Zygmunt Dąmbski

Zygmunt Dąmbski
Herb
Godziemba
Rodzina

Dąmbscy herbu Godziemba

Data urodzenia

1632

Data śmierci

1704

Ojciec

Adam Dąmbski

Matka

Elżbieta Jemielska

Żona

1. Jadwiga Górska
2. Zofia Anna Daniłowicz

Dzieci

z Jadwigą Górską:
Wojciech,
Andrzej,
Adam,
Marianna Katarzyna,
Teresa Katarzyna

Zygmunt Dąmbski z Lubrańca herbu Godziemba (ur. 1632, zm. 1704) – wojewoda brzeskokujawski w latach 1684-1704, kasztelan inowrocławski w latach 1679-1684, podkomorzy inowrocławski w latach 1670-1678, cześnik inowrocławski w latach 1668-1670, starosta inowrocławski w latach 1685-1699, starosta dybowski[1], starosta gnieźnieński już w 1669 roku, marszałek Trybunału Głównego Koronnego w 1686 roku[2]

Był członkiem konfederacji warszawskiej 1704 roku[3].

Rodzina

Pochodził z rodziny szlacheckiej herbu Godziemba. Ojciec jego Adam Dąmbski (zm. 1660), pełnił urząd kasztelana słońskiego. Matka Elżbieta Jemielska była córką Stanisława, kasztelana kowalskiego. Bracia jego: Ludwik (zm. 1678), sprawował urząd kasztelana konarskiego, Stanisław Kazimierz (zm. 1700) był biskupem kujawskim. Poślubił Jadwigę Górską herbu Łodzia, córkę Piotra. Z małżeństwa urodzili się synowie Wojciech (1676–1725), marszałek nadworny koronny; Andrzej (zm. 1700), Adam, komisarz sejmowy oraz córki: Marianna Katarzyna, późniejsza żona Jakuba Działyńskiego; Teresa Katarzyna (zm. 1700), żonę Jana Łąckiego, kasztelana kaliskiego. Druga żona Zygmunta, Zofia Anna Daniłowicz, córka Mikołaja, podczaszego koronnego i wdowa po Janie Cetnerze, staroście lwowskim została matką Józefa Cetnera (zm. 1724), kasztelana wołyńskiego.

Pełnione urzędy i poglądy polityczne

Młode lata swego życia spędził na wyprawach wojennych przeciw Turkom i Tatarom. Od 1662 roku został mianowany starostą gnieźnieńskim. Związany z Inowrocławiem, pełnił w mieście tym obowiązki cześnika. Pięciokrotnie poseł na sejm. Poseł sejmiku radziejowskiego na sejm nadzwyczajny 1668 roku i sejm nadzwyczajny (abdykacyjny) 1668 roku[4]. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego z województwa brzeskokujawskiego w 1669 roku[5]. Poseł województw kujawskich do króla w 1669 roku[6]. Urząd starosty gnieźnieńskiego sprawował do 1670 roku. Poseł na sejm nadzwyczajny 1670 roku z województwa inowrocławskiego[7]. Jako poseł na sejm konwokacyjny 1674 roku z województwa brzeskokujawskiego był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 15 stycznia 1674 roku na tym sejmie[8]. W 1674 roku był elektorem Jana III Sobieskiego z województwa inowrocławskiego[9]. Był też starostą inowrocławskim 1680 oraz starostą dybowskim 1698. Od 1687 marszałek trybunału koronnego. Od 1670 został podkomorzym inowrocławskim. Poseł na sejm koronacyjny 1676 roku[10]. W latach 1678–1704 sprawował urząd kasztelana inowrocławskiego. Początkowo kasztelan Brześcia Kujawskiego 1680, następnie wojewoda brzeskokujawski (1685–1704).

Jako jeden z pierwszych podpisał elekcję Jana III Sobieskiego zostając jego wiernym stronnikiem. Niechętnie podpisał elekcję Augusta II Mocnego na Króla Polski, podpisał jego pacta conventa[11]. Stał się jego wrogiem i przeciwnikiem, ponieważ był spokrewniony z rodziną Leszczyńskich. Jako jeden z 6 senatorów podpisał detronizację króla Augusta II Mocnego w 1704 roku. Wojewoda był człowiekiem gruntownie wykształconym, uprzejmym i rozsądnym, mecenasem ludzi uczonych.

Dobra majątkowe

Posiadał liczne dobra majątkowe: klucz Grabski ze Starograbiem, klucz Kaczkowski, klucz Giżycki, miasto Iłów z przyległościami, Maciejowo, Śliwne Góreczki, Konary, Jędrowice, klucz Dąbski z Borucinem, Lubraniec ze zamkiem i przyległościami.

Przypisy

  1. ↑ Urzędnicy kujawscy i dobrzyńscy XVI–XVII wieku. Spisy. Oprac. Krzysztof Mikulski i Wojciech Stanek przy współudziale Zbigniewa Górskiego i Ryszarda Kabacińskiego. Kórnik 1990, s. 226.
  2. ↑ Złota księga szlachty polskiej, r. XVIII, Poznań 1896, s. 130.
  3. ↑ Actum In Curia Regia Varsaviensi Sabbato Ante Dominicam Cantate proximo Anno Dni. Millesimo Septingentesimo quarto [1704], [b.n/s.]
  4. ↑ Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo - doktryna - praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 341.
  5. ↑ Svffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych y Wielkiego Xięstwa Litewskiego, Zgodnie na Naiaśnieyßego Michała Korybvtha, Obranego Krola Polskiego [....] Dnia dziewiętnastego Czerwca, Roku 1669, [b.n.s]
  6. ↑ Leszek A. Wierzbicki , Poselstwa województw kujawskich do pierwszych królów rodaków (1669 –1690), w: Zapiski Historyczne, t. LXXXVII 2022, Zeszyt 2, s. 49.
  7. ↑ Kazimierz Przyboś, Sejm nadzwyczajny w Warszawie 5 marca - 19 kwietnia 1670 roku, w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne, Z. 130 (2003), s. 111.
  8. ↑ Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 130.
  9. ↑ Suffragia Woiewodztw, y Ziem Koronnych, y Wielkiego Xięstwá Litewskiego, zgodnie na Naiaśnieyszego Jana Trzeciego Obránego Krola Polskiego, Wielkiego Xiążęćiá Litewskiego, Ruskiego, Pruskiego, Mázowieckiego, Zmudzkiego, Inflantskiego, Smolenskiego, Kijowskiego, Wołhynskiego, Podolskiego, Podláskiego, y Czerniechowskiego Dáne między Wárszawą á Wolą / Dnia Dwudziestego pierwszego Máiá / Roku 1674, [b.n.s.]
  10. ↑ Krystyn Matwijowski, Pierwsze sejmy z czasów Jana III Sobieskiego, Wrocław 1976, s. 248.
  11. ↑ Actum in Curia Regia Varsaviensi, 1697 feriâ secundâ post festum Sanctae Margarethae Virginis [...] proximâ anno [...] 1697, s. 18.

Bibliografia

  • Hr. Seweryn Uruski "Rodzina Herbarz szlachty polskiej"

Linki zewnętrzne

Wojewodowie brzeskokujawscy

POL województwo brzeskokujawskie IRP COA.svg

Media użyte na tej stronie

POL COA Godziemba.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Godziemba