Zofia Grabowska (tancerka)

Zofia Grabowska (po zamążpójściu: Statkiewiczowa, ur. 4 maja 1900 w Warszawie, zm. 4 maja 1970 w Poznaniu[1]) – polska tancerka.

Życiorys

Była córką Henryka, działacza lewicowego i drukarza oraz Dominiki z domu Emilewicz. Od 1907 uczyła się tańca w warszawskiej szkole baletowej przy Teatrze Wielkim i w 1917 weszła w skład jego zespołu. W 1914 tańczyła w balecie Potężny sojusz (Teatr Nowości)[2]. Grała w różnych krajach Europy w Baletach rosyjskich prowadzonych przez Siergieja Diagilewa. Udzielała się też w kabarecie Czarny Kot. Pobierała nauki u Enrico Cecchettiego (Londyn). Wraz z włoskim zespołem Waltera Mocchiego odbyła tournée po Ameryce Południowej. W 1924 wróciła do Warszawy (m.in. wraz z przyszłym mężem Maksymilianem Statkiewiczem). Jesienią tego samego roku przeprowadziła się do Poznania, gdzie na stałe występowała w Operze Poznańskiej (występy zainaugurowała 28 listopada 1924 w Legendzie Bałtyku). Pierwszy duży sukces odniosła 10 marca 1925 w Tańcach połowieckich Aleksandra Borodina (jako dziewczyna[2]). Do 1939 była primadonną w poznańskiej Operze, przy czym w latach 1930–1932 przebywała we Lwowie i tańczyła w tamtejszej Operze[1].

Niemcy wysiedlili ją z Poznania wraz z mężem w 1939. W czasie okupacji niemieckiej pracowała jako kelnerka w Warszawie. Hitlerowcy wywieźli ją na roboty przymusowe do Rzeszy (Schwenningen w Wirtembergii). W 1945 pracowała w założonym przez męża w Schwenningen polskim gimnazjum i liceum[1]. W 1948 wróciła do Poznania, ale stan zdrowia nie pozwolił jej już na powrót do czynnej pracy zawodowej[2]. Została pochowana na cmentarzu junikowskim[1].

Osiągnięcia

W swojej karierze zawodowej tańczyła solowe partie w czternastu baletach z układami choreograficznymi męża, a także w licznych innych partiach tanecznych. Jej najbardziej uznanymi kreacjami były:

Ponadto tańczyła m.in. w Hrabinie (1929), Samsonie i Dalili (1930), Aidzie (1934), Fauście (1935), Rose-Marie (1935) oraz Afrykance (1937)[1].

Rodzina

W 1926 wyszła za mąż za Maksymiliana Statkiewicza. W 1929 urodziła im się córka, Jolanta[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g Teodor Śmiełowski, hasło w: Wielkopolski Słownik Biograficzny, PWN, Warszawa-Poznań, 1981, s.225-226, ​ISBN 83-01-02722-3
  2. a b c Zofia Grabowska-Statkiewicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-08].

Linki zewnętrzne