Zofia Czerwińska
.jpg) Zofia Czerwińska z kotem (2007) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | |
| Lata aktywności | 1954–2019 |
| Zespół artystyczny | |
| Teatr Polski w Bielsku-Białej (1957–1958), Teatr Wybrzeże (1958–1960), Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie (1960–1961), Teatr Syrena (1979–2019) | |
| Odznaczenia | |
 | |
Zofia Barbara Czerwińska (ur. 19 marca 1933 w Poznaniu, zm. 13 marca 2019 w Warszawie[1]) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, zdobyła popularność m.in. rolą Zofii Nowosielskiej w serialu telewizyjnym Czterdziestolatek (1975–1978).
Życiorys
.jpg)
Była jedynym dzieckiem Mariana (ur. 10 marca 1894, zm. 6 marca 1966) i Anny Urszuli (ur. 24 lipca 1909, zm. 28 października 1999) Czerwińskich[2].
Absolwentka V Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku-Oliwie[3], mieszkała wówczas przy ul. Droszyńskiego 3[4]. Po ukończeniu PWST w Krakowie, pod koniec 1957 debiutowała na scenie. W latach 1957–1958 występowała w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej, 1958–1960 w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, 1960–1961 w Teatrze im. Jaracza w Olsztynie. Stała się znana nie tylko z seriali telewizyjnych, w których grała zwykle role komediowe, ale także z estrady, filmu i teatru. Przez kilkanaście lat była aktorką estradową i filmową, od 1979 występowała w Teatrze Syrena w Warszawie. Zamieszkała na warszawskim Powiślu.
Debiutowała rolą barmanki Loli w filmie Pokolenie oraz "Loli", koleżanki Dzidziusia Górkiewicza, w Powstaniu łączniczki "Jagódki" obsługującej centralkę telefoniczną na Mokotowie w filmie Eroica. Dużą popularność zyskała rolą pani Balcerkowej z serialu Alternatywy 4 (1983). Zagrała między innymi w serialu Jerzego Gruzy Czterdziestolatek (1974–1977), następnie Czterdziestolatek. 20 lat później (1993) jako Zofia Nowosielska i kierowniczka pizzerii „Angelo”. Na dużym ekranie kreowała role w komediach Lekarstwo na miłość (1965) jako kelnerka w kawiarni CDT, Rejs (1970) jako uczestniczka rejsu, Poszukiwany, poszukiwana (1972) jako ex-gosposia Karpielów, Miś (1980) w roli Ireny, kandydatki na żonę Ochódzkiego, Och, Karol (1985) jako matka tytułowego bohatera czy Złoto dezerterów (1998) w roli garbuski w hoteliku. W serialu Świat według Kiepskich od 2008 do końca życia wcielała się w postać Wisławy Malinowskiej, ekspedientki ze sklepu monopolowego „U Stasia”.
Miała psa „Dżeka”, który wraz z nią zostawił odcisk łapy w alei gwiazd w Międzyzdrojach[5] i z którym wystąpiła w filmie Wojna żeńsko-męska w 2011.
W październiku 2017 wsparła społeczność LGBT, biorąc udział w akcji „Ramię w ramię po równość” Kampanii Przeciw Homofobii[6].
Zofia Czerwińska zmarła po operacji kręgosłupa nad ranem 13 marca 2019, miesiąc po zakończeniu pracy na planie serialu Świat według Kiepskich[7].
20 marca 2019 została pochowana na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie[8].
Odznaczenia
22 grudnia 2008 z rąk podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Tomasza Merty odebrała Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[9].
