Zofia Korbońska
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Odznaczenia | |
Zofia Korbońska z domu Ristau[1] (ur. 10 maja 1915 w Warszawie[2], zm. 16 sierpnia 2010 w Waszyngtonie[3]) – polska działaczka niepodległościowa. Żona i zarazem najbliższa współpracowniczka Stefana Korbońskiego.
Życiorys
Urodziła się w Warszawie, w rodzinie Wacława i Zenobii z domu Gryf-Kwiecińskiej, prawnuczki powstańca styczniowego[4]. Ukończyła Gimnazjum im. Marii Konopnickiej w Warszawie oraz Szkołę Nauk Politycznych w Warszawie[5]. Od 1938 zamężna z adwokatem Stefanem Korbońskim.
W 1941 była jedną z organizatorek tajnej radiostacji Kierownictwa Walki Cywilnej. Uczestniczka powstania warszawskiego. Wspólnie z mężem aresztowana przez NKWD w czerwcu 1945, zwolniona po utworzeniu Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Prowadziła zakład fryzjersko-kosmetyczny na rogu ulic Chmielnej i Marszałkowskiej w Warszawie[5]. W 1947, kiedy Stefanowi Korbońskiemu zagroziło aresztowanie ze strony komunistycznych władz, uciekła z nim do Szwecji. W listopadzie 1947 zamieszkali w Stanach Zjednoczonych, gdzie pracowała w „Głosie Ameryki” oraz działała w Kongresie Polonii Amerykańskiej[3]. Po śmierci męża była współzałożycielką Fundacji im. Stefana Korbońskiego.
Zabierała głos w życiu publicznym, m.in. w obronie Instytutu Pamięci Narodowej[6]. Była członkiem Komitetu Honorowego Obchodów 70. Rocznicy Wybuchu II Wojny Światowej oraz 20 Rocznicy Upadku Komunizmu w Europie Środkowej[7].
W 2004 przyleciała do Polski na uroczyste obchody 60. rocznicy Powstania Warszawskiego. Była obecna podczas otwarcia Muzeum Powstania Warszawskiego[8].
Przez kilka lat chorowała na chorobę nowotworową. Zmarła 16 sierpnia 2010 w wieku 95 lat. Została pochowana 11 września w Doylestown. We wrześniu 2012 zapowiedziano sprowadzenie jej i jej męża prochów do Polski, do Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie[9], zaś ich pogrzeb odbył się tam 1 października tego samego roku[10].
Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie
Postanowieniem prezydenta Lecha Kaczyńskiego z 6 lutego 2006 „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność na rzecz upowszechniania polskiej historii” została odznaczona Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[3][11], wcześniej postanowieniem prezydenta Lecha Wałęsy z 9 marca 1994 była uhonorowana Krzyżem Oficerskim tegoż Orderu „za wybitne zasługi w walkach o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej oraz działalność polonijną”[12].
W 2000 została odznaczona Medalem Polonia Mater Nostra Est.
W 2006 otrzymała tytuł Honorowego Obywatela Miasta Stołecznego Warszawy[3]. Na temat Zofii Korbońskiej powstał film dokumentalny W imieniu Polski (1998) w reżyserii Aliny Czerniakowskiej.
Przypisy
- ↑ Stefan Korboński, Polonia restituta: wspomnienia z dwudziestolecia niepodległości, Wydawnictwo Promyk, Filadelfia 1986, s. 157
- ↑ Spokojnych czasów w Polsce nie doczekała, newsweek.pl, 19 sierpnia 2010
- ↑ a b c d Nie żyje Zofia Korbońska. tvn24.pl, 16 sierpnia 2010.
- ↑ Zofia Ristau. argoslupca.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-19)]., argoslupca.com
- ↑ a b Życzę Polsce wolności i niepodległości, naszdziennik.pl, 20 sierpnia 2010
- ↑ Cezary Gmyz, Zofia Korbońska broni IPN, rp.pl z 17 marca 2010
- ↑ Bartoszewski: w Komitecie Honorowym – prawdziwi kombatanci, gazetaprawna.pl, 19 stycznia 2009
- ↑ Jan Kosiński. 60. rocznica Powstania. „Informator Ożarowski”. 12 (122), grudzień 2004.
- ↑ Szczątki Stefana i Zofii Korbońskich zostaną sprowadzone z USA do Polski | dzieje.pl - Historia Polski, dzieje.pl [dostęp 2017-11-28] (pol.).
- ↑ Tadeusz Piersiak: Absolwent „Sienkiewicza” spocznie w Panteonie Wielkich Polaków. Gazeta.pl Częstochowa, 2012-10-01. [dostęp 2012-10-01]. (pol.).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej polskiej z dnia 6 lutego 2006 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2006 r. nr 21, poz. 238)
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 marca 1994 r. o nadaniu orderów (M.P. z 1994 r. nr 25, poz. 206)
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Amerykanie z wyboru i inni, Warszawa 1998, str. 311-327; ISBN 83-900358-7-1
- Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Druga bitwa o Monte Cassino i inne opowieści, Rozdział: Rzeka nie powstała. Rozmowy z Zofia Korbońską. Wyd. Iskry, Warszawa 2014. str. 97-171. ISBN 978-83-244-0363-9
- Roman W. Rybicki, Pamięci Zofii Korbońskiej: Piękna Zosia, Warszawa 2011
Media użyte na tej stronie
Zofia Korbonska at VOA in the 1970s. (VOA)
Autor: Happa, Licencja: CC BY 3.0
Krypty Stefana i Zofii Korbońskich w Panteonie Wielkich Polaków Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie