Związki nienasycone
Związki nienasycone – związki chemiczne, których cząsteczki zawierają jedno lub więcej wiązań wielokrotnych, podwójnych (np. >C=C<, >C=C=C<, −N=N−, >Si=C<, >Si=Si<) lub potrójnych (−C≡C−, −Si≡Si−)[1][2].
Przykładem związków nienasyconych są np. alkeny, alkiny, aldehydy, kwasy tłuszczowe i ich pochodne, np. estry lub nitryle, ketony, związki diazowe, dieny. Charakterystyczną cechą związków nienasyconych jest zdolność do reakcji przyłączania wodoru lub fluorowców i przechodzenia w związki nasycone. Związki nienasycone łatwo polimeryzują, przez co są stosowane w przemyśle chemicznym do otrzymywania tworzyw sztucznych[3][1].
Przykłady związków nienasyconych
| Wzór sumaryczny | Wzór półstrukturalny | SMILES | Nazwa związku |
|---|---|---|---|
| C2H4 | CH2=CH2 | C=C | eten |
| C2H2 | CH≡CH | C#C | etyn (acetylen) |
| C3H4O | CH2=CH–CHO | C=CC=O | akroleina |
| C3H5NO | CH2=CH–CO(NH2) | NC(=O)C=C | akrylamid |
| C3H3N | CH2=CH−C≡N | C=CC#N | akrylonitryl |
| C3H4O | HC≡C−CH2−OH lub HO−CH2−C≡CH | C#CCO lub OCC#C | alkohol propargilowy |
| C4H3N | CH3−C≡N | CC#N | acetonitryl |
| C3H4O2 | CH2=CH–COOH | OC(=O)C=C | kwas akrylowy |
| C4H6O2 | CH3−COO−CH=CH2 | C=COC(C)=O | octan winylu |
| C8H8 | C6H5–CH=CH2 | C=CC1=CC=CC=C1 | styren |
| C4H6 | CH2=CH−CH=CH2 | C=CC=C | 1,3-butadien |
| C4H6 | CH2=C=CH2−CH3 | C=C=CC | 1,2-butadien |
| C5H8 | CH2=CH−C(CH3)=CH2 | C=C(C)C=C lub CC(=C)C=C | izopren |
| C10H12O | CH3−O−C6H4−CH=CH−CH3 | CC=CC1=CC=C(OC)C=C1 | anetol |
| C9H8O | C6H5−CH=CHCHO | cynamal | |
| C9H8O2 | C6H5−CH=CH−COOH | kwas cynamonowy | |
| C4H4O4 | HOOC−CH=CH−COOH | OC(=O)/C=C\C(O)(=O) | kwas maleinowy |
| C14H12 | C6H5CH=CHC6H5 | c1(/C=C/c2ccccc2)ccccc1 | stylben |
| C4H8N2O | CC=NN(C)C=O | gyromitryna |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Encyklopedia techniki CHEMIA. Warszawa: WNT, 1965.
- ↑ Raabe, Gerhard, Michl, Josef. Multiple bonding to silicon. „Chemical Reviews”. 85 (5), s. 419-509, 1985. DOI: 10.1021/cr00069a005.
- ↑ Jerzy Chodkowski (red.): Mały słownik chemiczny. Wyd. V. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.