Filmografia
| Rok | Tytuł | Rola |
|---|---|---|
| 1966 | Wojna domowa | pasażerka w trolejbusie (odc. 12) |
| 1968 | Przygody psa Cywila | pani Jadzia (odc. 1, 2) |
| 1974–1977 | Czterdziestolatek | Zosia Nowosielska |
| 1976 | Zaklęty dwór Daleko od szosy | Gągolewska matka Jadzi, wynajmująca pokój Leszkowi |
| 1977 | Lalka | Małgorzata Minclowa (odc. 2) |
| 1980 | 07 zgłoś się | barmanka Dzidzia (odc. 13) |
| 1983 | Alternatywy 4 | Balcerkowa |
| 1988 | Rodzina Kanderów | pracownica (odc. 2-4) |
| 1993 | Czterdziestolatek. 20 lat później | Zosia Matusik (wcześniej Nowosielska) |
| 1996 | Awantura o Basię | aktorka (odc. 12) |
| 1998 | Siedlisko | Misiakowa |
| 13 posterunek | matka Iwonki (odc. 28) | |
| 1999 | Tygrysy Europy | ciotka Jacka |
| Badziewiakowie | teściowa (odc. 11, 17, 18) | |
| 2000 | Piotrek zgubił dziadka oko, a Jasiek chce dożyć spokojnej starości | Helena Paluch-Rogalska |
| Na dobre i na złe | Figurska (odc. 45) | |
| Dom | kuzynka (odc. 22, 23) | |
| 2002 | Szpital na perypetiach | Aniela Nycz (odc. 6) |
| Miodowe lata | Weronika (odc. 103) | |
| 2003 | Rodzinka | Barbara (odc. 4) |
| 2004 | Stacyjka | Halinka |
| Sąsiedzi | Maryla, siostra cioteczna Bogackiego (odc. 53) | |
| 2004–2009 | Plebania | listonoszka Gabrysia |
| 2005 | Niania | dyrektor Rozalia Skowrońska (odc. 11) |
| Kryminalni | Wasiakowa (odc. 23) | |
| Dom niespokojnej starości | Dziunia Wysocka | |
| Lokatorzy | babcia Poli (odc. 221) | |
| 2005–2007 | Codzienna 2 m. 3 | Gawlikowa |
| 2006 | Dylematu 5 | Balcerkowa |
| Rodzina zastępcza | Salomea (odc. 224) | |
| 2007 | Magda M. 20 lat później | Mariola |
| 2008–2019 | Świat według Kiepskich | Wisława Malinowska |
| 2009 | Synowie | kandydatka na kelnerkę (odc. 1) |
| 2009–2010 | Ojciec Mateusz | mieszkanka Sandomierza |
| 2010–2011 | Licencja na wychowanie | matka Ryszarda |
| 2015 | Nie rób scen | kosmetyczka Irena (odc. 1) |
| Na dobre i na złe | Łucja (odc. 592) | |
| 2017–2018 | Pierwsza miłość | Matylda Gruzik |
Przypisy
- ↑ Nie żyje Zofia Czerwińska. Aktorka miała 85 lat (pol.). tvp.info, 13 marca 2019. [dostęp 2019-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-13)].
- ↑ Pogrzeb Zofii Czerwińskiej. Oklaski po wzruszającej przemowie Szczygła [ZDJĘCIA i WIDEO] - Super Express, se.pl [dostęp 2019-03-21].
- ↑ Maturzyści sprzed 65 lat wrócili do swojej szkoły. gdansk.pl, 10 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-10].
- ↑ Zofia Czerwińska mieszkała w gdańskiej Oliwie, w willi z floksami (archiwalne zdjęcia). dziennikbaltycki.pl, 16.03.2019. [dostęp 2019-03-17].
- ↑ Kolejne odciski dłoni w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach (pol.). Polska Agencja Prasowa. [dostęp 2012-07-07].
- ↑ Zofia Czerwińska sojuszniczką osób LGBT. „To są dzieci Boga. Co mają zrobić ze swoją miłością?” (pol.). wiadomosci.gazeta.pl, 2017-10-05. [dostęp 2018-05-16].
- ↑ Zofia Czerwińska wiedziała, że umrze. Stan jej zdrowia nie pozostawiał złudzeń - WP Gwiazdy, gwiazdy.wp.pl [dostęp 2019-03-15] (pol.).
- ↑ Miejsce pochówku. [dostęp 2020-05-29].
- ↑ Jubileusz 90-lecia ZASP. mkidn.gov.pl, 22 grudnia 2008.
Bibliografia
- Zofia Czerwińska w bazie IMDb (ang.)
- Zofia Czerwińska. filmweb.pl. [dostęp 2012-07-07].
- Zofia Czerwińska w bazie filmpolski.pl
- Zofia Czerwińska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09].
Linki zewnętrzne
- Zofia Czerwińska na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Media użyte na tej stronie
Baretka Srebrnego Medalu "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis"
Autor: Damianwiszowaty12, Licencja: CC BY-SA 3.0
Odcisk gwiazdy na ul. Aleji Gwiazd w Międzyzdrojach woj. zachodniopomorskie pow. kamieński
Autor: Zofia Czerwińska, Licencja: CC BY-SA 2.5
Zofia Czerwińska, polska aktorka (z psem o imieniu Dżek).
Autor: Starscream, Licencja: CC BY-SA 3.0
Aktorka Zofia Czerwińska tuż przed końcem Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni 2008.
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Zofii Czerwińskiej na cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie (kwatera S-IV-7, rząd 7, grób 5)
Autor: Zofia Czerwińska, Licencja: CC BY-SA 2.5
Zofia Czerwińska, polska aktorka (z kotką o imieniu Agata).