Zygmunt Kramsztyk

Zygmunt Kramsztyk

Data i miejsce urodzenia	16 lipca 1849 Warszawa, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	30 maja 1920 Warszawa, Polska
Miejsce spoczynku	Cmentarz żydowski na Woli
Zawód, zajęcie	lekarz okulista, publicysta
Alma Mater	Cesarski Uniwersytet Warszawski
Rodzice	Izaak Kramsztyk
Małżeństwo	Helena z d. Zweigbaum
Krewni i powinowaci	Stanisław, Julian, Feliks (bracia)

Grób Zygmunta Kramsztyka i jego żony Heleny na cmentarzu żydowskim w Warszawie

Zygmunt Kramsztyk (ur. 16 lipca 1849 w Warszawie, zm. 30 maja 1920 tamże) – polski lekarz okulista, publicysta, redaktor, wydawca medyczny i badacz literatury żydowskiego pochodzenia.

Życiorys

Urodził się w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, jako syn rabina Izaaka Kramsztyka (1814–1899). Jego braćmi byli: Stanisław (1841–1906), Julian (1851–1925) i Feliks (1853–1918).

Po ukończeniu gimnazjum warszawskiego rozpoczął studia medyczne na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Dyplom lekarza otrzymał w 1872. Rok później został ordynatorem na uniwersyteckiej Klinice Oftalmologicznej. W 1879 doktoryzował się i został ordynatorem Oddziału Ocznego Szpitala Starozakonnych w Warszawie. Od 1898 do sierpnia 1902 był naczelnym lekarzem tego szpitala. Jego stanowisko objął Jakub Szwajcer.

Był inicjatorem założenia ogrodu zoologicznego w Warszawie, współzałożycielem Towarzystwa Miłośników Przyrody i Towarzystwa Medycyny Społecznej oraz propagatorem zakładania miast-ogrodów. Przez wiele lat był członkiem Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego, z którego wystąpił w 1905 po tym jak zaczęto nie dopuszczać do członkostwa w towarzystwie Żydów. Od 1904 nie pracował w szpitalnictwie, a prowadził prywatną praktykę, przyjmując ubogich pacjentów za darmo. Zajmował się również studiami nad polskimi twórcami romantyzmu, m.in. twórczością Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego i Seweryna Goszczyńskiego.

Zajmował się także filozofią medycyny i należał do polskiej szkoły filozofii medycyny^[1].

Był członkiem zarządu utworzonego w 1906 w Królestwie Kongresowym Towarzystwa Kultury Polskiej^[2].

Był żonaty z Heleną z domu Zweigbaum (1857–1935)^[3]. Pochowany jest na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 52)^[4].

Twórczość

Publikował głównie z dziedziny medycyny i okulistyki na łamach licznych gazet, takich jak Gazeta Lekarska, Nowiny Lekarskie, Krytyka Lekarska (którą założył w 1897), Medycyna. Jego naukowe publikacje przekraczają 60 pozycji.

• 1879: Optometrya obiektywna
• 1892: O znaczeniu szpitali : odczyt publiczny Zygmunta Kramsztyka
• 1899: Wzrok

Przypisy

Bibliografia, linki

• Agnieszka Polak, Andrzej Grzybowski, Jarosław Sak, Zygmunt Kramsztyk - patriota, działacz społeczny, filozof medycyny i lekarz w: Archiwum Historii i Filozofii Medycyny z.78 s.96 -108, Poznań 2013, wersja zdigitalizowana
• Alina Cała, Hanna Węgrzynek, Gabriela Zalewska: Historia i kultura Żydów polskich. Słownik. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, 2000. ISBN 83-02-07813-1.
• Zenon Maćkowiak, Zygmunt Kramsztyk, (w:) Polska szkoła filozofii medycyny. Przedstawiciele i wybrane teksty źródłowe, pod redakcją Michała Musielaka i Jana Zamojskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2010.
• Wspomnienia Emilii Kramsztykowej, Z pamięci dla pamięci, „Podkowiański Magazyn Kulturalny” 2003, nr 39.
• Prace Zygmunta Kramsztyka dostępne w Sieci (Katalog HINT)
• Publikacje Zygmunta Kramsztyka w bibliotece Polona