Zostera morska

Zostera morska
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

żabieńcowce

Rodzina

zosterowate

Rodzaj

zostera

Gatunek

zostera morska

Nazwa systematyczna
Zostera marina L.
Sp. pl. 2:968. 1753[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg

Zostera morska, tasiemnica morska[5] (Zostera marina L.) – gatunek rośliny z rodziny zosterowatych (Zosteraceae). Występuje dziko na morskich wybrzeżach Afryki, Ameryki Północnej, Azji i Europy[6]. W Polsce rośnie na wybrzeżu[7].

Morfologia

Łodyga
Płożąca się.
Liście
Rozmieszczone w dwóch szeregach, wstęgowate, zaokrąglone na szczycie, do 1 m długości i 3-8 mm szerokości.
Kwiaty
Obupłciowe, zebrane w spłaszczone, jednostronne kłosy. Kłos w czasie kwitnienia zamknięty pochwą liściową najwyższego liścia. Pyłek nitkowaty[8].
  • Pokrój

    Pokrój

  • Pokrój

    Pokrój

  • Liście

    Liście

  • Kłącze

    Kłącze

Biologia i ekologia

Bylina, hydrofit. Rośnie w wodzie morskiej. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Gatunek charakterystyczny klasy Zosteretea marinae[9]. Liczba chromosomów 2n = 12[10].

Zagrożenia i ochrona

Roślina objęta ochroną gatunkową w Polsce na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin[11]. Umieszczona jest na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[12] w grupie gatunków wymierających (kategoria zagrożenia: E). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię VU (narażony)[13].

Zastosowanie

  • Wysuszone liście są w tapicerstwie używane do wyścielania mebli[14].
  • Liście są używane jako pasza dla koni[14].
  • Z liści wyrabia się klej roślinny[14].

Udział w kulturze

N. H. Moldenke, A. L. Moldenke (znawcy roślin biblijnych) są zdania, że zostera morska pasuje do opisu rośliny z Księgi Jonasza (2,6). W hebrajskim tekście opisana jest ona słowem sûp, w Biblii Tysiąclecia przetłumaczono to jako sitowie[15].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-06-26] (ang.).
  3. ↑ The Plant List. [dostęp 2015-02-03].
  4. ↑ Zostera marina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  5. ↑ Teofil Wojterski: Zielonym szlakiem polskiego wybrzeża. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1957, s. 20-22.
  6. ↑ Zostera marina (ang.). W: Germplasm Resources Information Network – (GRIN) [on-line]. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. National Germplasm Resources Laboratory. Beltsville, Maryland. [dostęp 2008-04-01].
  7. ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  8. ↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
  9. ↑ Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
  10. ↑ Zostera marina na Flora of China [dostęp 2014-01-02].
  11. ↑ Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin
  12. ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  13. ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  14. ↑ a b c Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  15. ↑ Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Zostera marina dis.png
(c) IUCN Red List of Threatened Species, species assessors and the authors of the spatial data., CC BY-SA 3.0
Distribution map of Zostera marina from IUCN. Description here.
Zostera marina detail.jpeg
Autor: Kristian Peters -- Fabelfroh 09:28, 16 September 2006 (UTC), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Gewöhnliches Seegras Zostera marina, Stoltera Nähe Rostock
Zostera marina.jpeg
Autor: Kristian Peters -- Fabelfroh 09:28, 16 September 2006 (UTC), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Gewöhnliches Seegras Zostera marina, Stoltera Nähe Rostock
Zosteramarina.jpg
Rhizome of Zostera marina on the beach at Carkeek Park, Seattle, Washington, USA.
Zostera marina 060627 Korea.jpg
Autor: Ruppia2000, Licencja: CC BY-SA 3.0
Yu Ito, Hye Ryun Na, Seung Cho Lee, Sang Hwan Park, Hee Bak Choi and Hong-Keun Choi (2007) A brief survey of Korean Aquatic Plants. Bulletin of Water Plant Society, Japan 87: 19-28.