Związek Karaimów Polskich

Związek Karaimów Polskich
Ilustracja
Państwo

 Polska

Siedziba

Wrocław

Data założenia

1997

Prezes

Mariola Abkowicz

Nr KRS

0000171973

Data rejestracji

2 lipca 2003

brak współrzędnych
Strona internetowa

Związek Karaimów Polskich (karaim. Birligi Esaw Karajłarnyn) – organizacja społeczno-kulturalna grupy etnicznej Karaimów.

Geneza

Początki karaimskich organizacji społeczno-kulturalnych na ziemiach Rzeczypospolitej sięgają okresu dwudziestolecia międzywojennego. Powstało wówczas Wileńskie Stowarzyszenie Karaimów, działające w oparciu o statut zatwierdzony 20 kwietnia 1921 przez Departament Spraw Wewnętrznych tzw. Litwy Środkowej. Walne zgromadzenie organizacyjne odbyło się w Wilnie 30 kwietnia 1921. Prezesem zarządu wybrany został Emil Kobecki. Działalność młodzieży karaimskiej skupiona była w Sekcji Kulturalno-Oświatowej, której prezesem był początkowo Ananiasz Rojecki, a następnie (od 1924) Ananiasz Zajączkowski. Stowarzyszenie działało do 1939, a jego siedziba mieściła się w Wilnie przy ulicy Grodzkiej 6. Innymi karaimskimi organizacjami społecznymi działającymi nie tylko w Wilnie było Towarzystwo Miłośników Historii i Literatury Karaimskiej, Koła Pań Karaimskich oraz Koła Młodych Karaimów. Okres II wojny światowej, migracje i rozproszenie oraz powojenna sytuacja polityczna ograniczyły działalność kulturalno-społeczną Karaimów zarówno w Polsce, jak i w Litewskiej SRR oraz Ukraińskiej SRR.

Historia

W 1997 na zebraniu założycielskim w Warszawie przyjęto postanowienie o powołaniu Związku Karaimów Polskich jako stowarzyszenia społeczno-kulturalnego. Zjazd założycielski miał miejsce 24 stycznia 1998. Podjęto udaną próbę reaktywowania wydawanego w latach 80. bezdebitowego czasopisma młodzieży karaimskiej Coś. W 1988 nastąpiła zmiana tytułu na Awazymyz, które od 1999 stało się periodykiem Związku Karaimów Polskich[1].

Organizacja ta, po zatwierdzeniu statutu, 18 września 2003 została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego stowarzyszeń działających prawnie w RP. Jej siedzibą jest Wrocław. Przewodniczącą zarządu jest aktualnie Mariola Abkowicz, sekretarzem Anna Sulimowicz-Keruth, a skarbnikiem Adam Dubiński[2].

Działalność

Władzami naczelnymi ZKP jest Zjazd Członków Związku lub Ogólnopolski Zjazd Delegatów, Rada Centralna, Zarząd Związku i Komisja Rewizyjna. Władze Regionu stanowią Ogólne Zebranie Członków Regionu oraz Zarząd Regionu. Związek posiada swoje godło i flagę. Godło związku stanowi okrągła tarcza, przedzielona poprzecznie na pół. Z lewej strony u góry, na białym tle, czarna rohatyna – broń drzewcowa wojów karaimskich. Z prawej strony u góry, na złotym tle, biała tarcza o sercowatym kształcie. Na dole, na szafirowym tle, twierdza karaimska - Dżuft Kale - w kolorze srebrnym[3].

Oprócz działalności wydawniczej (kwartalnik Awazymyz oraz wydawnictwo Bitik) Związek stara się pielęgnować tradycje i kulturę karaimską m.in. poprzez działalność zespołu folklorystycznego „Dostłar”[4]. Organizuje bądź współuczestniczy w takich inicjatywach kulturalnych jak: Karaj Kiuńlari – Dni Karaimskie wraz z międzynarodowym seminarium "Dziedzictwo narodu karaimskiego we współczesnej Europie" (Warszawa, 19–21 września 2003), Tydzień Kultury Karaimskiej (Warszawa, 4–9 października 2004), Spotkania z Historią i Kulturą Karaimów Polskich (Warszawa, 17 grudnia 2005) czy kilkakrotnie przeprowadzane Warsztaty Kultury Karaimskiej. W latach 2010-2016 Związek przygotował i zaprezentował w kilkunastu miastach Polski, a także Litwy, Czech i Ukrainy wystawę fotografii ilustrujących karaimskie życie społeczne pod tytułem Karaj jołłary – Karaimskie drogi. 13 listopada 2013 wraz z Zakładem Turkologii i Ludów Azji Środkowej Uniwersytetu Warszawskiego zorganizował konferencję naukową "Karaimi turkolodzy".

Na mocy porozumienia z Karaimskim Związkiem Religijnym od 2005 Związek Karaimów Polskich opiekuje się również cmentarzem karaimskim w Warszawie.

Karaimi

Karaimi polscy należą etnicznie do grupy ludności tureckiej, posługują się językiem karaimskim należącym do języków tureckich. W odróżnieniu od większości ludów tureckich wyznają karaimizm – religię, która na przełomie VII i VIII wieku wyłoniła się z judaizmu.

Przypisy

  1. ↑ Abkowicz M., Karaimi wczoraj i dziś, "Przegląd Powszechny", nr 11, 2009, s. 73-79.
  2. ↑ Abkowicz M., Karaimskie życie społeczne w Polsce po 1945 roku. W: Karaimi, red. Machul-Telus B., Warszawa 2012, s. 202-205.
  3. ↑ Dudra S., Kubiak R., Karaimi. W: Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce po II wojnie światowej, red. Dudra S., Nitschke B., Kraków 2010, s. 324-325.
  4. ↑ Rykała A., Przemiany sytuacji społeczno-politycznej Karaimów polskich na tle zmian ich przynależności państwowej, W: Problematyka geopolityczna ziem polskich, red. P. Eberhardt, Warszawa 2008, s. 251, 255.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie