Związek Województw Rzeczypospolitej Polskiej

Związek Województw Rzeczypospolitej Polskiej, ZWRP – organizacja samorządów województw, działająca na zasadzie ogólnopolskiego stowarzyszenia. W sposób dobrowolny zrzesza wszystkie 16 województw w Polsce.

Jest jedną z najmłodszych korporacji samorządowych, działa od 2002 roku. Obecnym prezesem Związku jest marszałek województwa zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz. ZWRP deleguje swoich przedstawicieli do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego – obecnymi reprezentantami są Grzegorz Schreiber oraz Piotr Całbecki^[1].

Historia

Wraz z procesami zmian prawno-ustrojowych, decentralizacją władzy i utworzeniem województw toczyła się dyskusja na temat utworzenia korporacji, która reprezentowałaby interesy polskich regionów zarówno w kraju, jak i na arenie międzynarodowej^[2]. Związek Województw został oficjalnie założony 9 września 2002 roku w Warszawie podczas wspólnego spotkania przewodniczących sejmików oraz marszałków województw^[3]. Przyjęto wówczas statut, a województwa zgłosiły swój akces do stowarzyszenia poparty uchwałami sejmików^[3]. 21 września tego samego roku odbyło się pierwsze Zgromadzenie Ogólne podczas którego wybrano władze Związku pierwszej kadencji^[2].

Od 2005 roku ZWRP deleguje swoich przedstawicieli do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego^[1][4].

W 2011 roku ZWRP zainicjowało współpracę ze Związkiem Żupani Chorwackich^[5]. Rok później podpisano deklarację o współpracy między obydwoma organizacjami, w której zawarto m.in. wymianę informacji i doświadczeń w zakresie funkcjonowania samorządu terytorialnego, współpracę w ramach Komitetu Regionów oraz wspieranie realizacji wspólnych programów w zakresie rozwoju społeczno-gospodarczego z wykorzystaniem finansowanie z funduszy europejskich^[5][6].

W 2019 roku organizacja rozpoczęła współpracę z czeskimi regionami^[5]. W wyniku współpracy we wrześniu 2020 roku ZWRP wziął udział w Forum Gubernatorów Grupy Wyszehradzkiej V4^[5].

Polskie Regiony

W 2020 roku ZWRP stworzyło markę Polskie Regiony, której celem jest umacnianie idei samorządu terytorialnego, pokazując jedność wszystkich samorządów wojewódzkich na rzecz rozwoju RP^[5].

Struktura

Organami Związku są Zgromadzenie Ogólne, Zarząd oraz Komisja Rewizyjna. Kadencja władz związku pokrywa się z kadencją samorządową^[2].

Zarząd

Zarząd jest organem wykonawczym, reprezentuje Związek na zewnątrz. W jego skład wchodzą: prezes, trzech wiceprezesów oraz trzech członków wybranych przez Zgromadzenie.

Obecny skład zarządu (kadencja 2018–2023)

Zdjęcie	Imię i nazwisko	Funkcja w ZWRP	Funkcja w samorządzie
	Olgierd Geblewicz	Prezes Zarządu	Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl	Władysław Ortyl	Wiceprezes Zarządu	Marszałek Województwa Podkarpackiego
	Adam Struzik	Wiceprezes Zarządu	Marszałek Województwa Mazowieckiego
	Jarosław Stawiarski	Wiceprezes Zarządu	Marszałek Województwa Lubelskiego
	Elżbieta Polak	Członek Zarządu	Marszałek Województwa Lubuskiego
	Marek Woźniak	Członek Zarządu	Marszałek Województwa Wielkopolskiego
	Rafał Kandziora	Członek Zarządu	Radny Województwa Śląskiego

Zgromadzenie Ogólne

Zgromadzenie Ogólne składa się z 64 delegatów-reprezentantów 16 województw (po 4 osoby z każdego województwa), w tym: marszałek województwa, przewodniczący sejmiku oraz dwie osoby o statusie radnego. Stanowi najwyższą władzę organizacji. Obraduje na posiedzeniach zwyczajnych nie rzadziej niż dwa razy w roku^[7]. Do kompetencji Zgromadzenia należy m.in.^[7]:

• kształtowanie działalności programowej Związku,
• wybór i odwoływanie prezesa Zarządu, członków Zarządu oraz Komisji Rewizyjnej,
• powołanie Komisji Związku i uchwalanie regulaminów ich pracy,
• delegowanie przedstawicieli Związku do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, Komitetu Regionów oraz do Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych.

Komisja Rewizyjna

Komisja Rewizyjna jest organem kontrolnym^[8]. W jej skład wchodzi pięciu członków wybieranych przez Zgromadzenie^[8]. Do jej kompetencji należy kontrola zgodności działań organów Związku ze statutem i uchwałami Zgromadzenia, a także kontrola wykonania budżetu przez Zarząd^[8].

Organy opiniodawczo-doradcze

ZWRP posiada także organy opiniodawczo-doradcze, są nimi Konwent Marszałków Województw i Konwent Przewodniczących Sejmików Województw^[3].

Konwent Marszałków Województw

Konwent Marszałków powstał w 1999 roku, w jego skład wchodzą marszałkowie wszystkich województw, a jego posiedzenia odbywają się zawsze na terenie województwa, którego marszałek aktualnie przewodniczy Konwentowi^[9]. Przewodnictwo w Konwencie zmienia się co pół roku^[5]. Pierwszy Konwent Marszałków Województw RP odbył się w 1999 roku w województwie mazowieckim^[9]. Według statutu Konwent jest organem opiniodawczo-doradczym Związku^[9]. Posiedzenia Konwentu kończą się wypracowaniem wspólnych stanowisk^[9].

Porządek przejmowania przewodnictwa w Konwencie Marszałków Województw RP^[10]:

• Województwo Zachodniopomorskie
• Województwo Małopolskie
• Województwo Łódzkie
• Województwo Opolskie
• Województwo Mazowieckie
• Województwo Pomorskie
• Województwo Warmińsko-Mazurskie
• Województwo Podkarpackie
• Województwo Lubuskie
• Województwo Podlaskie
• Województwo Kujawsko-Pomorskie
• Województwo Świętokrzyskie
• Województwo Lubelskie
• Województwo Wielkopolskie
• Województwo Dolnośląskie
• Województwo Śląskie

Konwent Przewodniczący Sejmików Województw

Początkowo funkcję konwentu pełniło Forum Przewodniczących i Dyrektorów Biur (Kancelarii) Sejmików Województw RP, którego pierwsze posiedzenie odbyło się w dniach 18-19 czerwca 2004 roku w Opolu^[11]. 2 kwietnia 2009 roku w Gdańsku podczas obrad XVI Zgromadzenia Ogólnego Związku Województw RP powołano Konwent Przewodniczących Sejmików Województw, który zastąpił Forum^[12]. Pierwsze posiedzenie Konwentu Przewodniczących miało miejsce 25 czerwca 2009 roku w Mrągowie^[11].

W jego skład wchodzą wszyscy przewodniczący sejmików województw w Polsce^[12]. Posiedzenie Konwentu Przewodniczących Sejmików Województw zwołuje Przewodniczący z własnej inicjatywy oraz na wniosek statutowych organów Związku Województw lub co najmniej 1/4 składu Konwentu^[11]. W ramach półrocznego przewodnictwa danego województwa odbywa się co najmniej jedno posiedzenie Konwentu^[11].

Konwent Młodzieżowych Przewodniczących Sejmików Województw

22 października 2021 roku, podczas Konwentu Przewodniczących Sejmików Województw w Toruniu, dyrektor biura ZWRP Jakub Mielczarek zaproponował zorganizowanie Konwentu Młodzieżowych Przewodniczących jako odpowiedź na nowelizację ustawy o samorządzie terytorialnym dotyczącą funkcjonowania młodzieżowych rad i sejmików^[13]. Zgodnie z deklaracją, pierwsze jego posiedzenie miałoby odbyć się w 2022 roku w Kielcach^[13].

Misja i cele

Misją Związku jest rozwój demokracji na szczeblu lokalnym i regionalnym oraz ochrona i rozwój samorządności w Polsce^[14].

Celami organizacji są m.in.^[14]:

• reprezentowanie interesów województw na forum ogólnopaństwowym i międzynarodowym,
• podejmowanie inicjatyw w celu decentralizacji uprawnień na rzecz samorządów,
• inicjowanie i opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących samorządu terytorialnego,
• inspirowanie oraz podejmowanie inicjatyw, mających wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy województw,
• współpraca międzynarodowa na poziomie regionów,
• wymiana doświadczeń i dobrych praktyk.

Siedziba i administracja

Siedziba Związku Województw mieści się w Pałacu Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu w Warszawie przy Placu Bankowym 3/5^[15]. Swoje biuro ma przy ulicy Świętojerskiej 5/7^[15].

Dyrektorem biura ZWRP jest Jakub Mielczarek^[3].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Polskie Regiony – Związek Województw Rzeczypospolitej Polskiej, Polskie Regiony [dostęp 2021-02-04]  (pol.).