Zygmunt Batowski

Zygmunt Batowski
Ilustracja
Zygmunt Batowski
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

27 lipca 1876
Lwów

Data i miejsce śmierci

1 września 1944
Warszawa

profesor zwyczajny
Alma Mater

Uniwersytet Lwowski

Doktorat

1900
Uniwersytet Lwowski

Profesura

1919

Polska Akademia Umiejętności
Status

członek korespondent

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Zygmunta Batowskiego na cmentarzu Powązkowskim

Zygmunt Batowski (ur. 27 lipca 1876 we Lwowie[1], zm. 1 września 1944 w Warszawie) – polski historyk sztuki, muzeolog.

Życiorys

Był synem Wojciecha Kaczora, chłopa, uczestnika powstania styczniowego i Antoniny Batowskiej, pochodzącej z rodziny ziemiańskiej. Uczęszczał do gimnazjum we Lwowie[1], następnie studiował historię sztuki i historię literatury polskiej na Uniwersytecie Lwowskim. W 1900 obronił doktorat na Uniwersytecie Lwowskim[2] pod kierunkiem Jana Antoniewicza-Bołoza (na podstawie pracy O obrazie Matki Boskiej Domagaliczowskiej w wielkim ołtarzu katedry lwowskiej, malowanym przez Józefa Wolfowicza). W latach 1897–1917 pracował w bibliotece uniwersyteckiej, był również bibliotekarzem w Fundacji hrabiego Baworowskiego we Lwowie[2]. W 1917 przeniósł się do Warszawy i podjął pracę na Uniwersytecie Warszawskim[2].

Na UW kierował początkowo Zbiorem Odlewów Gipsowych (1917–1919). W 1919 został profesorem nadzwyczajnym[2], p.o. dyrektora Biblioteki (do 1929)[2], kierownikiem Zbiorów Grafiki Stanisława Augusta i kierownikiem Katedry Historii Sztuki. Od 1934 był profesorem zwyczajnym. Prowadził wykłady z historii sztuki XVI-XIX wieku na uniwersytecie, a w Muzeum Narodowym (wchodził w skład jego Rady) ćwiczenia z inwentaryzacji i opisu obiektów muzealnych.

W latach 1919–1920 pełnił funkcję przewodniczącego Związku Bibliotekarzy Polskich, a 1920–1923 prezesa Polskiego Związku Historyków Sztuki (jednocześnie był przewodniczącym oddziału warszawskiego związku). W 1922 został członkiem rzeczywistym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, w 1929 członkiem zwyczajnym tego Towarzystwa, a w 1935 członkiem korespondentem PAU. Był członkiem zarządu Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, sekretarzem Wydziału II TNW, członkiem Komisji Historii Sztuki PAU. 3 maja 1928 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[3][4][5].

Jego zainteresowania naukowe obejmowały historię sztuki barokowej i klasycystycznej, kulturę artystyczną Polski XVII-XIX wieku, sztukę sakralną oraz muzeologię. Badał m.in. twórczość Rembrandta i Norblina, gromadził materiały o historii i architekturze pałaców warszawskich, inwentaryzował dzieła sztuki kościołów jezuitów i pijarów w Warszawie, a także zbiory Biblioteki Fundacji hrabiego Baworowskiego we Lwowie i Muzeum Książąt Czartoryskich w Gołuchowie. Prowadził katalogowanie zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie (m.in. zbiory miniatur portretowych); pracę kontynuował także podczas okupacji hitlerowskiej (do 1943). W 1917 zorganizował na UW Seminarium Historii Sztuki; wśród jego uczniów był m.in. Stanisław Lorentz.

Zginął zamordowany przez hitlerowców pod murem Ogrodu Saskiego w Warszawie w 1944 roku. Na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 107-2-13) znajduje się jego grób symboliczny, w którym spoczywa jego żona Natalia z rodziną[6].

Publikacje (wybór)

Był autorem wielu prac naukowych, część z nich ukazała się pośmiertnie. Opracował kilkadziesiąt artykułów biograficznych poświęconych artystom działającym w Polsce do Thieme-Becker Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler (1928–1939); współpracował także z Polskim Słownikiem Biograficznym. Niektóre prace:

  • Z korespondencji Norblina (1910)
  • Norblin (1911)[2]
  • Ważniejsze potrzeby historii sztuki w Polsce (1918)
  • Śladem szwedzkich badaczy sztuki. Nowe przyczynki dla nauki polskiej (1922)
  • Owidiusz w „Szkole Rycerskiej” (1923)
  • Marcin Kober, malarz śląski XVI wieku (1927)
  • Zbiór graficzny w Uniwersytecie Warszawskim (1928)[2]
  • Abraham van Westerwelt, malarz holenderski i jego prace w Polsce (1932)[2]
  • Przyczynek do dziejów rzeźby w Polsce XVIII wieku (1933)
  • Wizerunki Kopernika (1933)[2]
  • Dzieje budowy zamku w Niepołomicach za panowania Zygmunta Augusta (1935)
  • Rembrandtowskie otoczenie i Polacy (1936)
  • Malarki Stanisława Augusta (1951)
  • Marcelo Bacciarelli (1952)
  • Portret Stanisława Augusta „Z klepsydrą” (1952)

Przypisy

  1. ↑ a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 29.
  2. ↑ a b c d e f g h i Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 30.
  3. ↑ M.P. z 1928 r. nr 111, poz. 175 „za zasługi około organizacji i wzbogacenia zbiorów Bibljoteki Uniwersyteckiej w Warszawie”.
  4. ↑ Odznaczenia orderem Polonia Restituta. „Kurier Warszawski”. Nr 134, s. 16, 15 maja 1928. 
  5. ↑ Kronika. Odznaczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 238 z 16 października 1928. 
  6. ↑ Cmentarz Stare Powązki: FRANCISZEK KODYM, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2022-05-26].

Bibliografia

  • Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 1: A-J, Wrocław 1983.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Natalia Batowska - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Natalii Batowskiej na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 107, rząd 2, grób 12)
Zygmunt Batowski.png
Zygmunt Batowski