsów znajdują się argentyńska stacja badawcza Belgrano II i brytyjska Halley[6].
Historia
Północno-wschodnia część Ziemi Coatsów została odkryta przez Williama Speirsa Bruce’a (1867–1921), kierownika Szkockiej Narodowej Wyprawy Antarktycznej (ang. Scottish National Antarctic Expedition, SNAE) w latach 1902–1904[5]. 3 marca 1904 roku Bruce dostrzegł ze statku ląd, który nazwał Ziemią Coatsów[2]. W latach 1911–1912 Druga Niemiecka Wyprawa Antarktyczna (niem. Zweite Deutsche Antarktisexpedition) odkryła dalsze tereny Ziemi Coatsów na zachodzie[2]. W grudniu 1914 roku i w styczniu roku 1915 Ernest Shackleton (1874–1922) odkrył tereny na południu[5].
W 1957 roku Trans-Antarktyczna Ekspedycja Wspólnoty Narodów (ang. Commonwealth Trans-Antarctic Expedition) przeprowadziła badania w regionie Theron Mountains, Góry Shackletona i Whichaway Nunataks[6].
Polityka
Roszczenia do wschodniej części Ziemi Coatsów wysuwa Norwegia, do zachodniej Argentyna a do środkowej Wielka Brytania[4]. Wraz z podpisaniem Układu Antarktycznego, roszczenia te zostały „zamrożone”[7][a]
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Na mocy Artykułu 4 Układu Antarktycznego żadne z państw nie może zgłaszać w czasie obowiązywania traktatu roszczeń terytorialnych, a roszczenia, które zostały zgłoszone przed wejściem w życie traktatu, nie zostały nim ani anulowane, ani zanegowane; zob. Boczek 2005 ↓, s. 205.
Przypisy
- ↑ a b KSNG 2006 ↓, s. 21.
- ↑ a b c Gazetteer of the British Antarctic Territory ↓.
- ↑ Everett-Heath 2017 ↓.
- ↑ a b c d Encyclopædia Britannica ↓.
- ↑ a b c United States Gazetteer ↓.
- ↑ a b c Clarkson 2007 ↓, s. 50.
- ↑ Boczek 2005 ↓, s. 205.
Bibliografia
- Antarktyka. „Nazewnictwo geograficzne Świata”. 8, 2006. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (KSNG). [dostęp 2022-01-26].
- Boczek, Boleslaw Adam: International Law: A Dictionary. Scarecrow Press, 2005. ISBN 978-0-8108-5078-1. [dostęp 2022-01-27]. (ang.).
- Clarkson, Peter: Antarctic: Definitions and Bounderies. W: Riffenburgh, Beau: Encyclopedia of the Antarctic. Taylor & Francis, 2007. ISBN 978-0-415-97024-2. [dostęp 2022-01-26]. (ang.).
- Everett-Heath, John: The Concise Dictionary of World Place Names. Oxford University Press, 2017. ISBN 978-0-19-255646-2. [dostęp 2022-01-27]. (ang.).
- Gazetteer of the British Antarctic Territory: Coats Land. [dostęp 2022-01-26]. (ang.).
- Coats Land, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-01-26] (ang.).
- United States Gazetteer: Coats Land. [dostęp 2022-01-26]. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Physical Location map Antarctica, Azimuthal equidistant projection
Autor:
- Antarctic_Treaty_flag.svg: Alakasam.
- derivative work: B1mbo (talk)
Flag of the Antarctic Treaty
Location map of Coats Land in the British Antarctic Territory
The Shackleton Range, seen here on Oct. 21, 2011, juts out of the ice sheet between Slessor and Recovery glaciers. Credit: Michael Studinger/NASA
Autor: Hugh Broughton Architects, Licencja: CC BY-SA 4.0
The Halley Research Station is a research facility in Antarctica. This image is of the Halley VI buildings consisting of a string of eight modules jacked up on hydraulic legs to keep it above the accumulation of snow.