Zofia Janukowicz-Pobłocka

Zofia Janukowicz-Pobłocka
Ilustracja
fot. Wera Latycka (ok. 1970)
Data i miejsce urodzenia

19 lutego 1928
Parafianowo k. Wilna

Data i miejsce śmierci

30 stycznia 2019
Dzierżążno

Typ głosu

sopran

Gatunki

opera

Zawód

śpiewaczka operowa

Aktywność

1955–2005

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Zofia Teresa Janukowicz-Pobłocka (ur. 19 lutego 1928 w Parafianowo koło Wilna[1], zm. 30 stycznia 2019 w Dzierżążnie[2]) – polska śpiewaczka operowa, sopran.

Profesor Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. W 1955 laureatka I nagrody Ogólnopolskiego konkursu Śpiewaczego im. St. Moniuszki w Warszawie. W 1959 zdobyła I nagrodę i Złoty Medal na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym w ’s-Hertogenbosch w Holandii[3].

Życiorys

fot. Zbigniew Kosycarz, 1960

Absolwentka Państwowej Średniej Szkoły Muzycznej w Gdańsku-Wrzeszczu, którą ukończyła w 1954 w klasie śpiewu solowego[4] oraz absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Sopocie. Córka Józefa i Marii z domu Kimstacz. W 1946 cała rodzina w ramach repatriacji przeniosła się do Ełku, gdzie Zofia uczęszczała do szkoły muzycznej. Następnie naukę muzyki podjęła w Gdańsku w Średniej Szkole Muzycznej w klasie śpiewu, początkowo u Janiny Cygańskiej, a następnie u Maurycego Janowskiego.

W latach 1950-1958 zamieszkała w Sopocie, gdzie ukończyła dwa wydziały: Instruktorsko - Pedagogiczny (1957) i Wokalny w klasie prof. Barbary Iglikowskiej (1958). Oba dyplomy z wyróżnieniem. Po ukończeniu studiów związała się zawodowo jako nauczyciel śpiewu solowego z Państwową Wyższą Szkołą Muzyczną w Sopocie (obecnie Akademia Muzyczna im.S. Moniuszki w Gdańsku). W 1955 zdobyła I nagrodę na III Ogólnopolskim Konkursie Śpiewaczym im. S. Moniuszki w Warszawie, a w 1959 I nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym w s'Hertogenbosch w Holandii.

W ramach stypendium rządu włoskiego w latach 1960-1961 ukończyła mistrzowski kurs interpretacji muzycznej w Accademia di Santa Cecilia w Rzymie pod kierunkiem G. Favaretto i R. Maragliano-Mori, gdzie opanowała sztukę włoskiego bel canto. Wielokrotnie spotykała się z Adą Sari, by utrwalić zdobyte umiejętności podczas lekcji prywatnych. Jej artystyczne dążenia skrystalizowały się w kierunku sztuki pieśniarskiej. Styl swej interpretacji doskonaliła pod kierunkiem kameralistek Klary Ebers z Berlina i J. Micheau z Paryża na dwu kolejnych kursach wakacyjnych w Vught w Holandii.

Dzięki zdobyciu I nagrody w s'Hertogensch, wyruszyła w swe pierwsze tournée koncertowe do Niemieckiej Republiki Demokratycznej w 1960 roku. W sezonie 1960-1961 brała udział w kilku spektaklach opery Ch.W. GluckaOrfeusz i Eurydyka w partii Eurydyki w Państwowej Operze i Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. Następnie wyjechała do Włoch, gdzie wielokrotnie występowała prezentując pieśni światowego repertuaru oraz polskich kompozytorów. W Teatrze Elizeo za partnerów miała: S. Gazzeloni - flecista i G. Favaretto - pianista. Do Holandii udała się na nagranie arii W.A. Mozarta i G. Verdiego z towarzyszeniem Orkiestry Radia Hilversum.

fot. B.J. Dorys, 1974

Po powrocie do kraju odbyła liczne koncerty na niemal wszystkich estradach filharmonicznych w Polsce. Wierna swemu stylowi prezentowała przede wszystkim programy recitalowe. Była jedną z pierwszych wykonawczyń wokalnej twórczości Karola Szymanowskiego. W 1962 odwiedziła z recitalami Czechosłowację, europejską i azjatycką część Związku Radzieckiego oraz na przestrzeni kolejnych siedmiu lat dziesięciokrotnie Holandię. W Sali im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie artystka wraz z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Wszechzwiązkowego Radia i Telewizji wykonała i nagrała na płytę „Tryptyk śląski” Witolda Lutosławskiego.

