Zygmunt Durski

Zygmunt Durski-Trzasko

„Linnemann”

pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	8 kwietnia 1895 Lwów
Data i miejsce śmierci	4 września 1939 Różana
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	4DSP IIK, 8 Dywizja Piechoty 32 Pułk Piechoty Oddział IV SG 39 Pułk Piechoty 22 Dywizja Piechoty Górskiej 4 Dywizja Piechoty Dowództwo Okręgu Korpusu Nr IX
Stanowiska	szef sztabu dywizji dowódca batalionu piechoty zastępca dowódcy pułku dowódca pułku piechoty dowódca piechoty dywizyjnej pomocnik dowódcy okręgu korpusu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Zygmunt Henryk Durski-Trzasko, ps. „Linnemann” (ur. 8 kwietnia 1895 we Lwowie^[1], zm. 4 września 1939 w Różanie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jana Mariana i Wandy z domu Perier. Był bratankiem generała broni Karola Durskiego-Trzaska i kuzynem pułkownika Antoniego Durskiego-Trzaska^[2].

Żołnierz Legionów Polskich w latach 1914–1918^[1]. Jako szef sztabu 4 Dywizji Strzelców Polskich II Korpusu uczestnik bitwy kaniowskiej.

Jako oficer byłego Polskiego Korpusu Posiłkowego reskryptem Rady Regencyjnej z 25 października 1918 roku został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego^[3].

10 listopada 1918 roku został wyznaczony na stanowisko szefa Sekcji Centralnej Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. 22 listopada 1918 roku został szefem Kancelarii Osobistej Ministra Spraw Wojskowych. 18 marca 1919 roku kierowana przez niego komórka organizacyjna została włączona w skład Biura Prezydialnego Ministerstwa Spraw Wojskowych. W następnym miesiącu, po przeprowadzonej reorganizacji biura, objął w nim stanowisko szefa Sekcji Prezydialnej^[4]. 15 lipca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu majora, w piechocie, „w grupie oficerów byłych Legionów Polskich”. Obok stopnia wojskowego przysługiwał mu wówczas tytuł „przydzielony do Sztabu Generalnego”^[5]. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w Biurze Prezydialnym Ministerstwa Spraw Wojskowych, a jego oddziałem macierzystym był 2 pułk piechoty Legionów^[6]. 14 listopada 1921 roku został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza I kursu doszkolenia. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 97. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 2 pp Leg.^[7]. Z dniem 16 września 1922 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu pełnych kwalifikacji do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego, został przydzielony do dowództwa 8 Dywizji Piechoty w Modlinie na stanowisko szefa sztabu. Pełniąc służbę na tym stanowisku pozostawał oficerem nadetatowym 2 pp Leg. w Pińczowie^[8][9]. 23 października 1925 roku został przeniesiony do 32 pułku piechoty w Modlinie na stanowisko dowódcy I batalionu^[10]. 1 grudnia 1925 roku został przesunięty ze stanowiska dowódcy I baonu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[11]. 28 października 1926 roku został przydzielony do Oddziału IV Sztabu Generalnego na stanowisko szefa Wydziału Etapowego^[12][2]. 5 maja 1927 roku został przeniesiony do 39 pułku piechoty Strzelców Lwowskich w Jarosławiu na stanowisko dowódcy pułku^[13]. 24 grudnia 1929 roku został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[14]. 22 grudnia 1934 roku ogłoszono jego przeniesienie do dowództwa 22 Dywizji Piechoty Górskiej w Przemyślu na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej^[15]. W 1937 roku został przeniesiony do dowództwa 4 Dywizji Piechoty w Toruniu na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej.

Na jego dalszej karierze zaważyły dwie kolejne opinie wystawione przez generała brygady Władysława Bortnowskiego, ówczesnego generała do prac przy Generalnym Inspektorze Sił Zbrojnych z siedzibą w Toruniu. 13 października 1937 roku generał Bortnowski napisał: „nie mogę dać decydującej i pewnej opinii, gdyż z powodu krótkiego czasu w jakim go obserwuję nie wyrobiłem sobie ostatecznego zdania. Opinia moja o tym oficerze oparta jest raczej na wrażeniach i opiniach jego poprzednich przełożonych i może ulec zmianie po bliższym poznaniu. Robi na mnie wrażenie oficera inteligentnego i zdolnego, chcącego i umiejącego być miłym, tak dla swych przełożonych, jak i swych podwładnych. Nie wydaje mi się, by w ciężkich warunkach pracy wojennej był on zdolnym do wyraźnego narzucenia swej woli. Nadaje się raczej do pracy umysłowej niż do pracy dowodzenia – może być bardzo dobrym pomocnikiem dowódcy okręgu korpusu”. 15 listopada 1938 roku przyszły dowódca Armii „Pomorze” stwierdził kategorycznie: „Inteligentny, dużo umie, chętny, dobrze wychowany, towarzysko lubiany. Jako dowódca w polu sam nie wierzy w swoje decyzje, załamuje się przy najmniejszych trudnościach. Jako kierownik wyszkolenia nie umie natchnąć swych uczni wiarą w to co mówi i robi. Na dowódcę zupełnie się nie nadaje, na kierownicze stanowiska w sztabach – również. Na pomocnika dowódcy okręgu korpusu”.

Zgodnie z sugestią generała Bortnowskiego pułkownik Durski-Trzasko 24 października 1938 roku został wyznaczony na stanowisko pomocnika dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu, którym był generał brygady Franciszek Kleeberg^[16].

Zmarł w nocy z 4 na 5 września od ran odniesionych w wyniku strzelaniny z polskimi policjantami^[17].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6991
• Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)^[18]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
• Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: po raz pierwszy 10 listopada 1928^[19])
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Krzyż Komandorski Orderu św. Sawy (Jugosławia)
• Krzyż Komandorski Orderu Krzyża Orła (Estonia, 1935)^[20][21]
• Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)
• Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja)
• Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée)

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938.
• Regina Czarnecka. Organizacja Ministerstwa Spraw Wojskowych (MSWojsk.) w latach 1918–1921. „Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej”. 27, 2005. Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe. ISSN 0137-5547. 
• Zygmunt Henryk Durski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2019-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-09)].