Zofia Stachurska

Zofia Stachurska
Data i miejsce urodzenia

25 stycznia 1915
Mírov

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

13 lutego 1980
Kraków

Typ głosu

sopran

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

śpiewaczka klasyczna (sopranistka), pedagog

Powiązania

Filharmonia Krakowska

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Zofia Stachurska (ur. 25 stycznia 1915 w Mírovie, zm. 13 lutego 1980 w Krakowie) – polska śpiewaczka klasyczna (sopranistka) i pedagog.

Życiorys

Urodziła się w Mírovie na Morawach, dzieciństwo i młodość spędziła w Rzeszowie. W latach 1943–1947 uczyła się prywatnie śpiewu u Marii Świeżawskiej. W latach 1947–1948 studiowała na Wydziale Pedagogicznym łódzkiej PWSM (dyplom w 1951), ucząc się równocześnie śpiewu w klasie Olgi Olginy[1]. Jako pedagog była zaangażowana w powojenną odbudowę życia muzycznego Rzeszowa – m.in. uczyła śpiewu, zasad muzyki i solfeżu w Miejskiej Szkole Muzycznej oraz pełniła funkcję dyrektora Instytutu Muzycznego im. F. Chopina (1949–1950)[1][2]. Po 1950 kontynuowała studia wokalne w PWSM w Krakowie w klasie Stanisławy Argasińskiej (dyplom w 1957)[1].

W 1950 rozpoczęła współpracę z Filharmonią Krakowską jako solistka śpiewaczka i pozostała z nią związana aż do przejścia na emeryturę w 1975 (z krótką przerwą w latach 50.). W latach 1954–1955 była także solistką Państwowej Organizacji Imprez Artystycznych «Artos» w Krakowie, a w latach 1955–1959 Orkiestry i Chóru Polskiego Radia w Krakowie[1].

Specjalizowała się w muzyce współczesnej, aczkolwiek była śpiewaczką wszechstronną i w swoim repertuarze miała także kompozycje Bacha, Händla, Beethovena, Mozarta, Haydna, Glucka. W repertuarze romantycznym zasłynęła jako doskonała interpretatorka cyklu pieśni Miłość i życie kobiety Schumanna. Głównie jednak śpiewała utwory współczesnych kompozytorów polskich: Karola Szymanowskiego, Kazimierza Wiłkomirskiego, Tadeusza Bairda, Zygmunta Mycielskiego, Piotra Perkowskiego, i obcych: Benjamina Brittena, Antona Weberna, Igora Strawinskiego, Carla Orffa, Luigiego Nona, Béli Bartóka, Albana Berga, Arthura Honeggera[1].

Brała udział w wielu prawykonaniach utworów polskich kompozytorów współczesnych, m.in.: Kantata serc Tadeusza Szeligowskiego (1952), Wierchy Artura Malawskiego (1952), Mazowsze Kazimierza Serockiego (1952)[3], Strofy Krzysztofa Pendereckiego („Warszawska Jesień” 1959)[4], Symfonia pieśni Kazimierza Serockiego (1959), Koncert na głos i orkiestrę Tadeusza Machla (1960), Koncert na sopran i małą orkiestrę symfoniczną Ireny Garzteckiej (1960)[1].

Do 1973 dużo koncertowała, biorąc udział w licznych koncertach symfonicznych Filharmonii Krakowskiej, a także w recitalach w Warszawie, Opolu, Bydgoszczy, Lublinie, Rzeszowie, Poznaniu, Wrocławiu, Częstochowie. Była stałym gościem Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” od początku jego istnienia[1]. Podczas pierwszej edycji festiwalu w 1956 brała udział w polskiej premierze Symfonii wiosennej Benjamina Brittena[5]. Uczestniczyła w Internationale Ferienkurse für Neue Musik w Darmstadt[6] oraz we włoskim Biennale Muzyki w Wenecji, Treviso, Bolonii i Padwie[1].

W działalności pozaartystycznej zajmowała się upowszechnianiem muzyki, organizując audycje umuzykalniające i koncerty kameralne dla młodzieży szkolnej. Od 1970 do ostatnich lat życia wykładała śpiew solowy w krakowskiej Akademii Muzycznej. Do jej uczniów należeli soliści oper w Krakowie, Bytomiu i Wiedniu. Od 1959 była aktywnym członkiem Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków, pełniąc różne funkcje, m.in. członka Zarządu Głównego (ZG SPAM) w latach 1971–1974[1].

Zmarła w 1980. Została pochowana na cmentarzu Rakowickim[1], część wojskowa, kwatera LXXIX, rząd 8, miejsce 13[7].

Grób Zofii Stachurskiej na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie

Nagrody i odznaczenia

  • 1949 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki
  • 1965 – Złota Odznaka SPAM
  • 1970 – Srebrna Odznaka „Za zasługi dla Ziemi Krakowskiej”
  • 1975 – Złoty Krzyż Zasługi

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j Jacek Chodorowski: Zofia Stachurska. [w:] Internetowy Polski Słownik Biograficzny [on-line]. 2002. [dostęp 2018-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-21)]. (pol.).
  2. ↑ Anna Wiślińska: Rys historyczny. [w:] Zespół Szkół Muzycznych nr 2 im. Wojciecha Kilara w Rzeszowie [on-line]. [dostęp 2018-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-31)]. (pol.).
  3. ↑ Serocki: Mazowsze. [w:] Polmic [on-line]. [dostęp 2018-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-21)]. (pol.).
  4. ↑ Penderecki: Strofy na sopran, głos recytujący i 10 instrumentów. [w:] ninateka.pl [on-line]. [dostęp 2018-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-21)]. (pol.).
  5. ↑ Paja 1979 ↓, s. 418.
  6. ↑ Die Internationalen Ferienkurse für Neue Musik Darmstadt 1946-1966. 2013-07-02. [dostęp 2018-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-21)]. (niem.).
  7. ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Zofia Stachurska. rakowice.eu. [dostęp 2018-08-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-27)].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Grób Zofii Stachurskiej.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Zofii Stachurskiej na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie