Znak nawigacyjny

Znaki w główkach Portu Hel wraz z widoczną w tle pławą kardynalną HL–S

Znak nawigacyjny – rodzaj urządzenia lub budowli, które zostały ustawione w celu wskazywania bezpiecznej drogi wszelkim uczestnikom ruchu wodnego lub lotniczego. Aby dany obiekt był uznawany za znak nawigacyjny, musi być on oznaczony na mapie nawigacyjnej oraz opisany w pomocach nawigacyjnych (np. locja)[1][2].

Zastosowanie

Jako znaki nawigacyjne wykorzystuje się wyraźne, łatwe do rozpoznania obiekty wykonane przez człowieka lub naturalne, które m.in. warunkują bezpieczną żeglugę poprzez odpowiednie oznakowanie mielizn, wraków i innych przeszkód nawigacyjnych oraz wyznaczenie torów wodnych o wystarczającej głębokości, ułatwiających pokonywanie wąskich przejść czy podejść do portu. Często wykorzystywane są również do wyodrębnienia pewnych rejonów zamkniętych dla żeglugi[3][2].

Zasady i sposoby oznakowania nawigacyjnego polskich obszarów morskich reguluje Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej[4].

Na polskich obszarach stosuje się Oznakowanie Morskie System IALA (Region A)[5].

Często jako znaki nawigacyjne wykorzystuje się też obiekty zbudowane z myślą o innym przeznaczeniu, lecz dobrze widoczne z morza i łatwe do zidentyfikowania, jak: kościoły, wysokie kominy, wieże, maszty, charakterystyczne budynki, a także obiekty naturalne (np. górskie szczyty, klify, przełęcze)[3][2].

Dla lotnictwa znakami nawigacyjnymi są radiolatarnie, światła na kominach itd.

Rodzaje znaków nawigacyjnych

Ze względu na konstrukcję wyróżniamy dwa rodzaje znaków: stałe — usytuowane na lądzie lub wbudowane w dno z częścią wystającą ponad wodę (tyki, nabieżniki, latarnie morskie, stawy), i pływające — zakotwiczone w określonych miejscach (pławy, latarniowce)[1][3].

System IALA przewiduje sześć rodzajów znaków, które mogą być stosowane w różnych kombinacjach:[5][2]

  • znaki boczne – służące do oznaczania prawej i lewej strony toru wodnego;
  • znaki kardynalne – wskazują, że najgłębsza woda występuje po stronie nazwy znaku;
  • znaki odosobnionego niebezpieczeństwa – umieszczane są bezpośrednio nad małymi przeszkodami wokół których woda jest żeglowna;
  • znaki bezpiecznej wody – wskazują, że woda wokół znaku jest żeglowna, lecz nie oznaczają niebezpieczeństwa;
  • znaki specjalne – ich zadaniem jest wskazanie specjalnego rejonu lub obiektu, o których informują mapy lub inne odpowiednie dokumenty i publikacje nautyczne;
  • znaki tymczasowej pławy wrakowej – tymczasowy znak nawigacyjny określający położenie nowego wraku, który nie został jeszcze objęty innymi znakami nawigacyjnymi.

Podział ze względu na rolę oznakowania:[1][3]

  • znaki namiarowe – umożliwiające określenie pozycji jednostki na akwenie;
  • znaki ostrzegawcze – wskazują niebezpieczeństwa nawigacyjne;
  • znaki graniczne – wskazują granice akwenów.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c nawigacyjne znaki, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-03-04].
  2. a b c d Andrzej Pochodaj: Światła i znaki nawigacyjne na morzu. Warszawa: Almapress, 2017. ISBN 978-83-7020-675-8.
  3. a b c d Prof. Jacek Czajewski: Locja morska (1). Żagle, 11.07.2008. [dostęp 2019-03-04].
  4. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 4 grudnia 2012 r. w sprawie oznakowania nawigacyjnego polskich obszarów morskich (Dz.U. z 2013 r. poz. 57)
  5. a b System IALA. Navipedia.pl. [dostęp 2019-03-04].

Media użyte na tej stronie

Glowki wejsciowe Hel.jpg
Autor: kkic, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Główki wejściowe do Portu Hel