Zwiniarz

Artykuł53°26'13"N 19°50'35"E
- błąd38 m
WD53°24'N, 19°55'E
- błąd20635 m
Odległość1609 m
Zwiniarz
wieś
Państwo Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiatnowomiejski
GminaGrodziczno
Liczba ludności (2012)281[1]
Strefa numeracyjna56
Tablice rejestracyjneNNM
SIMC0844146
Położenie na mapie gminy Grodziczno
Mapa konturowa gminy Grodziczno, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Zwiniarz”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Zwiniarz”
Położenie na mapie powiatu nowomiejskiego
Mapa konturowa powiatu nowomiejskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zwiniarz”
Ziemia53°26′13″N 19°50′35″E/53,436944 19,843056

Zwiniarzwieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Grodziczno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

Historia

W XII wieku, prawdopodobnie z inicjatywy Bolesława Krzywoustego, powstał tu gród w celu zabezpieczenia granicy z plemionami pruskimi. Gród powstał na kulminacji niewielkiego polodowcowego wzniesienia, oddalonego o około 100 m od zachodniego brzegu jeziora Zwiniarz i o około 500 m na południe od zabudowań wsi Łążyn, przy szosie do Lubawy. Zachowała się jedynie zachodnia część obiektu, część wschodnia została zniwelowana, prawdopodobnie w latach siedemdziesiątych podczas usypywania grobli i budowy drogi biegnącej wzdłuż jeziora. Majdan grodziska znajduje się na wysokości 182,4 m n.p.m., współczesny poziom wody w jeziorze Zwiniarz wynosi około 170 m n.p.m., różnica między tymi dwiema wartościami wynosi około 12 m; zachowane wały mają wysokość około 3 m, mierząc od powierzchni majdanu. W najszerszym miejscu majdan ma szerokość około 46 m. Walory obronne obiektu podnosi głęboki wąwóz otaczający go o wschodu i północnego wschodu, który stanowił naturalną fosę, będący zapewne tworem polodowcowym, oraz wypływający z jeziora niewielki ciek wodny. Grodzisko w Zwiniarzu w starszej literaturze figuruje pod nazwą Łążyn[2].

Na przełomie XVI i XVII wieku należał do dóbr stołowych biskupów chełmińskich[3].

Zabytki

Kościół z 1913-1926 o prostym kształcie, dwunawowy, nawa główna nakryta drewnianym stropem kolebkowym, posiada neobarokowe detale i skromny, barokowy wystrój. Obok wolno stojąca drewniana dzwonnica połączona ze świątynią budynkiem bramnym[4].

Przypisy

  1. grodziczno.pl Ludność gminy. [dostęp 2013-09-02].
  2. Kazimierz Grążawski Z najnowszych badań pogranicza słowiańsko=pruskiego w rejonie lubawsko=iławskim. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-27)].
  3. Inwentarz dóbr biskupstwa chełmińskiego z r. 1614 : z uwzględniem późniejszych do r. 1759 inwentarzy, Toruń 1927, s. IV.
  4. Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka – Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8, s. 218

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Nowe Miasto County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Nowe Miasto County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.58 N
  • S: 53.28 N
  • W: 19.17 E
  • E: 19.92 E
POL gmina Grodziczno COA.svg
Herb gminy Grodziczno