Zmarzły Staw pod Wysoką

Zmarzły Staw pod Wysoką
Zmrzlé pleso
Ilustracja
Zmarzły Staw pod Wysoką, widok ze szlaku na Rysy
Położenie
Państwo

 Słowacja

Region

Dolina Ciężka

Wysokość lustra

1760 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

2,19 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


285 m
172 m

Głębokość
• maksymalna


9,9 m

Hydrologia
Rodzaj jeziora

karowe

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum po prawej na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zmarzły Staw pod Wysoką”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zmarzły Staw pod Wysoką”
Ziemia49°10′51″N 20°06′00″E/49,180833 20,100000

Zmarzły Staw pod Wysoką, nazywany także Zmarzłym Stawem w Dolinie Ciężkiej lub po prostu Zmarzłym Stawem[1] (niem. Verborgener Eissee, słow. Zmrzlé pleso, węg. Poduplaszki-Jeges-tó[2]) – tatrzański staw położony w słowackiej części Tatr Wysokich. Znajduje się w Zmarzłym Kotle na wysokości 1760 m, w górnej części Doliny Ciężkiej (Ťažká dolina)[3].

Staw był mierzony w 1929 r. przez Wiktora Ormickiego. Otrzymał on następujące wyniki: powierzchnia 3,542 ha, rozmiary 296 × 206 m i głębokość 16 m. Według pomiarów pracowników TANAP-u z lat 1962-67 jego powierzchnia to 2,19 ha, rozmiary 285 × 172 m, a maksymalna głębokość dochodzi do 9,9 m. Tak duże różnice wynikały zapewne z bardzo dużych różnic wodostanów[1].

Zmarzły Staw jest typowym jeziorem cyrkowym. Od strony południowo-wschodniej zamknięty jest ryglem skalnym, od południowego zachodu niestabilne pole piargów spod przełęczy Waga, Wysokiej i Ciężkiego Szczytu utworzyło charakterystyczną wysepkę (wczesnym latem jest to zazwyczaj śnieżno-lodowy półwysep)[4]. Od północnej i zachodniej strony wprost do stawu opadają pionowe, zbudowane z litych skał i wygładzone przez lodowce ściany otaczających go potężnych szczytów. Są to Zmarzłe Spady i Spady pod Rysami[3]. Od stawu odpływa Ciężki Potok (Ťažký potok), na progu Zmarzłego Kotła tworzący Zmarzłą Siklawę[3].

Staw otaczają takie szczyty jak: Kacza Turnia, Ganek, Wysoka, Rysy, Niżnie Rysy, Ciężka Turnia[5].

Przypisy

  1. a b Witold Henryk Paryski, Zofia Radwańska-Paryska, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1
  2. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. Tatry Bielskie [dostęp 2020-02-01].
  3. a b c Władysław Cywiński, Młynarz. Przewodnik szczegółowy, tom 6, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1998, ISBN 83-7104-011-3
  4. Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część IX. Waga – Szarpane Turnie, Warszawa: Sklep Podróżnika, 1992
  5. Tatry Wysokie i Tatry Bielskie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, ISBN 83-87873-26-8

Media użyte na tej stronie

Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
Droga na Rysy, Dolina Ciezka.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY-SA 3.0
Zmarzły Staw w Dolinie Ciężkiej z drogi na Rysy
Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.