Zygmunt Kurnatowski-Mielżyński

Zygmunt Kurnatowski-Mielżyński
Ilustracja
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

13 lipca 1909
Przysieka Stara

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

1931–1940

Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Roundel of Poland (1921-1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

19 pułk piechoty Odsieczy Lwowa
5 pułk lotniczy
3 pułk lotniczy

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa (kampania wrześniowa, agresja ZSRR na Polskę)

Zygmunt Maria Stanisław Maciej Kurnatowski-Mielżyński (ur. 13 lipca 1909 w Przysiece Starej, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – polski ziemianin, podporucznik pilot rezerwy Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się jako syn Zygmunta Kurnatowskiego i Marii z Mielżyńskich[1]. Po śmierci rodziców został adoptowany przez wujostwo Ignacego (1858–1936) i Sewerynę, z domu Mielżyńską (1869-1925)[2]. Miał dziewięcioro rodzeństwa (Maria, Emilia, Eleonora, Konstancja, Andrzej, Adam, Józef, Zygmunt, Maciej). Absolwent gimnazjum w Wolsztynie. Ukończył dywizyjny kurs podchorążych rezerwy piechoty przy 19 pułku piechoty Odsieczy Lwowa w 1932 i Szkoły Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Dęblinie w 1933. Odbył ćwiczenia praktyczne w 5 pułku lotniczym w 1934. Współorganizował Aeroklub Poznański. Był ziemianinem. W latach 30. ukończył Wyższe Kursy Ziemiańskie we Lwowie. Następnie zarządzał majątkiem ziemskim Dębno[3]. Interesował się hobbystycznie lotnictwem i jachtingiem.

Wobec zagrożenia konfliktem zbrojnym został zmobilizowany i skierowany do służby wojskowej w 3 pułku lotniczym w sierpniu 1939. Po wybuchu II wojny światowej w czasie kampanii wrześniowej wraz z kadrą Bazy Lotniczej nr 3 w toku ewakuacji kierował się w stronę granicy z Rumunią. Nie dysponując uzbrojonym samolotem wojskowym, poruszał się własną awionetką. Po agresji ZSRR na Polskę prawdopodobnie 20 września 1939 został zestrzelony w okolicach Tarnopola[4]. Został aresztowany przez Sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Jego bracia także byli wojskowymi i uczestniczyli w II wojnie światowej: Stanisław Kurnatowski (1916-1939), zginął w kampanii wrześniowej 10 września 1939, odznaczony Krzyżem Orderu Virtuti Militari[5], a Maciej (1911-1992) służył w 7 dywizjonie artylerii konnej, był więźniem Oflagu II C Woldenberg[6].

W ramach zbrodni katyńskiej zostało zamordowanych kilku innych członków Aeroklubu Poznańskiego[7][8].

Upamiętnienie

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło awansował go pośmiertnie do stopnia porucznika[9]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[10].

11 kwietnia 2012, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w Witosławiu został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Zygmunta Kurnatowskiego-Mielżyńskiego[11][12][13][14].

Przypisy

  1. Paweł Klint, o. Alojzy Pańczak: „Klasztor Franciszkanów w Woźnikach. Dzieje-ludzie-budowle”, Wydawnictwo Opalgraf, Woźniki 2011, ISBN 978-83-63294-01-4, str. 72
  2. Zygmunt Maria Stanisław hr. (primog.) Kurnatowski-Mielżyński z Kurnatowic h. Łodzia. sejm-wielki.pl. [dostęp 2014-04-26].
  3. Śmigielskie ofiary zbrodni katyńskiej. ck-smigiel.pl. [dostęp 2014-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 kwietnia 2014)].
  4. Wydarzyło się dziś – 13 lipca. infolotnicze.pl, 13 lipca 2013. [dostęp 2014-04-26].
  5. Stanisław Kurnatowski. bohaterowie1939.pl. [dostęp 2014-04-26].
  6. Kurnatowski Maciej Zbigniew. 7dak.pl. [dostęp 2014-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 kwietnia 2014)].
  7. Zginęli w Katyniu i Charkowie czł. Aeroklubu Poznańskiego. aeroklub.poznan.pl. [dostęp 2014-04-26].
  8. 70. rocznica zbrodni katyńskiej. lotniczapolska.pl, 8 kwietnia 2010. [dostęp 2014-04-26].
  9. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  10. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. policja.pl. [dostęp 2014-08-05].
  11. Zapowiedź uroczystości. powstanie.wielkopolskie.mrocza.net. [dostęp 2014-04-26].
  12. Historia Koła. powstanie.wielkopolskie.mrocza.net. [dostęp 2014-04-26].
  13. Jarosław Odrobiński: Uroczystości w Witosławiu. powstanie.wielkopolskie.mrocza.net. [dostęp 2014-04-26].
  14. Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 w Mroczy. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2014-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 kwietnia 2014)].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Naramiennik ppor old lotn.svg
Naramiennik podporucznika polskiego lotnictwa wojskowego (do 1952).
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Zygmunt Kurnatowski-Mielżyński 2.JPG
Zygmunt Kurnatowski-Mielżyński