Zwiezda (moduł stacji kosmicznej)
 | |
| Inne nazwy | DOS-8 |
|---|---|
| Zaangażowani |
|
| Rakieta nośna | |
| Miejsce startu | |
| Opis | |
| Komponent stacji | |
| Typ elementu | moduł serwisowy |
| Konstrukcja bazowa | |
| Czas trwania misji | |
| Start | 12 lipca 2000 (04:56 UTC) |
| Dokowanie | 26 lipca 2000 |
| Wymiary | |
| Długość | 13,1 m |
| Średnica | 4,15 m |
| Masa całkowita | 19 050 kg |
Zwiezda (ros. звезда - gwiazda) – moduł serwisowy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej należący do rosyjskiej części stacji. Był to pierwszy w pełni rosyjski element stacji (drugi rosyjski moduł Zaria został sfinansowany przez NASA). Zaprojektowany i budowany początkowo jako DOS-8 – główny moduł planowanej stacji kosmicznej Mir-2, następcy rosyjskiej stacji Mir, a wcześniej jako zapasowy moduł bazowy Mira. Dlatego też Zwiezda jest bardzo podobna do głównego modułu stacji Mir (DOS-7). Budowa rozpoczęła się w połowie lat 80. Gdy Rosja włączyła się do projektu budowy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS, zrezygnowano ze stacji Mir-2, a zbudowany moduł nazwany Zwiezda stał się trzecim z głównych modułów ISS.
W Zwieździe znajdują się dwie kabiny dla załogi (z jednym oknem w każdej), lodówka, zamrażarka, toaleta, sprzęt komunikacyjny i nawigacyjny, wyposażenie do ćwiczeń gimnastycznych, system korekcji orbity wraz z zapasem paliwa oraz system do uzyskiwania tlenu z wody odpadowej. Posiada też trzy węzły cumownicze: osiowy tylny służy do połączeń ze statkami Sojuz-TM i Sojuz-TMA oraz transportowcami Progress-M, a także M1 oraz ATV; osiowy przedni do trwałego połączenia z modułem Zaria; dwa węzły umieszczone na górze i na dole w przedniej części, a przeznaczone do przyłączenia dalszych rosyjskich elementów ISS.
Zwiezda została wyniesiona na orbitę przy pomocy rakiety Proton-K 12 lipca 2000 r. o godzinie 04:56:36 UTC. Połączenie jej z ISS nastąpiło dwa tygodnie później – 26 lipca o godzinie 00:44:44 UTC.
Linki zewnętrzne
- Anatoly Zak: Zvezda service module (SM). [w:] RussiaSpaceWeb.com [on-line]. 2013-06-18. [dostęp 2014-06-28]. (ang.).
- Mark Wade: ISS Zvezda. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. [dostęp 2017-07-28]. (ang.).
| Moduły | |
|---|---|
| Podsystemy | |
| Pojazdy zaopatrzeniowe |
Media użyte na tej stronie
Zvezda Service Module under construction (NASA)
- The Zvezda Service Module, the first fully Russian contribution and third element to the International Space Station (ISS), is shown under construction in the Krunichev State Research and Production Facility (KhSC) in Moscow. Russian technicians work on the module shortly after it completed a pressurization test. In the foreground is the forward portion of the module, including the spherical transfer compartment and its three docking ports. The forward port docked with the connected Functional Cargo Block, followed by Node 1. Launched via a three-stage Proton rocket on July 12, 2000, the Zvezda Service Module serves as the cornerstone for early human habitation of the Station, providing living quarters, life support system, electrical power distribution, data processing system, flight control system, and propulsion system. It also provides a communications system that includes remote command capabilities from ground flight controllers. The 42,000-pound module measures 43 feet in length and has a wing span of 98 feet. It is made from steel. Similar in layout to the core module of Russia's Mir space station, it contains 3 pressurized compartments and 13 windows that allow ultimate viewing of Earth and space.
Configuration of the International Space Station as of 29 July 2021 when Nauka was attached.
Views of the nadir side of the International Space Station (ISS) taken during Endeavour's, Orbital Vehicle 105 (OV-105), initial approach by the STS-97 crewmembers.
ISS Zvezda service module with docked Progress M1-3 spacecraft, taken in September 2000 by STS-106 (NASA)
ISS Moduls Swesda, Sarja and Unity;