Zusman Segałowicz

Zusman Segałowicz

Od lewej: Bialik, Segałowicz i Frischmann w Odessie, 1916

Zusman Segałowicz na Krymie (1917)

Zusman Segałowicz, ps. Aleksander Jawec, Swengali (jidysz זוסמאן סעגאלאוויטש; ur. 26 lutego 1884 r. w Białymstoku, zm. 19 lutego 1949 r. w Nowym Jorku^[1]) – poeta i pisarz żydowski, mąż aktorki żydowskiej Klary z Borodinów Segałowicz. Za młodu był związany z Bundem i z tego powodu był aresztowany. W latach 1906–1914 mieszkał w Łodzi. Po wybuchu I wojny światowej wysiedlony do południowej Rosji. Przebywał w Odessie, na Krymie i na Kaukazie. W latach 1916–1917 służył w pułku kerczeńskim armii rosyjskiej. Był świadkiem rewolucji rosyjskiej.

Twórczość literacka

• 1906 tomik debiutancki
• 1912 In Kazmeż (W Kazimierzu) – znakomity poemat w języku jidisz, osnuty na wątku miłości żydówki Esterki do króla Kazimierza Wielkiego
• 1920 Cajtike trojbn – zbiór liryków miłosnych
• 1920 Fun Rusłand, fun der rewolucje – proza wspomnieniowa
• 1922 Cylka z lasu (1922; wyd. w języku polskim 1929) – powieść prozatorska
• 1929 Bracia Nemzor (1929; wyd. polskie 1936^[2])
• 1924–1926 Zeliks jorn (t. 1-3)
• 1926 Majses fun der rusiszer kazarme
• 1926 Unzer froj (Nasza żona) – powieść zawierająca pierwiastki autobiograficzne (w satyryczny sposób autor pokazuje związek Klary z braćmi Segałowicz)
• 1944 Dortn (1944) – zbiór poetycki
• 1945 A bojm fun Pojłn – poezje
• 1946 Tłomackie 13 (wyd. polskie 2001)
• 1948 Icter, poezja nawiązująca do holokaustu
• 1948 Majne zibn jor in Tel Awiw – autobiografia opisująca życie pisarza w Izraelu

Przypisy

Bibliografia

• O Z. Segałowiczu. Zbiór artykułów, przełożył z Yiddish’u M. Szymel, Warszawa 1936 (zawiera liczne fotografie i omówienia).
• Shmeruk Ch., Segałowicz Zusman, Polski Słownik Biograficzny, t. XXXVI, Wrocław-Warszawa-Kraków 1995, s. 153–154.
• Prokop-Janiec E., Segałowicz Zusman, w: Tomaszewski J., Żbikowski A. (red.), Żydzi w Polsce. Dzieje i kultura. Leksykon, Warszawa 2001, s. 411.
• Cohen N., Segalovitsh Zusman, w: Hundert G.D. (red.), The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, vol. 2, New Haven-London 2008, s. 1883–1884 (biogram, dalsza bibliografia obcojęzyczna).

Linki zewnętrzne

• Dia–pozytyw: Zusman Segałowicz. [dostęp 2013-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-11)].
• Zusman Segałowicz – dzieła w bibliotece Polona