Ziuta Hartman

Ziuta Hartman

‏ז'וּטָה הרטמן‎

Data i miejsce urodzenia	5 października 1922 Kielce
Data i miejsce śmierci	19 maja 2015 Tel Awiw
Przebieg służby
Lata służby	1942–1943
Formacja	Żydowski Związek Wojskowy
Stanowiska	łączniczka ŻZW
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa powstanie w getcie warszawskim

Ziuta Hartman, z domu Rotenberg (hebr. ‏ז'וּטָה הרטמן‎; ur. 5 października 1922 w Kielcach, zm. 19 maja 2015 w Tel Awiwie^[1]) – żydowska działaczka ruchu oporu podczas II wojny światowej, członkini Żydowskiego Związku Wojskowego, uczestniczka powstania w getcie warszawskim.

15 lipca 2010 przyznano jej tytuł Honorowego Obywatela Miasta Stołecznego Warszawy^[2].

Życiorys

Urodziła się w rodzinie żydowskiej w Kielcach, gdzie mieszkała przy ulicy Młynarskiej 20 (obecnie Mielczarskiego). Uczęszczała do Żydowskiej Szkoły Powszechnej i do Gimnazjum Żydowskiego dla Dziewcząt.

Wybuch II wojny światowej uniemożliwił jej przystąpienie do matury. W kwietniu 1941 znalazła się w kieleckim getcie. Została zadenuncjowana do gestapo przez Polaka za to, że nie nosiła na ramieniu opaski z gwiazdą Dawida. W związku z tym wydarzeniem opuściła Kielce i wyjechała do Radomia. Następnie udała się do Warszawy, gdzie na początku 1942, wykorzystując podziemne przejście pod ulicą Leszno, przedostała się na teren warszawskiego getta. Pracowała tam w jednym z szopów oraz wstąpiła do Żydowskiego Związku Wojskowego. Jako łączniczka wielokrotnie wychodziła z getta na stronę aryjską, skąd przenosiła broń, żywność i korespondencję.

Podczas powstania w getcie warszawskim brała udział w walkach oraz opiekowała się rannymi w bunkrze przy ulicy Świętojerskiej. Po jego zdobyciu została przetransportowana na Umschlagplatz i po kilku dniach wywieziona do obozu w Poniatowej. Następnie trafiła do obozu koncentracyjnego na Majdanku i obozu pracy przymusowej przy fabryce HASAG w Skarżysku-Kamiennej. W 1944 została wywieziona na roboty przymusowe na teren Rzeszy. Trafiła do podobozu KL Buchenwald przy fabryce broni w Lipsku. Tam doczekała wyzwolenia na kilka dni przed oficjalnym zakończeniem wojny.

Po zakończeniu wojny wraz z transportem rannych żołnierzy wróciła do Polski i zamieszkała ponownie w Kielcach, gdzie pracowała w Komitecie Żydowskim. Cztery miesiące później razem z mężem wyjechała z Polski. W 1952 wyemigrowała do Izraela. Mieszkała w pobliżu Tel Awiwu.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Biogram Ziuty Hartman. radawarszawy.um.warszawa.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-23)]. na stronie Rady Miasta Warszawy
• Wywiad z Ziutą Hartman. wieczernik.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-11)]. na stronie wieczernik.pl