Zwiniarz
| Artykuł | 53°26'13"N 19°50'35"E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 53°24'N, 19°55'E |
| - błąd | 20635 m |
| Odległość | 1609 m |
| wieś | |
| Państwo |  Polska |
|---|---|
| Województwo |  warmińsko-mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Grodziczno |
| Liczba ludności (2012) | 281[1] |
| Strefa numeracyjna | 56 |
| Tablice rejestracyjne | NNM |
| SIMC | 0844146 |
Położenie na mapie gminy Grodziczno _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Grodziczno") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowomiejskiego  | |
 53°26′13″N 19°50′35″E/53,436944 19,843056 | |
Zwiniarz – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Grodziczno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Historia
W XII wieku, prawdopodobnie z inicjatywy Bolesława Krzywoustego, powstał tu gród w celu zabezpieczenia granicy z plemionami pruskimi. Gród powstał na kulminacji niewielkiego polodowcowego wzniesienia, oddalonego o około 100 m od zachodniego brzegu jeziora Zwiniarz i o około 500 m na południe od zabudowań wsi Łążyn, przy szosie do Lubawy. Zachowała się jedynie zachodnia część obiektu, część wschodnia została zniwelowana, prawdopodobnie w latach siedemdziesiątych podczas usypywania grobli i budowy drogi biegnącej wzdłuż jeziora. Majdan grodziska znajduje się na wysokości 182,4 m n.p.m., współczesny poziom wody w jeziorze Zwiniarz wynosi około 170 m n.p.m., różnica między tymi dwiema wartościami wynosi około 12 m; zachowane wały mają wysokość około 3 m, mierząc od powierzchni majdanu. W najszerszym miejscu majdan ma szerokość około 46 m. Walory obronne obiektu podnosi głęboki wąwóz otaczający go o wschodu i północnego wschodu, który stanowił naturalną fosę, będący zapewne tworem polodowcowym, oraz wypływający z jeziora niewielki ciek wodny. Grodzisko w Zwiniarzu w starszej literaturze figuruje pod nazwą Łążyn[2].
Na przełomie XVI i XVII wieku należał do dóbr stołowych biskupów chełmińskich[3].
Zabytki
Kościół z 1913-1926 o prostym kształcie, dwunawowy, nawa główna nakryta drewnianym stropem kolebkowym, posiada neobarokowe detale i skromny, barokowy wystrój. Obok wolno stojąca drewniana dzwonnica połączona ze świątynią budynkiem bramnym[4].
Przypisy
- ↑ grodziczno.pl Ludność gminy. [dostęp 2013-09-02].
- ↑ Kazimierz Grążawski Z najnowszych badań pogranicza słowiańsko=pruskiego w rejonie lubawsko=iławskim. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-27)].
- ↑ Inwentarz dóbr biskupstwa chełmińskiego z r. 1614 : z uwzględniem późniejszych do r. 1759 inwentarzy, Toruń 1927, s. IV.
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka – Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8, s. 218
Linki zewnętrzne
- Zwiniarz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 688.
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osada | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.52 N
- S: 53.07 N
- W: 19.05 E
- E: 22.95 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Nowe Miasto County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.58 N
- S: 53.28 N
- W: 19.17 E
- E: 19.92 E
Herb gminy Grodziczno