Zwyrodnienie szkliste

Szkliwienie
Guzkowe stwardnienie kłębuszków nerkowych - masy szkliste patognomoniczne dla nefropatii cukrzycowej
Zmiany szkliste w guzie Dąbskiej.

Zwyrodnienie szkliste (łac. degeneratio hyalinea; ang. hyaline degeneration, hyalinizing changes, glassy degeneration), szkliwienie, hialinizacja (łac. hyalinosis, hyalinisatio; ang. hyalinosis, hyalinization) – termin używany w patomorfologii, rodzaj zwyrodnienia, zaburzenie przemiany białek pozakomórkowych. Jest to określenie morfologiczne zmian będących skutkiem różnych patologii. Występuje miejscowo, choć często wieloogniskowo. Należy do najczęstszych zwyrodnień białkowych i jest zaliczane do zmian wstecznych.

Patomorfologia

Uważa się, że istota szkliwienia to starzenie się wielkocząsteczkowych białek związane z bardzo znaczną utratą wody. Białka wysięków, macierzy międzykomórkowej tkanki łącznej, białka umiejscowione pod nabłonkami lub śródbłonkiem tworzą w konsekwencji jednorodne, amorficzne, kwasochłonne (barwiące się na różowo eozyną) masy o szklistym wyglądzie.

Przykłady

  • fizjologiczne włóknienie i szkliwienie ciałka żółtego jajnika - powstaje ciałko białawe (corpus albicans ovarii)
  • bliznowiec
  • ciała szkliste w torebce śledziony (hyalinosis capsulae fibrosae lienis) - makroskopowo: „śledziona lukrowana"
  • stwardnienie tętnic (arteriosclerosis)
  • stwardnienie tętniczek (arteriolosclerosis hyalinica) - głównie w przebiegu cukrzycy lub nadciśnienia
  • szkliwienie kłębuszków nerkowych, na przykład:
    • szkliwienie zmian wysiękowych w kłębuszkach nerkowych[1],
    • rozlane stwardnienie kłębuszków nerkowych[1]
    • guzkowe stwardnienie kłębuszków nerkowych[1][2]
    • ogniskowe segmentalne stwardnienie kłębuszków nerkowych - (łac. glomerulosclerosis focalis et segmentalis, ang. focal segmental glomerulosclerosis - FSGS)[3]
    • rozlane stwardnienie (szkliwienie) mezangium kłebuszków nerkowych[4].
  • wewnątrzgruczołowe gromadzenie hialiny - np. w gruczole krokowym, pęcherzykach płucnych
  • zespół ostrej niewydolności oddechowej dorosłych (ARDS) oraz noworodków (NRDS lub IRDS) - w wyniku szkliwienia wysięku oraz obumarłych pneumocytów typu I powstają charakterystyczne błony, stąd dawna nazwa tych jednostek chorobowych - "zespół błon szklistych"
  • szkliwienie kanalików krętych jądra w zespole Klinefeltera
  • włóknienie z następowym szkliwieniem ściany naczyń oraz skóry właściwej w twardzinie
  • włókna Rosenthala

Inne

Niektórzy zaliczają do zwyrodnienia szklistego również zaburzenia przemiany białek wewnątrzkomórkowych, np. zwyrodnienie kropelkowo-szkliste (łac. degeneratio hyalineo-guttata).

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Preventing Progression and Complications of Renal Disease. [dostęp 2008-11-04]. (ang.).
  2. "Zmiany histopatologiczne w przebiegu cukrzycy" na stronie MP. [dostęp 2008-11-04].
  3. Andrzej Szczeklik (red.): Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom II. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005, s. 1252. ISBN 83-7430-069-8.
  4. "Diffuse mesangial sclerosis". [dostęp 2008-11-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-01-26)]. (ang.).

Bibliografia

  • Janusz Groniowski: Patomorfologia. Wyd. II poprawione i uzupełnione. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1974, s. 98-99.
  • Janusz Groniowski, Stefan Kruś (red.): Podstawy patomorfologii. Podręcznik dla studentów medycyny. Wyd. II. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1991, s. 108-109. ISBN 83-200-1566-9.

Linki zewnętrzne

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Dabska histo.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.0
Low power photomicrograph of the tumor showing papillae with hyalinized cores.