Ziemik włochatobrzuchy

Ziemik włochatobrzuchy
	Byrsinus flavicornis
	(Fabricius, 1794)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	pluskwiaki
Podrząd	pluskwiaki różnoskrzydłe
Infrarząd	Pentatomomorpha
Nadrodzina	tarczówki
Rodzina	ziemikowate
Podrodzina	Cydninae
Plemię	Geotomini
Rodzaj	Byrsinus
Gatunek	Byrsinus flavicornis
Synonimy
	Cimex flavicornis Fabricius, 1794; Pentatoma (Cydnus) flavicornis (Fabricius, 1794); Cydnus flavicornis (Fabricius, 1794); Aethus flavicornis (Fabricius, 1794);
	Cimex flavicornis Fabricius, 1794; Pentatoma (Cydnus) flavicornis (Fabricius, 1794); Cydnus flavicornis (Fabricius, 1794); Aethus flavicornis (Fabricius, 1794);

Ziemik włochatobrzuchy^[1] (Byrsinus flavicornis) – gatunek pluskwiaków różnoskrzydłych z rodziny ziemikowatych i podrodziny Cydninae.

Taksonomia

Gatunek ten po raz pierwszy opisany został w 1794 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Cimex flavicornis^[2].

Morfologia

Zbliżenie na głowę i brzeg przedplecza

Pluskwiak o owalnym w zarysie ciele długości od 2,5 do 4 mm. Ubarwiony jest czarno, czarnobrązowo^[3]^[4] lub brązowo, niekiedy z półpokrywami bardziej brązowymi od reszty ciała^[3]. Powierzchnia ciała jest wyraźnie punktowana^[4]. Głowę mają nieco rozpłaszczoną^[5], zaopatrzoną w parę cienkich i długich szczecinek u wierzchołka nadustka oraz rząd 6–9 grubych kolców i 6–10 osadzonych w porach szczecinek na zewnętrznej krawędzi każdego z policzków. Na bocznych brzegach przedplecza wyrasta kilkadziesiąt, zawsze ponad 40 długich szczecinek. Od 20 do 30 długich szczecinek osadzonych jest również na żyłce kostalnej półpokryw^[3]^[4]. Tarczka jest wydłużona, dłuższa niż u nasady szeroka, sięgająca znacznie poza połowę długości odwłoka. Gruczoły zapachowe zatułowia mają ujścia o kształcie małego, okrągłego uszka. Ewaporatoria na śródtułowiu i zatułowiu mogą być od bardzo małych, przez niemal niedostrzegalne po całkiem zanikłe^[4]^[3].

Ekologia i występowanie

Owad ten zamieszkuje głównie stanowiska trawiaste o piaszczystym podłożu. Bytuje wśród korzeni traw, zwłaszcza strzęplicy sinej i szczotlichy siwej. W czasie wysokich temperatur przebywa w wyższych warstwach gleby, a nawet na jej powierzchni, jednak zaniepokojony zagrzebuje się w niej z powrotem. Jest fitofagiem ssącym soki z korzeni. Stadium zimującym są osobniki dorosłe^[3].

Gatunek palearktyczny^[3]^[4], w Europie znany z Portugalii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Włoch, Malty, Niemiec, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Łotwy, Litwy, Białorusi, Ukrainy, Chorwacji, Czarnogóry, Serbii, Macedonii Północnej, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Rosji i Turcji. Ponadto znany m.in. z Cypru i Madery^[2]. W Polsce został stwierdzony na nielicznych stanowiskach na nizinach i jest jedynym przedstawicielem swojego rodzaju^[3]. Spotyka się go rzadziej niż podobnego ziemika brunatnego w Polsce^[3]^[1] i na wschodzie Niemiec, natomiast częściej od wspominanego gatunku na zachodzie i północy Niemiec^[6].

Przypisy

↑ ^a ^b Byrsinus flavicornis – Ziemik włochatobrzuchy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2019-07-25].
↑ ^a ^b Byrsinus flavicornis (Fabricius, 1794). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-07-25].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Jerzy A. Lis, Barbara Lis, Dariusz J. Ziaja: Heteroptera Poloniae 2: Pentatomoidea 1: Acanthosmatidae, Cydnidae, Plataspidae, Scutelleridae, Thyreocoridae. Bytom: Zakład Poligraficzno-Wydawniczy "Plik", 2012.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Jerzy A. Lis: Klucze do oznaczania owadów Polski. T. XVIII: Pluskwiaki różnoskrzydłe - Heteroptera. Cz. zeszyt 12: Plataspidae, Thyreocoridae, Cydnidae. Toruń: Oficyna Wydawnicza Turpress, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1997. ISBN 83-86781-42-4.
↑ Randall T. Schuh, James Alexander Slater: True bugs of the world (Hemiptera:Heteroptera): classification and natural history. Cornell University Press, 1995, s. 220-225. ISBN 0-8014-2066-0. (ang.).
↑ Ekkehard Wachmann, Albert Melber, Jürgen Deckert: Wanzen. Band 4: Pentatomomorpha II: Pentatomoidea: Cydnidae, Thyreocoridae, Plataspidae, Acanthosomatidae, Scutelleridae, Pentatomidae. (= Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise. 81. Teil). Goecke & Evers, Keltern, 2008, s. 12. ISBN 978-3-937783-36-9.

[insektarium-1] Byrsinus flavicornis – Ziemik włochatobrzuchy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2019-07-25].

[fe-2] Byrsinus flavicornis (Fabricius, 1794). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-07-25].

[Lisetal-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Jerzy A. Lis, Barbara Lis, Dariusz J. Ziaja: Heteroptera Poloniae 2: Pentatomoidea 1: Acanthosmatidae, Cydnidae, Plataspidae, Scutelleridae, Thyreocoridae. Bytom: Zakład Poligraficzno-Wydawniczy "Plik", 2012.

[Klucz-4] Jerzy A. Lis: Klucze do oznaczania owadów Polski. T. XVIII: Pluskwiaki różnoskrzydłe - Heteroptera. Cz. zeszyt 12: Plataspidae, Thyreocoridae, Cydnidae. Toruń: Oficyna Wydawnicza Turpress, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1997. ISBN 83-86781-42-4.

[True-5] Randall T. Schuh, James Alexander Slater: True bugs of the world (Hemiptera:Heteroptera): classification and natural history. Cornell University Press, 1995, s. 220-225. ISBN 0-8014-2066-0. (ang.).

[Wachmann-6] Ekkehard Wachmann, Albert Melber, Jürgen Deckert: Wanzen. Band 4: Pentatomomorpha II: Pentatomoidea: Cydnidae, Thyreocoridae, Plataspidae, Acanthosomatidae, Scutelleridae, Pentatomidae. (= Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise. 81. Teil). Goecke & Evers, Keltern, 2008, s. 12. ISBN 978-3-937783-36-9.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Ziemik włochatobrzuchy

Spis treści

Taksonomia

Morfologia

Ekologia i występowanie

Przypisy

Media użyte na tej stronie