Ziemia liwska

Ziemia liwska jako część województwa mazowieckiego w latach 1529-1795
Herb ziemi liwskiej

Ziemia liwska – ziemia województwa mazowieckiego po włączeniu Księstwa Mazowieckiego do I Rzeczypospolitej w 1526 roku[1], wcześniej ziemia Księstwa Mazowieckiego. Stolicą ziemi był Liw.

Miała powierzchnię 1038 km², składała się z 1 powiatu liwskiego. Starostwo grodowe miała w Liwie, w obrębie ziemi istniało starostwo niegrodowe korytnickie. Sejmikowała w Liwie, wybierała 2 posłów na sejm walny i deputata na Trybunał Główny Koronny co piąty rok.

Początkowo terytorium grodu liwskiego (wczesnośredniowieczne grodzisko we wsi Grodzisk) związane z Mazowszem czerskim i diecezją poznańską prawdopodobnie już przed 1065 r. Gród liwski kontrolował drogę z Drohiczyna do Czerska. W 1304 r. okręg grodu liwskiego obejmował prawdopodobnie także dobra Dobrzyńce (potem Dobrzyniec) nad Świdrem, a zatem przynajmniej część prawobrzeżnej ziemi czerskiej. W 1311 r. terytorium prawdopodobnie włączone do dzielnicy czerskiej księcia mazowieckiego Trojdena I, który 1313 objął także dzielnicę warszawską. W 1524 roku wymieniona terra liwensis[2].

W ziemi liwskiej leżały następujące ważniejsze miejscowości[3][4][5][6]:

Uporządkowano według liczby ludności. Pogrubiono nazwy miast.

Uwagi

  1. ↑ Do 1569, później przyłączony do ziemi drohickiej, należącej do Podlasia[7].

Bibliografia

  • Atlas Historyczny Polski: Mazowsze w II połowie XVI w., cz. 2: komentarze i indeksy, red. Władysław Pałucki, Warszawa 1973, s. 60.
  • Zygmunt Gloger, Geografia historyczna dawnej Polski, Kraków 1900, s. 142.
  • Jacek A. Wiśniewski, Kościoły drewniane Mazowsza, Pruszków 1998, s. 91.

Przypisy

  1. ↑ województwo mazowieckie formalnie utworzono w 1529 roku
  2. ↑ http://hgisb.kul.lublin.pl/agad/rejestry/Materia%C5%82y%20do%20s%C5%82ownika%20K.%20Pacuski.pdf
  3. ↑ Wyciąg z geografii polskiej przez Teodora Wagę w roku 1767 skreślonej i ogłoszonej. Księgarnia Jana Konstantego Żupańskiego, Poznań 1856, s. 13.
  4. ↑ Oskar Kolberg: Mazowsze. Obraz etnograficzny, tom I: Mazowsze polne. Drukarnia W. L. Anczyca i Spółki, Kraków 1885, s. 4.
  5. ↑ Zofia Kurnatowska: Słowiańszczyzna w Europie średniowiecznej, tom II. Wydawnictwo WERK, Wrocław 1996, s. 197. ​ISBN 83-901964-7-6​
  6. ↑ Anna Michałowska: Sejmy i sejmiki koronne wobec Żydów. Wybór tekstów źródłowych. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006, s. 297. ​ISBN 978-83-235-0243-2​
  7. ↑ Aleksander Jabłonowski (red.): Źródła dziejowe, tom XVII: Podlasie, część II. Gebethner i Wolff, Warszawa 1909, s. 245.

Media użyte na tej stronie