Zygmunt Langman

Zygmunt Langman
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 marca 1860
Kraków

Data i miejsce śmierci

10 grudnia 1924
Kraków

Dziedzina sztuki

rzeźbiarz

Zygmunt Langman (ur. 4 marca 1860 w Krakowie, zm. 10 grudnia 1924 tamże) – polski rzeźbiarz.

Życiorys i twórczość

Był synem rzeźbiarza[1]. Ukończył Gimnazjum św. Anny i w 1877 roku rozpoczął studia w Szkole Sztuk Pięknych[1], które z przerwami kontynuował do 1887 roku pod kierunkiem Marcelego Guyskiego i Walerego Gadomskiego. Studia uzupełniał w Monachium (tam uzyskał dyplom[1]) i Rzymie u Giulia Monteverdego.

Jedną z pierwszych jego prac była płaskorzeźba Orła Piastowskiego na Bramie Floriańskiej, którą wykonał w 1882 roku według projektu Jana Matejki. W latach 1890–1892 pracował przy restauracji kościoła Mariackiego, wykonując posągi proroków w prezbiterium: Jeremiasza, Dawida, Daniela, Izajasza, Jonasza i Ezechiela oraz Św. Cecylii, a od 1912 roku posągi do nawy głównej. W 1893 roku wykonał rzeźbę Kapłana z wychowankami znajdującą się na fasadzie Schroniska Lubomirskich. W 1895 roku zrealizował 5 figur zdobiących fasadę kościoła w Wadowicach. W 1897 roku wykonał 6 figur świętych polskich oraz Św. Cecylię i Św. Grzegorza Wielkiego do katedry tarnowskiej. Do katedry przemyskiej wykonał 11-osobową grupę Złożenia do Grobu w ołtarzu głównym. W 1895 roku wraz z Tomaszem Prylińskim zaprojektował i wykonał epitafium Jana I Goetza w kaplicy rodowej rodu Goetzów i grobowiec dla Tomasza Prylińskiego.

W 1900 roku wykonał posąg św. Augustyna do nawy głównej katedry wawelskiej. W tym samym roku przeniósł się do Warszawy. Wykonał rzeźby Geniusza Techniki na fasadzie politechniki warszawskiej, Naukę dla Theatrum Anatomicum, dekoracje Domu Techników oraz konie z trębaczami na fasadę Poczty Głównej.

W 1902 roku wykonał rzeźby Uranii i Ateny, zdobiące bramę główną UW. Przyjął również zlecenia z innych miast i miejscowości. Jego autorstwa jest rzeźba Temidy, zdobiąca budynek sądu w Piotrkowie Trybunalskim. W Osiecku do miejscowego kościoła wykonał figury ołtarzowe i figurę Matki Boskiej na fasadę kościoła.

W 1909 roku wykonał krucyfiks w kaplicy św. Krzyża, oraz figurę św. Józefa w ołtarzu głównym kościoła św. Józefa w Krakowie – (Podgórzu)[2][3].

W 1912 roku wrócił do Krakowa i wznowił prace dla kościoła Mariackiego, równocześnie w latach 1912–1914 współpracując z Piusem Welońskim przy realizacji Drogi Krzyżowej na Jasnej Górze. Wykonał rzeźby rodzajowe np. Wdówkę i Żebraczkę oraz mitologiczne: Prometeusza i Wenus na fali. Brał udział w wystawach w Krakowie w latach 1884, 1886, 1888, 1894 i 1916 oraz we Lwowie w 1885.

Jego synem był Bogusław Langman (1905-1988), rzeźbiarz[4].

Zbiory

Jego rzeźby znajdują się w Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego i w Rydlówce.

Przypisy

  1. a b c Mieczysław R.. Ś. p. Zygmunt Langman. „Nowości Illustrowane”. Nr 51, s. 3, 20 grudnia 1924. 
  2. Diettloff 2000 ↓, s. 160.
  3. Diettloff 2000 ↓, s. 156.
  4. Agata Felczyńska: Bogusław Langman. Sakralne Dziedzictwo Małopolski. [dostęp 2022-11-01]..

Bibliografia

  • Joanna Wolańska (red.), Wojciech Bałus (red.): Sztuka sakralna Krakowa w wieku XIX. Cz. 3. Kraków: Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010. ISBN 97883-242-0943-9.
  • Paweł Diettloff: Neogotyckie wyposażenie kościołów św. Józefa i OO. Redemptorystów w Podgórzu w Podgórze w dziejach wielkiego Krakowa. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 2000. ISBN 83-87345-91-1.

Media użyte na tej stronie

UW brama rzeźba 2.JPG
Autor: Olekwarszawiak, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Warszawa, brama, ok. 1901
Zygmunt Langman (-1924).jpg
Zygmunt Langman (-1924)
7 Przemysl 018.jpg
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Katedra w Przemyślu
UW brama rzeźba.JPG
Autor: Olekwarszawiak, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Warszawa, brama, ok. 1901
Brama Floriańska w Krakowie 07.jpg
Autor: Lollencja, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
pozostałości murów obronnych Krakowa
  • fragment muru wyższego wzdłuż ul. Pijarskiej
  • Brama Floriańska
  • Barbakan
  • Baszta Pasamoników
  • Baszta Stolarzy
  • Baszta Cieśli
Kraków, ul. Pijarska / Planty, Kraków