Nagrania radiowe liryki wokalnej oraz archiwalne nagrania z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach i Orkiestrą Polskiego Radia w Krakowie spopularyzowały jej nazwisko i ugruntowały pozycję czołowej polskiej pieśniarki.

W okresie swojej działalności artystycznej wzięła udział w blisko 1300 koncertach symfonicznych, oratoryjnych (głównie pod dyrekcją prof. Stefana Stuligrosza i z towarzyszeniem jego chóru - „Poznańskie Słowiki”), kameralnych i recitalach z towarzyszeniem fortepianu, organów, harfy, zespołów kameralnych. Często występowała wraz ze swoją córką - Ewą Pobłocką. W swoim dorobku dokonała 130 nagrań w Polskim Radio i TV: polskiej, włoskiej, holenderskiej, duńskiej, byłego ZSRR. W tym czasie stale pracowała w PWSM w Gdańsku (obecnie Akademia Muzyczna), łącząc pracę artystyczną z pedagogiczną.

W latach 1969-1975 podjęła pracę pedagogiczną w zakresie nauczania śpiewu solowego w Studio Wokalno - Aktorskim przy Teatrze Muzycznym w Gdyni. W 1975 przeszła na wcześniejszą emeryturę, by jeszcze intensywniej oddać się swej karierze artystycznej. W 1980 podjęła pracę w pełnym wymiarze godzin w Akademii Muzycznej w Gdańsku na stanowisku docenta kontraktowego. W latach 1984-1987 została wybrana dziekanem Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej w Gdańsku. W latach 1987-1990 ponownie została dziekanem na II kadencję. W latach 1985-1996 pełniła równolegle funkcję Kierownika Katedry Wokalistyki[5][6].

W 1989 zakończyła swą działalność artystyczną jubileuszem 35-lecia pracy.

17 października 1990 otrzymała tytuł naukowy profesora sztuki muzycznej z rąk Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej - Wojciecha Jaruzelskiego, a w 1997 została mianowana na stanowisko profesora zwyczajnego Akademii Muzycznej w Gdańsku[7]. Wychowała wielu śpiewaków. Jedną z jej ostatnich uczennic była jej wnuczka - Ewa Leszczyńska.

Ostatecznie zakończyła swą działalność pedagogiczną jubileuszem 50 lecia pracy artystycznej i pedagogicznej w 2005 roku, zorganizowanym przez Katedrę Wokalistyki Akademii Muzycznej im. S. Moniuszki w Gdańsku. Zmarła 30 stycznia 2019 w Dzierżążnie. Pochowana na Cmentarzu w Oliwie (kwatera 8-5-10)[8].

Grób Zofii Janukowicz-Pobłockiej na Cmentarzu Oliwskim

22 września 2022 odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy, na kamienicy przy ulicy Kwietnej 3 w Oliwie, upamiętniającej Zofię Janukowicz-Pobłocką i Huberta Pobłockiego[9][10][11][12].

Nagrody, Odznaczenia, Medale

fot. Wera Latycka, 1970
  • 1955 - III Ogólnopolski Konkurs Śpiewaczy w Warszawie - I nagroda
  • 1959 - 6. Międzynarodowy Konkurs Wokalny w s'Hertogenbosch w Holandii - I nagroda
  • 1960 - Nagroda Polskiego Radia i Telewizji za twórczość radiową oraz za interpretację pieśni K. Szymanowskiego i W. Lutosławskiego
  • 1964 - Odznaka Prezydenta Miasta za zasługi dla miasta Gdańska
  • 1987 - Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • 1987 - Złoty Krzyż Zasługi
  • 1989 - Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I -go stopnia
  • 1989 - Doroczna Nagroda Teatralna Wojewody Gdańskiego'89 za realizację oper kameralnych „Wesele Figara” W.A. Mozarta i „Mniemana ogrodniczka” - W.A. Mozarta oraz „Don Pasquale” G. Donizettiego.
  • 1996 - Dyplom Laureata Dorocznej Nagrody za całokształt osiągnięć pedagogicznych w dziedzinie wokalistyki - Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu
  • 1997 - Medal Wojewody Gdańskiego w uznaniu dla zasług dla województwa.
  • 1998 - Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
  • 1998 - Medal 50 - lecia Akademii Muzycznej
  • Order „Stańczyka” za popularyzację kaszubskiej pieśni artystycznej
  • Odznaka Honorowa „Za zasługi dla Ziemi Gdańskiej”.
  • 2005 – Laureat Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury[13]

Juror konkursów wokalnych

  • 1991 - Warszawa - III Ogólnopolski Konkurs Wokalny Polskiej Pieśni Artystycznej;
  • 1992 - I Ogólnopolski Konkurs Wokalny im. F. Płatówny we Wrocławiu;
  • 1992 - II Ogólnouczelniany Konkurs Wokalny w Dusznikach Zdroju;
  • 1993 - Przewodnicząca jury Ogólnopolskiego Konkursu Wokalnego im. Edvarda Griega w Gdańsku;
  • 1994 - III Ogólnopolski Konkurs Wokalny im. Franciszki Płatówny we Wrocławiu;
  • 1994 - III Ogólnouczelniany Konkurs Wokalny w Dusznikach Zdroju;
  • 1995 - III Ogólnopolski Konkurs Wokalny Wykonawstwa Polskiej Pieśni Artystycznej w Warszawie.

