Związek Legionistów Polskich
.svg) | Ten artykuł od 2010-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
 (c) I, DJPastesz, CC-BY-SA-3.0 Krzyż Legionowy, odznaka organizacyjna Związku Legionistów Polskich | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia | 30 maja 1918 |
| Rodzaj stowarzyszenia | Stowarzyszenie |
| Zasięg | Rzeczpospolita Polska i zagranica |
| Komendant | Krystian Waksmundzki[a] |
| Nr KRS | 0000172563 |
| Data rejestracji | 16 września 2003 |
Związek Legionistów Polskich – najstarsza polska piłsudczykowska organizacja kombatancka i państwowo - niepodległościowa.
ZLP został powołany do życia 30 maja 1918 roku jako organizacja skupiająca byłych żołnierzy Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego, później także ich rodziny oraz inne osoby identyfikujące się z ideą czynu niepodległościowego. Pierwszym komendantem Związku był późniejszy marszałek Polski Edward Rydz-Śmigły. W 1922 roku na I Zjeździe Legionistów, w obecności Józefa Piłsudskiego, Edwarda Śmigłego-Rydza oraz ponad 2500 Legionistów specjalną uchwałą zostało powołane Muzeum Czynu Niepodległościowego. Podjęto również decyzje o budowie Domu im. Józefa Piłsudskiego w historycznych, krakowskich Oleandrach (gdzie w przyszłości miało znaleźć swoją siedzibę muzeum) oraz Pomnika Józefa Piłsudskiego i Czynu Niepodległościowego.
Zarząd główny ZLP mieścił się do 1939 przy ul. Jana Matejki 3 w Warszawie[1].
Po wybuchu II wojny światowej Związek Legionistów Polskich został zdelegalizowany dekretem generalnego gubernatora Hansa Franka, jednakże, wbrew często pojawiającym się w różnych opracowaniach błędnym informacjom, nie zaprzestał swojej działalności, działając pod konspiracyjną nazwą "Grupa Oleandry".
Od końca lat 60. lub od początku lat 70. środowisko legionowe w Krakowie reaktywowało nieformalnie Związek Legionistów Polskich. 6 sierpnia 1974 grupa ok. 100 legionistów wybrała przez aklamację na prezesa honorowego Związku gen. Mieczysława Boruta-Spiechowicza. Funkcję prezesem pełnił w latach 70. mjr Józef Herzog a nieformalnym kapelanem Związku był o. Adam Studziński[2]. Związek organizował uroczyste msze święte w dniach: 19 marca (imieniny Józefa Piłsudskiego), 12 maja (rocznica śmierci Marszałka), 6 sierpnia (rocznica wymarszu I Kompanii Kadrowej) oraz 11 listopada (Święto Niepodległości). Członkowie Związku spotykali się na dorocznych "opłatkach" w refektarzu OO. Dominikanów w Krakowie, zwykle z udziałem arcybiskupa Karola Wojtyły. Legioniści sprawowali także opiekę nad Kryptą Marszałka Piłsudskiego na Wawelu[3].
19 marca 1990 roku ówczesny minister spraw wewnętrznych RP uznał prawomocną decyzją wcześniejsze delegalizacje związku za nieważne. 3 sierpnia tegoż roku przywrócony został wpis Związku do rejestru stowarzyszeń. Jednocześnie sąd zatwierdził historyczny Statut Związku (z późniejszymi zmianami wprowadzonymi uchwałą Zjazdu Delegatów Związku Legionistów Polskich) oraz potwierdził ciągłość prawną Związku od dnia jego powstania.
 | Ten artykuł należy dopracować |
3 sierpnia 1990 r. Sąd Wojewódzki w Krakowie wpisał do rejestru stowarzyszeń stowarzyszenie pod nazwą Związek Legionistów Polskich. Jego główna siedziba znajduje się w krakowskim Muzeum Czynu Niepodległościowego (Aleja 3 Maja 7). Stowarzyszenie odwołuje się do tradycji Związku Legionistów Polskich, jednak nie jest jego kontynuatorem prawnym, a jedynie nowym stowarzyszeniem o takiej samej nazwie, co orzekł w 2009 Naczelny Sąd Administracyjny[4][5].
2 czerwca 2007 podczas uroczystego zebrania władze Związku ogłosiły rozpoczęcie 90. roku nieprzerwanej służby ZLP dla Państwa Polskiego.
Członkowie
Zobacz też
Uwagi
- ↑ K. Waksmundzki jest komendantem nowego stowarzyszenia Związek Legionistów Polskich, niebędącego kontynuacją historycznego ZLP
Przypisy
- ↑ Ze świata kombatanckiego. „Naród i Wojsko”, s. 10, Nr 4 z 15 lutego 1939.
- ↑ Mirosław Lewandowski, Maciej Gawlikowski: Prześladowani, wyszydzani, zapomniani... Niepokonani. Tom I. ROPCiO i KPN w Krakowie 1977–1981. Kraków: DAR-POINT Leszek Jaranowski, 2009. ISBN 978-83-927061-1-3
- ↑ "Józef Herzog. Żołnierz Niepodległości. Wspomnienia i dokumenty". Opracował i wstępem opatrzył Przemysław Wywiał. FCDCN, Kraków 2010; ISBN 978-83-7188-516-7
- ↑ Decyzja Naczelnego Sądu Administracyjnego
- ↑ Salon24 Związek Legionistów Polskich, który wcale nim nie jest[niewiarygodne źródło?]
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) I, DJPastesz, CC-BY-SA-3.0
Krzyż Legionowy, odznaka organizacyjna Związku Legionistów Polskich. fot.Tomasz K. Żurawski
Kamienica przy ul. Gródeckiej 69 (obecnie 117) we Lwowie w stylu neoromańsko-neomawrytańskim wybudowana w 1911 roku według projektu Henryka Orleańskiego i Edwarda Skawińskiego . Salę 1 piętra wynajmowano również na uroczyste nabożeństwa w najważniejsze święta żydowskie.