Zirydzi z Grenady

Zirydzi z Grenadyberberyjska dynastia w Andaluzji w latach 10121090.

Zawi ibn Ziri syn Ziriego ibn Manada przybył jako dowódca berberyjskich oddziałów do Kalifatu Kordowy po tym, jak jego pretensje do tronu w 995 jako krewnego Zirydów nie zostały uznane. Wraz z upadkiem kalifatu od 1009 i utworzeniem królestw Taifa, Zawi ibn Ziri w 1012 uniezależnił się w Grenadzie i rządził do 1019.

Za jego następców Habbusa (10191038), Badisa (10381073) i Abdallaha (10731090) Grenada, obok Sewilli, wyrosła na ważniejsze centrum polityczne i kulturalne Andaluzji.

W 1038 została zdobyta na Amirydach prowincja Almería. Atak Abbadydów z Sewilli w 1039 został skutecznie odparty. W 1058 w sojuszu z Abbadydami powiodło się nawet obalenie Hammudydów z Malagi. Pod rządami Zirydów grupy żydowskie uzyskały poważny wpływ na politykę. Za czasów Abdallaha jeszcze bardziej wzmocnili się, przy czym dochodziło w Grenadzie do pogromów.

Wraz z inwazją Almorawidów do Andaluzji Zirydzi dostali się pod ich panowanie i w 1090 zostali przez nich usunięci.

Władcy Zirydów w Grenadzie

Bibliografia

  • Franciszek Bocheński, Zirydzi, w: Mały słownik kultury świata arabskiego, pod red. Józefa Bielawskiego, Wiedza Powszechna, Warszawa 1971, ss. 530-531.