Zofia pomorska (1501–1568)

Zofia pomorska

królowa Danii i Norwegii
Okres	od 1523 do 1533 (1568)
Jako żona	Fryderyka I
Koronacja	13 sierpnia 1525 (katedra w Kopenhadze)
Poprzedniczka	Izabela Habsburg
Następczyni	Dorota saska
Dane biograficzne
Dynastia	Gryfici
Data i miejsce urodzenia	na pocz. 1501 Szczecin
Data i miejsce śmierci	13 maja 1568 Kilonia
Miejsce spoczynku	Katedra w Szlezwiku
Ojciec	Bogusław X
Matka	Anna Jagiellonka
Mąż	Fryderyk I Oldenburg
Dzieci	Jan II, Elżbieta, Adolf I, Anna, Dorota, Fryderyk

Katedra w Szlezwiku, gdzie spoczywa królowa Zofia pomorska

Zofia pomorska (duń. Sophie af Pommern) (ur. na pocz. 1501 w Szczecinie, zm. 13 maja 1568 w Kilonii^[1]) – królowa Danii i Norwegii.

Życiorys

Zofia była córką Bogusława X (1454–1523), księcia pomorskiego i księżniczki Anny Jagiellonki (1476–1503), córki polskiego króla Kazimierza IV^[2].

13 sierpnia 1525 w katedrze Marii Panny w Kopenhadze została koronowana na królową Danii. Po koronacji otrzymała w dożywocie wyspy Lolland i Falster oraz zamki w Kilonii i Plön^[3]. O życiu królowej niewiele wiadomo, poza tym, że prowadziła długoletni spór ze swoim pasierbem Chrystianem III o należne jej majątki na wyspach Lolland i Falster. Stosunki między nimi pogorszyły się, kiedy nowy król zmusił królową–wdowę do opuszczenia zamku Gottorp i przeprowadzki do Kilonii. Spory majątkowe ciągnęły się latami, a po śmierci Chrystiana III były dalej prowadzone przez jego syna Fryderyka II. Królowa Zofia zmarła w 1568 roku i została pochowana w katedrze w Szlezwiku^[2][4].

Rodzina

9 października 1518 roku w Kilonii Zofia wyszła za mąż za owdowiałego Fryderyka I Oldenburga (1471–1533), króla Danii i Norwegii, czwartego syna Chrystiana I Oldenburga i Doroty brandenburskiej^[2].

Potomstwo

• Jan II (ur. 28 czerwca 1521, zm. 2 października 1580) – książę szlezwicko–holsztyński na Hadersleben,
• Elżbieta (ur. 14 października 1524, zm. 15 października 1586) – żona Magnusa III, księcia meklemburskiego na Schwerinie oraz Ulryka III, księcia meklemburskiego na Güstrowie,
• Adolf I (ur. 25 stycznia 1526, zm. 1 października 1586) – książę szlezwicko–holsztyński na Gottorp, mąż księżniczki Krystyny heskiej,
• Anna (ur. 1527, zm. 4 czerwca 1535),
• Dorota (ur. 1528, zm. 11 listopada 1575) – żona Krzysztofa Meklemburskiego, księcia administratora biskupstwa ratzeburskiego,
• Fryderyk (ur. 13 kwietnia 1532, zm. 27 października 1556) – biskup hildesheimski i szlezwicki^[5].

Genealogia

Przypisy

Bibliografia

Opracowania

• Danske dronninger i tusind år, praca zbiorowa, Kopenhaga 2000, ISBN 87-00-45504-0.
• EdwardE. Rymar EdwardE., Rodowód książąt pomorskich, Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica, 2005, ISBN 83-87879-50-9, OCLC 69296056 .
• Szymański J.W., Książęcy ród Gryfitów, Goleniów – Kielce 2006, ISBN 83-7273-224-8.

Opracowania online

• Suhr W., Friedrich I., Herzog von Schleswig-Holstein (niem.), [w:] Neue Deutsche Biographie (NDB) (niem.), T. 5, Dunkcer & Humblot, Berlin 1961, [dostęp 2012-01-29].

Literatura dodatkowa (opracowania)

• Dehn-Nielsen H., Kings and Queens of Denmark, Kopenhaga 2007, ISBN 978-87-89542-71-3.
• KayK. Nielsen KayK., Danmarks kongelige familier i 1000 år, IbI. Askholm, wyd. 1. udg., 1. opl, [Rødovre]: Askholm, 2007, ISBN 978-87-91679-09-4, OCLC 254232649 .
• Olsen R. A., Kongerækken, Kopenhaga 2005, ISBN 87-595-2525-8.