Zuzka Medveďová

Zuzka Medveďová
Zuzka Medveďová (autoportret)
Data i miejsce urodzenia	5 października 1897 Bački Petrovac, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	1 lutego 1985 Pezinok, Czechosłowacja
Narodowość	serbska
Język	słowacki
Alma Mater	Akademia Sztuk Pięknych w Pradze
Dziedzina sztuki	malarstwo
Muzeum artysty	Galéria Zuzky Medveďovej

Zuzka Medveďová serb. Зуска Медвеђова (ur. 5 października 1897 w Bačkim Petrovacu, zm. 1 lutego 1985 w Pezinoku^[1]) – malarka serbska i jugosłowiańska, pochodzenia słowackiego.

Życiorys

Pochodziła z rodziny chłopskiej, była jednym z czwórki dzieci Jana i Mariji Medveďovej. Już w czasie nauki w szkole powszechnej wyróżniała się talentem artystycznym. Jej nauczyciel próbował przekonać rodziców, aby wysłali ją do szkoły artystycznej, ale rodzina była zbyt uboga. Po raz pierwszy obrazy Zuzki Medveďovej zostały zaprezentowane publicznie w 1919 w Bačkim Petrovacu, wspólnie z pracami uznanych artystów Karola Lehotskiego, Ivana Grupnika i Andreja Labata^[2]. W 1920 portrety chłopskiej artystki zaprezentowano na wystawie w Zagrzebiu. W 1921 udało się jej wyjechać do Pragi, ale spóźniła się na egzaminy wstępne do Akademii Sztuk Pięknych i podjęła naukę w prywatnej szkole prowadzonej przez Ferdinanda Engelmillera^[2]. Z powodów finansowych przerwała naukę i po nieudanej próbie rozpoczęcia studiów w Berlinie (nie znała niemieckiego) powróciła do domu rodzinnego^[2].

We wrześniu 1922 w budynku gimnazjum w Bačkim Petrovacu otwarto pierwszą wystawę indywidualną prac Medveďovej, na której zaprezentowano 95 obrazów, w tym 40 olejnych. Wśród eksponowanych prac znalazły się dwa najbardziej znane dzieła artystki: Słowacki pokój (Словачка соба) i Żniwa (Жетва). W tym czasie uczyła się w Szkole Przemysłowej w Zagrzebiu, ale dzięki wsparciu nauczyciela Juliusa Kubanja udało się jej wyjechać do Pragi, gdzie w 1923 rozpoczęła studia w Akademii Sztuk Pięknych, pod kierunkiem Maksa Szwabinskiego i Jakuba Obrovskiego. Studia ukończyła w roku 1929^[1]. Po ukończeniu studiów powróciła do rodzinnej miejscowości, gdzie zajmowała się malarstwem, a także przygotowaniem ilustracji do książek.

W 1931 artystka zaprezentowała swoje prace na wystawie w Kisaču, w czasie obchodów rocznicy powstania Towarzystwa Kobiet Czechosłowackich w Jugosławii. Kolejną wystawę indywidualną prac Medveďovej zorganizowano w 1934 w Trenczynie, w hotelu Tatra, gdzie zaprezentowano 40 prac, w tym portrety, martwą naturę, a także kompozycje figuralne^[2].

W czasie II wojny światowej przeniosła się do Bratysławy, gdzie mieszkała aż do śmierci. W tym czasie często odwiedzała Bački Petrovac. W 1967 z okazji 70 rocznicy urodzin artystki zorganizowano w tym mieście wystawę jej obrazów, a pięć lat później kolejną w miejscowym muzeum. W 1977 Telewizja Nowy Sad zrealizowała film o artystce, w 80 rocznicę jej urodzin. Zmarła w Pezinacu, a urna z jej prochami w marcu 1985 spoczęła na cmentarzu w Bačkim Petrovacu, w grobie rodzinnym. 1 lipca 1989 otwarto w dawnym gimnazjum galerię noszącą imię Zuzki Medveďovej^[1].

Twórczość

Bogaty dorobek twórczy Medveđovej obejmuje głównie portrety, martwą naturę i inspirowane słowackim folklorem kompozycje figuralne. Portretowała znane postacie historyczne, ale także krewnych i znajomych. Szereg obrazów poświęciła przedstawieniu scen z życia społeczności słowackiej. Galeria w Bačkim Petrovacu gromadzi 828 dzieł artystki^[1].

Galeria

• 

  Słowacki pokój (olej)

• 

  Słowackie wesele w Petrovacu

• 

  W niedzielę

• 

  Portret Milana Hodžy

• 

  Żniwa

Przypisy

Bibliografia

• AnnaA. Snidová AnnaA., Galéria Zuzky Medveďovej, slovackizavod.org.rs [dostęp 2019-07-14]  (serb.).