Zygmunt Łazarski
Zygmunt Łazarski (ur. 1885 w Warszawie, zm. 1943) – polski drukarz.
Był synem Władysława Łazarskiego od którego w 1914 przejął Drukarnię Łazarskich. W latach 1906-1909 uczestniczył w pracach konspiracyjnego związku Filaretów. Przygotowanie do zawodu odbył w Wiedniu, gdzie przebywał na praktyce w 1908. W 1920 został wybrany wiceprezesem pierwszego w kraju Towarzystwa Bibliofilów Polskich. Funkcję pełnił do 1928.
W 1924 Łazarski, dla stworzenia Muzeum Polskiej Książki oddał wcześniej zakupiony przez siebie pałacyk przy ul. Bednarskiej (na Solcu). Plan powstania muzeum nigdy nie został zrealizowany a budynek został zniszczony w 1944. W 1925 został przyjęty w skład Naczelnej Rady Bibliofilskiej oraz do Towarzystwa Miłośników Exlibrisu. W tym samym czasie założył spółkę Zakłady Mechaniczne dla Przemysłu Graficznego.
W 1934 Łazarski ogłosił bankructwo drukarni i wraz z rodziną wyjechał do Lwowa, gdzie rozpoczął pracę w tamtejszej Drukarni Związkowej. Tuż przed wybuchem II wojny światowej powrócił do Warszawy. W 1941 został aresztowany przez Gestapo i po kilku miesiącach pobytu na Pawiaku został wysłany do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Tam zmarł w 1943.
W Warszawie posiadał własną kolekcję obrazów, rzeźb, drzeworytów, rycin, exlibrisów oraz bogaty księgozbiór liczący ok. 1.800 voluminów. Wszystko zostało zniszczone podczas Powstania Warszawskiego. Jego żona Hanna z van Dycków Łazarska od 1945 zamieszkała w Krakowie, gdzie zmarła w 1952.
16 listopada 1998 jego imieniem nazwano Zarząd bibliotek mokotowskich.
Bibliografia przedmiotu
- Edward Chwalewik, Zbiory Polskie, Warszawa 1927, T. 2
- L. Fiszer, Wspomnienia starego księgarza, Warszawa 1959
- Zygmunt Łazarski, W sprawie naszego drukarstwa, [w:] Kurier Warszawski 1919, Nr 98
- Zygmunt Łazarski, Książka artystyczna, [w:] Sztuka i praca 1928, Z. 21-24
- Jan Michalski, 55 lat wśród książek, Wrocław 1976
- B. Olszewicz, Lista strat kultury polskiej, Warszawa 1947
- Polski Słownik Biograficzny, Kraków 1970, T. 18
- Tadeusz Wł. Świątek, Biblioteki mokotowskie wczoraj i dziś, Warszawa 1996
Linki zewnętrzne
- Artykuł o drukarni Łazarskich i o Zygmuncie Łazarskim
- Biografia Zygmunta Łazarskiego. bpmok.waw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-11)].