Zimnicowate
 Diapensia lapponica | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | zimnicowate |
| Nazwa systematyczna | |
| Diapensiaceae Lindl. Nat. Syst. Bot., ed. 2: 233. 13 Jun 1836[3] | |
Zimnicowate (Diapensiaceae) – rodzina roślin z rzędu wrzosowców. Obejmuje 6 rodzajów z około 15 gatunkami występujących w rejonie Himalajów (tu jest największe zróżnicowanie przedstawicieli) poza tym na Dalekim Wschodzie oraz w północnej części Ameryki Północnej i Europy[2]. Rosną w górach i tundrze, poza tym w lasach[4].
Morfologia
- Pokrój
- Zimozielone krzewinki tworzące spłaszczone lub półkuliste poduszki (rosną bardzo wolno, gatunki tundrowe osiągają po 10 latach wzrostu 5 cm średnicy) i byliny z płożącymi rozłogami i liśćmi skupionymi w rozetę[5]. Rośliny zwykle nagie, niskie, płożące[6].
- Liście
- W przypadku bylin sercowate, zebrane w rozetę, z charakterystycznymi nerwami bocznymi wygiętymi do tyłu. W przypadku krzewinek liście są sztywne, drobne i błyszczące[5]. Liście bez przylistków, ogonkowe lub siedzące[6]
- Kwiaty
- Pięciokrotne z wyjątkiem zalążni, która jest trójkomorowa[5]. Promieniste i obupłciowe. Wyrastają pojedynczo lub skupione w gęstym gronie liczącym do 15 kwiatów[4]. Działek kielicha jest 5, są one wolne. Płatki korony są u nasady zrośnięte, rzadziej wolne (rodzaj Galax), w rodzaju Shortia końce płatków są frędzlowate. Pręcików jest 5 lub 10 (czasem podzielonych na 5 płodnych pręcików i 5 prątniczków)[6], pylniki otwierają się szparami. Charakterystyczny dla rodziny jest pyłek składający się z pojedynczych ziaren (pyłek innych wrzosowców występuje w tetradach)[5]. Zalążnia jest górna, zwykle trójkomorowa, rzadko pięciokomorowa. Zawiera liczne zalążki. Na szczycie z pojedynczym słupkiem, zwieńczonym płatowato podzielonym, główkowatym lub dyskowatym znamieniem[6].
- Owoce
- Torebki trój-, rzadko pięciokomorowe, pękające wzdłuż osi. Zawierają liczne nasiona[6].
Systematyka
- Pozycja systematyczna rodziny według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Zimnicowate stanowią jedną z wielu rodzin zaliczanych do rzędu wrzosowców (w jego obrębie jest siostrzaną dla styrakowatych), wchodzącego w skład grupy astrowych (asterids) w obrębie dwuliściennych właściwych (eudicots)[2].
| wrzosowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Wykaz rodzajów[2]
- Berneuxia Decne.
- Diapensia L. – zimnica
- Galax Sims
- Pyxidanthera Michx.
- Schizocodon Siebold & Zuccarini
- Shortia Torrey & A. Gray
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- ↑ a b c d Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- ↑ Robert W. Kiger, James L. Reveal: A comprehensive scheme for standardized abbreviation of usable plant-family names and type-based suprafamilial names. University of Maryland. [dostęp 2014-03-14].
- ↑ a b Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 123. ISBN 1-55407-206-9. (ang.).
- ↑ a b c d Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. 2. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 113. ISBN 83-7079-778-4.
- ↑ a b c d e Haining Qin, Bruce Bartholomew: Diapensiaceae. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2014-03-14].
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Schizocodon soldanelloides,Aizu area,Fukushima pref.,Japan
Autor: Ted Bodner, Southern Weed Science Society, Bugwood.org, Licencja: CC BY 3.0
Galax urceolata, image taken in may.
Autor: Alinja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Diapensia lapponica