Zofia Kucówna

Zofia Kucówna
Ilustracja
Zofia Kucówna (2012)
Data i miejsce urodzenia

12 maja 1933
Warszawa

Zawód

aktorka, pedagog, pisarka

Współmałżonek

Jan Mayzel
Adam Hanuszkiewicz
(1976–1989; rozwód)

Lata aktywności

1955–2011

Zespół artystyczny
Teatr Młodego Widza w Krakowie
(1955–1957)
Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie
(1957–1959)
Teatr Powszechny w Warszawie
(1959–1964, 1966–1968)
Teatr Ateneum w Warszawie
(1964–1965, 1982–1986)
Teatr Narodowy w Warszawie
(1968–1982)
Teatr Współczesny w Warszawie
(1986–2006)
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 30-lecia Polski Ludowej Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Odcisk dłoni i podpis Z. Kucówny w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach

Zofia Kucówna (ur. 12 maja 1933 w Warszawie) – polska aktorka teatralna i filmowa, pedagog, pisarka.

Życiorys

W 1955 ukończyła studia na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie, gdzie studiowała na roku między innymi z Jerzym Grotowskim i Aliną Obidniak. 26 listopada tego roku zadebiutowała w krakowskim Teatrze Młodego Widza w widowisku Ballady i romanse, według Adama Mickiewicza, w reżyserii Haliny Gallowej.

Była aktorką w Teatrze Młodego Widza w Krakowie (1955–1957) i Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie (1957–1959). Występowała na deskach teatrów warszawskich: Powszechnego (1959–1964, 1966–1968), Ateneum (1964–1965, 1982–1986) i Narodowego (1968–1982). W latach 1986–2006 była związana z Teatrem Współczesnym w Warszawie. Występowała gościnnie na deskach Filharmonii Narodowej (1971), Teatru Narodowego w Helsinkach(ang.) (1986), Teatru Dramatycznego (1991), Teatru Ochoty (1995, 2006) oraz Teatru Komedia (2008)[1]. Wystąpiła w kilkudziesięciu rolach w spektaklach takich reżyserów jak Iwo Gall, Maria Biliżanka, Jerzy Goliński, Irena Babel, Krystyna Skuszanka, Wanda Laskowska, Janusz Warmiński, Adam Hanuszkiewicz, Andrzej Łapicki, Maciej Englert, Erwin Axer, Zbigniew Zapasiewicz i Agnieszka Glińska[1].

Do jej najważniejszych ról teatralnych należały Nora w Domu lalki Henryka Ibsena (1958), Panna Młoda w Weselu Stanisława Wyspiańskiego (1963), Sonia w Zbrodni i karze według Fiodora Dostojewskiego (1964), Pani Wąsowska w Panu Wokulskim według Lalki Bolesława Prusa (1967), królowa Gertruda w Hamlecie Shakespeare’a z Danielem Olbrychskim w roli tytułowej (1970), Lady Makbet w Makbecie (1972), Fedra w Fedrze Racine’a (1977) oraz Jean Horton w Kwartecie Harwooda (2000)[1][2].

W 1959 zaczęła współpracę z Teatrem Telewizji, w którym zagrała kilkadziesiąt ról. Pracowała również jako pedagog, wykładała wiersz na Wydziale Aktorskim Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie[1]. Wydała kilka poczytnych książek biograficzno-wspomnieniowych: Zatrzymać czas (1990), Zdarzenia potoczne (1993), Zapach szminki (2000), Szara godzina (2012) oraz zbiór felietonów Opowieści moje (2000). Przez wiele lat angażowała się w działalność Związku Artystów Scen Polskich, zwłaszcza na rzecz Domu Aktora w Skolimowie[1].

W 2003 odcisnęła swoją dłoń na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach. 22 grudnia 2008 z rąk podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Tomasza Merty, odebrała Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[3].

Życie prywatne

Jej pierwszym mężem był Jan Mayzel. W latach 1976–1989 była żoną Adama Hanuszkiewicza[4].

Filmografia

Książki

  • Zatrzymać czas, Białystok, Krajowa Agencja Wydawnicza, 1990, ISBN 83-03-03201-1
  • Zdarzenia potoczne, Warszawa, P.P. „Dom Książki” Spółka Wydawniczo-Księgarska, 1993, ISBN 83-7064-072-9
  • Zapach szminki, Łódź, „Akapit Press”, 2000, ISBN 83-87463-66-3
  • Opowieści moje (wybór felietonów z lat 1995-1999), Łódź „Akapit Press”, 2000, ISBN 83-87463-48-5
  • Szara godzina, Poznań, Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2012, ISBN 978-83-7785-191-3

Odznaczenia i nagrody

Przypisy

  1. a b c d e Zofia Kucówna, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2017-05-07].
  2. Zofia Kucówna. HyPaTia 2017-03-01. [dostęp 2017-05-07].
  3. Jubileusz 90-lecia ZASP. mkidn.gov.pl, 22 grudnia 2008. [dostęp 2012-12-29].
  4. Tygodnik Rewia nr 2, 13 stycznia 2016, s. 44-45

Bibliografia

  • Andrzej Tadeusz Kijowski, Opis obyczajów w 15-leciu międzysojuszniczym 1989-2004 (Paradoks o ogródkach w Teatr to miejsce spotkania, t. III), Wydawnictwo AnTraKt 2010, ISBN 978-83-923292-8-2

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Medal 30-lecia Polski Ludowej BAR.svg
Baretka: Medal 30-lecia Polski Ludowej
Zofia Kucówna (2012).JPG
Autor: Ja Fryta, Licencja: CC BY-SA 2.0
Zofia Kucówna, aktorka.
Zofia Kucówna odcisk.jpg
Autor: Kontrola, Licencja: CC0
Zofia Kucówna - odcisk dłoni i podpis w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach