Zygmunt Kostrzewski
 | |
 podporucznik pilot | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1914–1919 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  _BAR.svg){kind=small}  | |
Zygmunt Kostrzewski (ur. 6 kwietnia 1897 w Przemyślu, zm. 14 maja 1919 pod Kulikowem) – podporucznik pilot Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-ukraińskiej, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Syn Aleksandra i Joanny[1]. Pochodził z rodziny o tradycjach patriotycznych – jego dziadek brał udział w powstaniu listopadowym[2]. W 1912 wstąpił do Związku Strzeleckiego. Po dwóch latach, jako instruktor, szkolił nowych członków „Strzelca”. W sierpniu 1914 roku, po wybuchu I wojny światowej, ze swoim plutonem wcielony został do Legionu Wschodniego[2]. Po jego rozwiązaniu 21 września 1914 roku Zygmunt Kostrzewski starał się przedostać do I Brygady Legionów Polskich, jednak z powodu ciężkiej choroby pozostał w Przemyślu w domu rodzinnym, gdzie przeżył pierwsze oblężenie przez wojska rosyjskie. Po oblężeniu wyjechał do Cieszyna, gdzie wstąpił do gimnazjum[2].
Powołany w 1915 roku do armii Austro-Węgier, przez kilka miesięcy brał udział w walkach na froncie wschodnim. Służył w szeregach 10[3][4], a następnie 60 pułku piechoty. Po powrocie z frontu zdał maturę w Cieszynie i wstąpił do szkoły oficerskiej[2]. Starał się o przydział do jednostek lotniczych. Kostrzewski został skierowany do szkoły pilotów i następnie, w stopniu podporucznika pilota, został skierowany na front włoski[1]. Do października 1918 roku służył w eskadrze myśliwskiej Flik 42/J[2]. Na stopień chorążego został mianowany ze starszeństwem z 1 października 1916[5], a na stopień podporucznika ze starszeństwem z 1 lutego 1917 w korpusie oficerów rezerwy piechoty[6].
W listopadzie 1918 roku przebywał na urlopie w rodzinnym Przemyślu, gdzie zastał go upadek Austrii i wybuch wojny polsko-ukraińskiej. Kostrzewski zgłosił się do Wojska Polskiego. Został mianowany komendantem lotniska w Hureczku, które z niewielką grupą żołnierzy bronił przed atakami Ukraińców[1]. Wkrótce cały sprzęt lotniczy przewiózł do Krakowa. Od stycznia 1919 roku Kostrzewski przydzielony został do 7 Eskadry Lotniczej wchodzącej w skład III Grupy Lotniczej. Odbył liczne loty bojowe z lotniska Lewandówka we Lwowie[2]. Został mianowany pilotem na mocy dekretu Naczelnego Wodza z dnia 6.02.1919 r. [1]
14 maja w załodze z podporucznikiem obserwatorem Mieczysławem Motylewskim w grupie kapitana Bastyra wraz z 8 innymi załogami wziął udział w walkach pod Kulikowem, wspierając działania piechoty podczas polskiej ofensywy. W czasie drugiego wylotu lecący na niskiej wysokości samolot Kostrzewskiego (Oeffag C.II nr 52.20) został trafiony serią z karabinu maszynowego[7][8]. Kostrzewski trafiony w głowę i pierś 7 kulami zginął na miejscu[2]. Spadający samolot pogrzebał także podporucznika obserwatora Mieczysław Motylewskiego[2].
Został pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa w Mauzoleum Bohaterów w krypcie V.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 8124 – pośmiertnie 27 lipca 1922[9]
- Krzyż Walecznych – pośmiertnie 1921[10]
- Polowa Odznaka Pilota – pośmiertnie 11 listopada 1928 roku „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918-1920”[11]
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[4]
- Srebrny Medal Waleczności 1 klasy[4]
Przypisy
- ↑ a b c d Kostrzewski Zygmunt ppor. pil.. bequickorbedead.com. [dostęp 2019-02-28].
- ↑ a b c d e f g h Romeyko 1933 ↓, s. 301.
- ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 365.
- ↑ a b c Ranglisten 1918 ↓, s. 475.
- ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 331.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 346.
- ↑ Romeyko 1933 ↓, s. 301-302.
- ↑ Andrzej Morgała: Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924. Warszawa: Bellona, Lampart, 1997. s.287
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 27 października 1922 roku, s. 808.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 27 grudnia 1921 roku, s. 1748.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 435.
Bibliografia
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Marian Romeyko: Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika Poległych Lotników, 1933. (pol.).
Media użyte na tej stronie
.png)
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
.svg)
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
_as_used_for_Signum_Laudis.gif)
Baretka Signum laudis
Baretka Signum laudis
Baretka: Wstążka Wojenna (Kriegsbande) dla odznaczeń austro-węgierskich (m.in.: Militär-Verdienstkreuz; Militär-Verdienstmedaille (Signum Laudis); Franz-Joseph-Orden; Tapferkeitsmedaille).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Naramiennik podporucznika polskiego lotnictwa wojskowego (do 1952).
Podporucznik pilot Zygmunt Kostrzewski