Zygmunt Langman
Data i miejsce urodzenia | 4 marca 1860 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 10 grudnia 1924 |
Dziedzina sztuki |
Zygmunt Langman (ur. 4 marca 1860 w Krakowie, zm. 10 grudnia 1924 tamże) – polski rzeźbiarz.
Życiorys i twórczość
Był synem rzeźbiarza[1]. Ukończył Gimnazjum św. Anny i w 1877 roku rozpoczął studia w Szkole Sztuk Pięknych[1], które z przerwami kontynuował do 1887 roku pod kierunkiem Marcelego Guyskiego i Walerego Gadomskiego. Studia uzupełniał w Monachium (tam uzyskał dyplom[1]) i Rzymie u Giulia Monteverdego.
Jedną z pierwszych jego prac była płaskorzeźba Orła Piastowskiego na Bramie Floriańskiej, którą wykonał w 1882 roku według projektu Jana Matejki. W latach 1890–1892 pracował przy restauracji kościoła Mariackiego, wykonując posągi proroków w prezbiterium: Jeremiasza, Dawida, Daniela, Izajasza, Jonasza i Ezechiela oraz Św. Cecylii, a od 1912 roku posągi do nawy głównej. W 1893 roku wykonał rzeźbę Kapłana z wychowankami znajdującą się na fasadzie Schroniska Lubomirskich. W 1895 roku zrealizował 5 figur zdobiących fasadę kościoła w Wadowicach. W 1897 roku wykonał 6 figur świętych polskich oraz Św. Cecylię i Św. Grzegorza Wielkiego do katedry tarnowskiej. Do katedry przemyskiej wykonał 11-osobową grupę Złożenia do Grobu w ołtarzu głównym. W 1895 roku wraz z Tomaszem Prylińskim zaprojektował i wykonał epitafium Jana I Goetza w kaplicy rodowej rodu Goetzów i grobowiec dla Tomasza Prylińskiego.
W 1900 roku wykonał posąg św. Augustyna do nawy głównej katedry wawelskiej. W tym samym roku przeniósł się do Warszawy. Wykonał rzeźby Geniusza Techniki na fasadzie politechniki warszawskiej, Naukę dla Theatrum Anatomicum, dekoracje Domu Techników oraz konie z trębaczami na fasadę Poczty Głównej.
W 1902 roku wykonał rzeźby Uranii i Ateny, zdobiące bramę główną UW. Przyjął również zlecenia z innych miast i miejscowości. Jego autorstwa jest rzeźba Temidy, zdobiąca budynek sądu w Piotrkowie Trybunalskim. W Osiecku do miejscowego kościoła wykonał figury ołtarzowe i figurę Matki Boskiej na fasadę kościoła.
W 1909 roku wykonał krucyfiks w kaplicy św. Krzyża, oraz figurę św. Józefa w ołtarzu głównym kościoła św. Józefa w Krakowie – (Podgórzu)[2][3].
W 1912 roku wrócił do Krakowa i wznowił prace dla kościoła Mariackiego, równocześnie w latach 1912–1914 współpracując z Piusem Welońskim przy realizacji Drogi Krzyżowej na Jasnej Górze. Wykonał rzeźby rodzajowe np. Wdówkę i Żebraczkę oraz mitologiczne: Prometeusza i Wenus na fali. Brał udział w wystawach w Krakowie w latach 1884, 1886, 1888, 1894 i 1916 oraz we Lwowie w 1885.
Jego synem był Bogusław Langman (1905-1988), rzeźbiarz[4].
Zbiory
Jego rzeźby znajdują się w Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego i w Rydlówce.
- © Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Grupa rzeźbiarska Złożenie do Grobu w ołtarzu głównym katedry w Przemyślu
Krucyfiks z 1909 r. w kaplicy św. Krzyża w kościele św. Józefa w Krakowie
Figura św. Józefa z 1909 r. w ołtarzu głównym kościoła św. Józefa w Krakowie
Przypisy
- ↑ a b c Mieczysław R.. Ś. p. Zygmunt Langman. „Nowości Illustrowane”. Nr 51, s. 3, 20 grudnia 1924.
- ↑ Diettloff 2000 ↓, s. 160.
- ↑ Diettloff 2000 ↓, s. 156.
- ↑ Agata Felczyńska: Bogusław Langman. Sakralne Dziedzictwo Małopolski. [dostęp 2022-11-01]..
Bibliografia
- Joanna Wolańska (red.), Wojciech Bałus (red.): Sztuka sakralna Krakowa w wieku XIX. Cz. 3. Kraków: Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010. ISBN 97883-242-0943-9.
- Paweł Diettloff: Neogotyckie wyposażenie kościołów św. Józefa i OO. Redemptorystów w Podgórzu w Podgórze w dziejach wielkiego Krakowa. Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 2000. ISBN 83-87345-91-1.
Media użyte na tej stronie
Autor: Januszk57 Janusz Krzyżek, Licencja: CC BY-SA 4.0
statue of saint Joseph Cracow Zygmunt Langman
Zygmunt Langman (-1924)
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Katedra w Przemyślu
Autor: Januszk57 Janusz Krzyżek, Licencja: CC BY-SA 4.0
crucifix Cracow Zygmunt Langman
Autor: Janusz Krzyżek (User:Januszk57) , Licencja: CC BY-SA 4.0
Kraków, Gmach Główny Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
Autor: Lollencja, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
pozostałości murów obronnych Krakowa
- fragment muru wyższego wzdłuż ul. Pijarskiej
- Brama Floriańska
- Barbakan
- Baszta Pasamoników
- Baszta Stolarzy
- Baszta Cieśli