Zrywka drewna

Zrywka drewna końmi w górach, w Masywie Śnieżnika

Zrywka drewna przy użyciu ciągnika w Górach Sowich

Zrywka drewna za pomocą helikoptera w Oregonie

Zrywka drewna – czynność transportu drewna okrągłego z miejsca pozyskania (od pnia) do miejsca załadunku, składowania, wstępnej obróbki itp. Jest to najtrudniejsza i najkosztowniejsza faza transportu, ze względu na duże rozproszenie surowca drzewnego i niekorzystne warunki przyrodnicze (np. w górach). Ze względu na rodzaj użytej siły, zrywkę można podzielić na:

• ręczną, w tym ręczną grawitacyjną polegającą na zsuwaniu drewna po stoku,
• wykonywaną przy pomocy zwierząt: końmi – konną (w innych krajach również słoniami),
• grawitacyjną:
  • przy użyciu ryz (ziemnych, lodowych, śniegowych, drewnianych, plastikowych, metalowych),
  • przy użyciu ślizgów (najczęściej drucianych, kolejką Szotkowskiego),
• mechaniczną wykonywaną:
  • pojazdami mechanicznymi:
    • ciągnikami rolniczymi (uniwersalnymi),
    • ciągnikami specjalistycznymi:
      • skiderami (skidderami),
      • forwarderami,
  • wciągarkami,
  • kolejkami linowymi,
  • rzadko również sterowcami, balonami lub helikopterami.

Ze względu na sposób transportowania drewna zrywkę dzieli się na:

• wleczoną – kiedy praktycznie cała długość zrywanej drewna dotyka do ziemi (ściółki),
• półpodwieszoną – kiedy najczęściej odziomek jest podniesiony do góry a wierzchołek ciągnie się po ziemi,
• podwieszoną – kiedy drewno nie ma kontaktu z glebą,
• nasiębierną – kiedy drewno jest załadowane na specjalistyczny ciągnik zrywkowy forwarder i nie ma ono kontaktu z ziemią i tym samym ogranicza uszkodzenie powierzchni gleby jedynie do zniszczeń powodowanych przez koła ciągnika (ugniatanie gleby).

Zrywka wleczona występuje najczęściej przy wykorzystaniu koni, ciągników rolniczych, wciągarek. W przypadkach tych jest możliwa modyfikacja zmniejszająca występujące opory – po zastosowaniu specjalistycznych urządzeń. Zrywkę półpodwieszoną wykonują skidery, podwieszoną – forwardery. Przy wykorzystaniu zrywki kolejkami linowymi może wystąpić każda z wymienionych sytuacji.

• 

  Przygotowane drewno do transportu

• 

  (c) Larry D. Moore, CC BY-SA 3.0

  Dwukółka – historyczne urządzenie do zrywki drewna

• 

  Urządzenie wspomagające zrywkę ręczną

• 

  (c) 16valve, CC-BY-SA-3.0

  Zrywka podwieszona (nasiębierna) przy użyciu forwardera

Zrywka bardzo często wywiera negatywny wpływ na środowisko. Szczególnie zrywka wleczona – powoduje przemieszczanie powierzchniowych partii gleby, przyspieszenie procesów erozji stokowej, niszczenie runa leśnego itp.

Literatura

• Zbigniew Laurow: Pozyskiwanie drewna i podstawowe wiadomości o jego przerobie. Warszawa: Wydaw. SGGW, 1999. ISBN 83-7244-026-3.
• Marian Kubiak: Transport leśny. Poznań: Wydaw. Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, 1998. ISBN 83-7160-119-0.