Zsuzsa Polgár
 Zsuzsa Polgár, 2011 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 19 kwietnia 1969 |
| Tytuł szachowy | arcymistrzyni (1991) |
| Ranking FIDE | 2577 |
| Miejsce w kraju | niesklasyfikowana na liście aktywnych |
 Węgierscy arcymistrzowie szachowi | |
| Amerykańscy arcymistrzowie szachowi | |
| Strona internetowa | |
Zsuzsa Polgár, po zmianie obywatelstwa Susan Polgar (ur. 19 kwietnia 1969 w Budapeszcie) – węgierska szachistka i trener szachowy (FIDE Senior Trainer od 2004), reprezentantka Stanów Zjednoczonych od 2002[1], mistrzyni świata w szachach w latach 1996–1999.
Życiorys
Zsuzsa, najstarsza z trzech sióstr szachistek (oprócz niej, także Judit i Zsófii), od dziecka była trenowana przez swojego ojca Laszlo Polgára. W wieku czterech lat wygrała dziesięć partii (bez porażki i remisu) w mistrzostwach Budapesztu dzieci do 11 lat. Jako dwunastolatka zdobyła tytuł mistrzyni świata dziewcząt w kategorii do 16 lat, trzy lata później, w 1984 roku legitymowała się najwyższym rankingiem wśród kobiet.
Jako nastolatka zaczęła odnosić sukcesy w turniejach z udziałem mężczyzn. Zgodnie z założeniami swojego ojca i trenera unikała rozgrywek w wyłącznie kobiecym gronie. W 1986 roku była pierwszą kobietą, która uczestniczyła w turnieju strefowym - eliminacji do mistrzostw świata. W tymże roku Międzynarodowa Federacja Szachowa FIDE podjęła kontrowersyjną decyzję, podwyższając rankingi o 100 punktów wszystkim kobietom z wyłączeniem Zsuzsy Polgár, co dyskryminowało młodą zawodniczkę. Pomimo tego od 1984 roku nieprzerwanie znajduje się w pierwszej trójce wśród kobiet na liście rankingowej FIDE, wyprzedzana jedynie przez swą młodszą siostrę, Judit. W 1991 roku, jako pierwsza kobieta, wywalczyła tytuł "męskiego" arcymistrza, wypełniając trzy normy na ten tytuł (przed nią dwóm Gruzinkom, Nonie Gaprindaszwili i Mai Cziburdanidze FIDE przyznała tytuł arcymistrza za zdobycie mistrzostwa świata kobiet).
Na początku lat 90., gdy najmłodsza z sióstr, Judit, robiła ogromne postępy i osiągnęła wyższy ranking od starszej siostry i trenerki, zdecydowała się wystartować w rozgrywkach o mistrzostwo świata kobiet. Pierwszy występ był pechowy. Wprawdzie w turnieju pretendentek w Szanghaju w 1992 roku zdeklasowała rywalki, wyprzedzając dwie najgroźniejsze konkurentki, Nanę Ioseliani i Maję Cziburdanidze o trzy punkty[2], jednak nie potrafiła sobie poradzić z Ioseliani w meczu finałowym (Monaco, 1993), który zakończył się po dwóch dogrywkach remisem 6 - 6. O wygranej Ioseliani zadecydował rzut monetą. W następnym cyklu rozgrywek Zsuzsa wspólnie z Cziburdanidze wygrała turniej pretendentek w Tilburgu (1994)[3], po czym zdecydowanie zwyciężyła byłą mistrzynię świata 5½ - 1½ (Petersburg, 1995). Poradziła sobie też z ówczesną mistrzynią Xie Jun, wygrywając mecz o tytuł mistrzyni świata w 1996 roku w stosunku 8½ - 4½[4]. Pozostała niepokonaną mistrzynią świata, ponieważ nie przystąpiła do meczu w obronie tytułu w 1999 roku na skutek braku porozumienia z FIDE co do warunków przeprowadzenia tego meczu.
Zsuzsa Polgár odnosiła wiele sukcesów w potyczkach z najsilniejszymi szachistami. Ma na swoim koncie, między innymi, wygrane partie z Anatolijem Karpowem, Wiktorem Korcznojem, Gatą Kamskim i Wasilijem Iwanczukiem. Sześciokrotnie reprezentowała Węgry na kobiecych olimpiadach szachowych, zdobywając wraz z drużyną sześć medali: trzy złote, dwa srebrne i jeden brązowy.
Od 2002 roku jest obywatelką USA, działaczką szachową, dziennikarką i trenerką. Prowadzi szkołę szachową Susan Polgár Chess Center w Nowym Jorku, a także Susan Polgár Foundation, fundację mającą na celu promocję szachów kobiecych i młodzieżowych w USA.
W 2004 powróciła do szachów turniejowych, wygrywając między innymi otwarte mistrzostwa USA w szachach błyskawicznych oraz reprezentując swój kraj na szachowej olimpiadzie w Calvii, gdzie zdobyła trzy medale: złoty za najlepszy uzyskany wynik rankingowy, srebrny - za indywidualny wynik na I szachownicy oraz brązowy (wraz z drużyną)[5].
W lipcu 2005 Zsuzsa Polgár ustanowiła w Palm Beach na Florydzie rekord świata w grze symultanicznej. W ciągu 16 godzin i 30 minut rozegrała 326 partii (zwyciężając w 309, remisując 14, a 3 przegrywając), pokonując w tym czasie dystans ponad 15 kilometrów. Osiągnięcie to zostało wpisane do księgi rekordów Guinnessa[6]. Rekord ten został pobity 21 lutego 2009 przez bułgarskiego arcymistrza Kiryła Georgijewa, który w ciągu 14 godzin rozegrał jednocześnie 360 partii, 284 wygrywając, 70 remisując, a 6 przegrywając[7].
Wybrane publikacje
- Queen of the Kings [sic] Game (z Jacobem Shutzmanem) (1997) ISBN 0-9657059-7-8
- Teach Yourself Chess in 24 Hours (2003)
- World Champion's Guide to Chess (2005) ISBN 0-8129-3653-1
- Breaking Through (2005) ISBN 0-02-864408-5
- Chess Tactics for Champions (2006) ISBN 0-8129-3671-X
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
- Zsuzsa Polgár – wybrane partie szachowe (ang.)
- Zsuzsa Polgár – profil na stronie FIDE (ang.)
- Aquaprofit Polgár Sakknap – the sisters' reunion (ang.)
- New documentary on the Polgár family (ang.)
Media użyte na tej stronie
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Autor: Vollebregt, Sjakkelien / Anefo, Licencja: CC BY-SA 3.0 nl
Ohra schaakfestival Amsterdam 1985; enige vrouwelijke deelneemster Susan Polgar (Hongarije).