Zoosemiotyka

Zoosemiotyka (od gr. ζῷον zōon – zwierzę, σῆμα sēma – znak) – nauka o sygnałach w świecie zwierząt, wyłoniona z etologii i semiotyki.

Zoosemiotyka zajmuje się rozpoznawaniem i klasyfikacją sygnałów fizycznych i chemicznych, znaków i symboli generowanych przez zwierzęta oraz form i metod porozumiewania się zwierząt, zarówno w zakresie komunikacji wewnątrzgatunkowej, jak i międzygatunkowej. Zajmuje się również ustalaniem cech wspólnych i różnic z językiem ludzkim. Dzieli się na zoosemantykę, zoosyntaktykę i zoopragmatykę.

Termin zoosemiotyka wprowadził amerykański językoznawca Thomas A. Sebeok w 1963^[1].

Sygnały zwierząt są analizowane i klasyfikowane według różnych kryteriów, m.in. kanału propagacji (wizualne, akustyczne, chemiczne, elektryczne i dotykowe), pełnionej funkcji (rozmnażanie, wyznaczanie areałów osobniczych, sygnały alarmowe), zasięgu działania, a także kontekstu wysyłanego sygnału.

Zoosemiotyka nie jest nauką samodzielną, lecz interdyscyplinarną. Jest związana z rozwojem etologii, socjobiologii i badaniami inteligencji zwierząt, łączy je z teorią informacji i teorią komunikacji, a wraz z muzykologią tworzy zoomuzykologię^[2] – wchodzącą w zakres zainteresowania biomuzykologii dziedzinę zajmującą się muzycznym aspektem dźwięków wytwarzanych przez zwierzęta.

Do osób, które oprócz Sebeoka przyczyniły się do dynamicznego rozwoju zoosemiotyki należą m.in.:

• Gregory Bateson
• Thure von Uexküll

Zobacz też

• bioakustyka

Przypisy

Bibliografia

• Maran, Timo; Martinelli, Dario; Turovski, Aleksei (eds.), 2011. Readings in Zoosemiotics. (Semiotics, Communication and Cognition 8.). Berlin: De Gruyter Mouton.
• Kull, Kalevi 2014. Zoosemiotics is the study of animal forms of knowing. Semiotica 198: 47–60.[1]
• Thomas A. Sebeok, November 9, 1920 – December 21, 2001, International Association for Semiotic Studies. uni-ak.ac.at. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)]. (ang.)
• Sebeok, T.A. (1972). Perspectives in zoosemiotics. Mouton, The Hague.
• Sebeok, T.A. (1976). Contribution to the doctrine of signs. Bloomington: Indiana Univ. RCLSS Publ.