Wykładowca na kursach wokalnych

  • 1991 - IX Zimowy Kurs Wokalny w Karpaczu;
  • 1993 - XI Zimowy Kurs Wokalny w Dusznikach Zdroju;
  • 1995 - Letni Kurs Muzyki Oratoryjno - Kantatowej w ramach Festiwalu „Wratislavia Cantans”.

Absolwenci

  • 1969 - Maria Brzezińska
  • 1971 - Ewa Werka
  • 1972 - Brygida Skiba
  • 1972 - Józef Śpiewak
  • 1972 - Andrzej Kijewski
  • 1973 - Grażyna Brodzińska
  • 1984 - Andrzej Nanowski
  • 1988 - Jolanta Grzona
  • 1989 - Bożena Harasimowicz
  • 1990 - Danuta Mossakowska-Dulska
  • 1991 - Maria Mielnik
  • 1991 - Ewa Marciniec
  • 1991 - Dorota Nikodemska
  • 1991 - Alicja Rumianowska
  • 1994 - Joanna Sperska
  • 1995 - Beata Koska
  • 1996 - Bogna Forkiewicz
  • 1998 - Edyta Łuczkowska-Swat
  • 1999 - Małgorzata Pochyluk
  • 1999 - Dorota Dobrolińska

Przypisy

  1. Encyklopedia Muzyki PWN: Janukowicz-Pobłocka Zofia. rmfclassic.pl. [dostęp 2011-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-30)]. (pol.).
  2. Zmarła prof. Zofia Janukowicz-Pobłocka, amuz.gda.pl [dostęp 2019-02-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-02] (pol.).
  3. All IVC Laureates - International Vocal Competition, www.ivc.nu [dostęp 2020-02-23].
  4. Strona internetowa Zespołu Szkół Muzycznych w Gdańsku-Wrzeszczu - Absolwenci klasy śpiewu solowego. [dostęp 2012-04-12].
  5. Pedagodzy w latach 1947 – 1997. Akademia Muzyczna w Gdańsku. [dostęp 2012-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-24)]. (pol.).
  6. Historia Wydziału. Akademia Muzyczna w Gdańsku, 11 marca 2011. [dostęp 2012-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-27)]. (pol.).
  7. Prof. Zofia Teresa Janukowicz-Pobłocka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2012-03-09].
  8. Zofia Janukowicz-Pobłocka, cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 2021-05-13].
  9. Nowe tablice upamiętniające wybitnych mieszkańców Oliwy. gdansk.pl. [dostęp 2022-09-27]. (pol.).
  10. Gdańsk pamięta o wybitnych mieszkańcach Oliwy. Odsłonięto cztery kolejne tablice. gdansk.pl. [dostęp 2022-09-27]. (pol.).
  11. Kolejne tablice przypominają wybitnych Oliwian. staraoliwa.pl. [dostęp 2022-09-27]. (pol.).
  12. Odsłonięcie tablicy upamiętniającej Zofię Janukowicz-Pobłocką i Huberta Pobłockiego. amuz.gda.pl. [dostęp 2022-09-27]. (pol.).
  13. Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. gdansk.pl, 2016-06-23. [dostęp 2016-06-23]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Zofia Janukowicz by Wera Latycka.jpg
Autor: Wera Latycka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zofia Janukowicz-Pobłocka - Polish opera vocalist
Zofia Janukowicz by Zbigniew Kosycarz 1960.jpg
Autor: Zbigniew Kosyczarz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zofia Janukowicz-Pobłocka - Polish opera vocalist
Grób Zofii Janukowicz-Pobłockiej.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Zofii Janukowicz-Pobłockiej na Cmentarzu Oliwskim
Zofia Janukowicz by Wera Latycka 1970.jpg
Autor: Wera Latycka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zofia Janukowicz-Pobłocka - Polish opera vocalist
Zofia Janukowicz by B.J. Dorys 1974.jpg
Autor: B.J. Doryś, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zofia Janukowicz-Pobłocka - Polish opera vocalist