Zofia Trzcińska-Kamińska

Zofia Trzcińska-Kamińska
Data i miejsce urodzenia	26 grudnia 1890 Wieprzec
Data i miejsce śmierci	27 października 1977 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	rzeźba, medalierstwo
Ważne dzieła
pomnik Tadeusza Kościuszki w Poznaniu pomnik Woodrowa Wilsona w Poznaniu pomnik kardynała Augusta Hlonda w Warszawie
Odznaczenia

Rzeźby Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej

Rzeźba Jutrzenka w Łazienkach Królewskich w Warszawie

Popiersie Thomasa Woodrowa Wilsona w Poznaniu

Pomnik Tadeusza Kościuszki w Poznaniu (1967)

Jedna ze stacji drogi krzyżowej z kościoła w Garbowie

Grób Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej na cmentarzu Powązkowskim

Zofia Trzcińska-Kamińska (ur. 26 grudnia 1890 w Wieprzcu, zm. 27 października 1977 w Warszawie)^[1] – polska rzeźbiarka i medalierka. Należała do grup „Młoda Sztuka” i „Rytm”.

Życiorys

Pierwsze lekcje rysunków pobierała w Lublinie, następnie odbyła studia zagraniczne: w Berlinie uczyła się rzeźby pod kierunkiem prof. Levina-Funcke, malarstwa – u Lovisa Corintha, w Paryżu zaś przez rok uczyła się rysunku. W 1909 rozpoczęła naukę w Warszawie w prywatnej pracowni prof. Władysława Ślewińskiego. Tam poznała swojego przyszłego męża Zygmunta Kamińskiego. We wrześniu 1915 zaciągnęła się w Lublinie do II Brygady Legionów Polskich. Jako Zygmunt Tarło przez półtora miesiąca służyła w kawalerii.

Po zakończeniu wojaczki zapisała się do warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych na kurs rzeźby u prof. Edwarda Wittiga. W 1918 wyjechała do Wiednia, gdzie rozpoczęła studia w Kungstgewerbeschule. W 1919 otworzyła własną pracownię na Rynku Starego Miasta w Warszawie. Tu w 1921 powstała wykonana w białym marmurze rzeźba Jutrzenka, która w latach 30. została ustawiona w Łazienkach Królewskich^[2].

Pierwszą wystawę Zofia Trzcińska-Kamińska zorganizowała w 1922.

W 1928 wygrała konkurs na pomnik Thomasa Woodrowa Wilsona dla Poznania. Artystka pomnik wykonała, jednak ostatecznie w Parku Wilsona stanął pomnik autorstwa Gutzona Borgluma. W zamian Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej zlecono wykonanie pomnika Tadeusza Kościuszki. Pomnik został odsłonięty w 1931. W 1937 wykonała posąg Bolesława Chrobrego dla pawilonu polskiego na Wystawie Powszechnej w Paryżu.

W czasie II wojny światowej współpracowała z Frontem Odrodzenia Polski. W tym okresie wstąpiła do Trzeciego Zakonu Dominikańskiego, przybierając imię Gertruda^[3].

Z twórczości powojennej należy wymienić: tablicę pamiątkową ślubów jasnogórskich Jana Kazimierza w sali rycerskiej klasztoru na Jasnej Górze (1957), pomnik kardynała Augusta Hlonda w archikatedrze św. Jana w Warszawie (1960) oraz figurę św. Józefa w kościele oo. dominikanów na Służewie w Warszawie. Rzeźby artystki można również odnaleźć na cmentarzu Powązkowskim. Najważniejsze to rzeźba umierającego wojownika na grobie Stanisława i Janiny Pruszkowskich oraz płaskorzeźba nad grobem męża.

Zniszczony podczas wojny poznański pomnik Kościuszki został odtworzony przez artystkę wraz z Kazimierzem Bieńkowskim. Odsłonięcie dzieła odbyło się 30 września 1967. Natomiast 14 czerwca 1994 w Parku Wilsona w Poznaniu zostało odsłonięte popiersie Woodrowa Wilsona. Jest to szczęśliwie ocalały pomnik wykonany przez Zofię Trzcińską-Kamińską w 1928.

Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim (aleja zasłużonych-1-79)^[4].

Ordery i odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1934)^[5]

Zobacz też

• 10 złotych 1925 Bolesław Chrobry
• 10 złotych 1933 Romuald Traugutt
• 20 złotych 1925 Bolesław Chrobry

Przypisy

Bibliografia

• Mirosława Pałaszewska, Życie nie oszczędziło jej krzyży, Zofia Trzcińska-Kamińska (1890–1977), [w:] Nowa Myśl Polska, 2003, nr 29–30, ISSN 1231-2258.

Linki zewnętrzne

• MIT – Zofia Trzcińska-Kamińska