Zwojek skręcony

	Zwojek skręcony
	Zwojek skręcony
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	mchy
Klasa	prątniki
Rząd	płoniwowce
Rodzina	płoniwowate
Rodzaj	zwojek
Gatunek	zwojek skręcony
	Nazwa systematyczna
	Barbula convoluta Hedw.; Sp. Musc. Frond. 120 1801.

Zwojek skręcony (Barbula convoluta Hedw.) – gatunek mchu należący do rodziny płoniwowatych (Pottiaceae Schimp.). W Polsce podawany np. z województwa śląskiego^[4], pasma Gorców^[5] i Bieszczadów^[6]. Występuje powszechnie w Brytanii^[7].

Morfologia

Gametofit: Formuje jasne lub ciemne żółtozielone poduszki lub gęste darnie. Łodyżki przeważnie długości 0,5–2 cm, sporadycznie dorastają do 2,5 cm. Listki rozpostarte, skręcone w stanie suchym, przeważnie krótsze niż 1,5 mm, podłużne, ze zwężającym się wierzchołkiem. Żebro pojedyncze, kończy się wraz z wierzchołkiem lub lekko wystaje. Brzegi blaszki mogą być zawinięte do dołu lub falowane^[7].
Sporofit: Puszki osadzone na żółtych setach pojawiają się licznie. Listki rosnące bezpośrednio przy secie owijają się wokół niej^[7].

Biologia i ekologia

Rośliny kilkuletnie, dwupienne. Rozmnaża się także wegetatywnie przy pomocy rozmnóżek. Na obszarze Bieszczadów nie obserwowano sporogonów^[6].

Gatunek światłolubny, kserofilny, neutrofilny. Rośnie na glebie, w zbiorowiskach ruderalnych^[6], na zakłóconych otwartych siedliskach takich jak ścieżki, ogrody, pola i mury^[7].

Systematyka i nazewnictwo

Synonimy^[3]: Barbula closteri Austin, Barbula commutata Jur., Barbula sulcata Geh., Streblotrichum convolutum (Hedw.) P. Beauv.

Odmiany według The Plant List^[3]:

Barbula convoluta var. eustegia (Cardot & Thér.) R.H. Zander

Zagrożenia

Gatunek został wpisany w 2011 r. na czerwoną listę mchów województwa śląskiego z kategorią zagrożenia „LC” (najmniejszej troski). W Czechach w 2005 r. również nadano mu kategorię „LC”^[4].

Stanowiska tego gatunku występują na obszarze Bieszczadzkiego Parku Narodowego^[6].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2017-03-09] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Barbula convoluta (ang.). W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-03-19].
↑ ^a ^b Adam Stebel, Barbara Fojcik, Henryk Klama, Jan Żarnowiec. Czerwona lista mszaków województwa śląskiego - The Red List of Threatened Bryophytes of Silesian Voivodship. „Czerwone listy wybranych grup grzybów i roślin województwa śląskiego”. 2, 2012. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska. ISSN 427-9142 (pol.). [dostęp 2017-03-19].
↑ Adam Stebel, Paweł Czarnota. Wykaz mchów pasma Gorców w polskich Karpatach Zachodnich. List of mosses of the Gorce range in the Polish Western Carpathians. „Ochrona Beskidów Zachodnich”. 4, s. 7–25, 2012.
↑ ^a ^b ^c ^d Jan Żarnowiec, Adam Stebel: Mchy polskich Bieszczadów Zachodnich i Bieszczadzkiego Parku Narodowego - stan poznania, ekologia, zagrożenia. Wyd. I. Ustrzyki Dolne, Bielsko-Biała: Ośrodek Naukowo-Dydaktyczny Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Ustrzykach Dolnych, Instytut Ochrony i Inżynierii Środowiska Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, 2014, seria: Monografie Bieszczadzkie. Tom XVI. ISBN 978-83-88505-49-2.
↑ ^a ^b ^c ^d Barbula convoluta. W: Mosses and Liverworts of Britain and Ireland - a field guide. Ian Atherton, Sam Bosanquet, Mark Lawley (red.). Wyd. I. British Bryological Society, 2010, s. 454. ISBN 978-0-9561310-1-0. [dostęp 2017-03-20]. (ang.)

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[goffinet-2] B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2017-03-09] (ang.).

[tpl-3] Barbula convoluta (ang.). W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-03-19].

[redslask-4] Adam Stebel, Barbara Fojcik, Henryk Klama, Jan Żarnowiec. Czerwona lista mszaków województwa śląskiego - The Red List of Threatened Bryophytes of Silesian Voivodship. „Czerwone listy wybranych grup grzybów i roślin województwa śląskiego”. 2, 2012. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska. ISSN 427-9142 (pol.). [dostęp 2017-03-19].

[stebel-5] Adam Stebel, Paweł Czarnota. Wykaz mchów pasma Gorców w polskich Karpatach Zachodnich. List of mosses of the Gorce range in the Polish Western Carpathians. „Ochrona Beskidów Zachodnich”. 4, s. 7–25, 2012.

[zarnowiec-6] Jan Żarnowiec, Adam Stebel: Mchy polskich Bieszczadów Zachodnich i Bieszczadzkiego Parku Narodowego - stan poznania, ekologia, zagrożenia. Wyd. I. Ustrzyki Dolne, Bielsko-Biała: Ośrodek Naukowo-Dydaktyczny Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Ustrzykach Dolnych, Instytut Ochrony i Inżynierii Środowiska Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, 2014, seria: Monografie Bieszczadzkie. Tom XVI. ISBN 978-83-88505-49-2.

[bbs-7] Barbula convoluta. W: Mosses and Liverworts of Britain and Ireland - a field guide. Ian Atherton, Sam Bosanquet, Mark Lawley (red.). Wyd. I. British Bryological Society, 2010, s. 454. ISBN 978-0-9561310-1-0. [dostęp 2017-03-20]. (ang.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne