Zygmunt Lewakowski

Zygmunt Lewakowski
Ilustracja
Zygmunt Lewakowski (przed 1914)
Data i miejsce urodzenia

15 listopada 1865
Snopków

Data i miejsce śmierci

5 marca 1941
Kraków

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Obrony Lwowa

Zygmunt Lewakowski (ur. 15 listopada 1865 w Snopkowie, zm. 5 marca 1941 w Krakowie) – polski przemysłowiec, polityk i senator.

Życiorys

Był synem ziemianina Władysława (1840–1880) i Zofii Longchamps de Bérier[1]. Po śmierci ojca matka sprzedała majątek i przeniosła się do Lwowa, gdzie Zygmunt ukończył gimnazjum i studiował prawo na Uniwersytecie Lwowskim. Opiekunem prawnym Zygmunta został stryj Karol Lewakowski, który powierzył mu kierowanie kopalnią w Słobodzie Runguskiej, a później w Iwoniczu. Członek honorowy Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu od 1896[2]. W 1904 w Borysławiu założył pierwsze galicyjskie przedsiębiorstwo do transportu ropy naftowej Petrolea.

Po wycofaniu się z przemysłu naftowego i kupieniu majątku ziemskiego nawiązał współpracę z ruchem ludowym. W 1908 został członkiem prezydium Rady Naczelnej Polskiego Stronnictwa Ludowego oraz posłem na Sejm Krajowy Galicji IX kadencji z IV kurii okręgu Stary Sambor. W Sejmie pracował w komisjach drogowej, górniczej i przemysłowej. Był jednym z założycieli Ludowego Towarzystwa Ubezpieczeń od Ognia Wisła w Krakowie. W czasie rozłamu w PSL opowiedział się po stronie PSL-Lewicy, na tym jednak jego działalność w ruchu ludowym się zakończyła.

Od 1907 wchodził w skład zarządu Krajowego Towarzystwa Naftowego we Lwowie, był wicedyrektorem Izby Pracodawców w Borysławiu, należał do współzałożycieli Resursy Krakowskiej.

Po wybuchu I wojny światowej walczył jako oficer 2 pułku ułanów austriackich. W 1918 wraz z synami Karolem, Jakubem (1898–1980), Ignacym (zamordowany w 1942 w KL Auschwitz) wziął udział w polsko-ukraińskich walkach o Lwów, za co został odznaczony Krzyżem Obrony Miasta Lwowa i Medalem Orląt.

W 1919 został prezesem Polskiego Banku Przemysłowego w Krakowie. W 1922 został wybrany senatorem z województwa stanisławowskiego z list Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej. W Senacie wchodził w skład komisji skarbowo-budżetowej. 5 października 1924 zrzekł się mandatu senatora i powoli zaczął się wycofywać z życia publicznego. Na ostateczne wycofanie się przez niego z życia publicznego miał wpływ krach bankowy w 1929 w USA, który spowodował poważne zachwianie się Polskiego Banku Przemysłowego. Zrezygnował z prezesury i zamieszkał u syna Karola (1895–1976) w Zakrzowie poświęcając się pasji kolekcjonowania starej broni, dywanów i rzeźb, zwłaszcza religijnych.

Grobowiec Lewakowskich na Cmentarzu Rakowickim

Zmarł w Krakowie, pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w grobowcu rodzinnym (kwatera HE-płd-7)[3]. Był żonaty z Emilią Martą z domu Kobylańską[1] (1876-1935). Mieli dzieci: Karola Zygmunta[1] (1895-1976), Oktawię Marię (ur. 1896)[4], Jakuba Zygmunta (ur. 1898)[5].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. a b c Księga chrztów 1892–1898. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 119 (poz. 252).
  2. Sprawozdanie z Zarządu Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu. 1909 R.40, s. 10.
  3. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych, zck-krakow.pl [dostęp 2020-08-01].
  4. Księga chrztów 1892–1898. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 158 (poz. 243).
  5. Księga chrztów 1892–1898. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 215 (poz. 53).
  6. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi na polu pracy społecznej”.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Krzyż Obrony Lwowa.jpg
Autor: Praca własna, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż Obrony Lwowa, 1918
Zygmunt Lewakowski (-1914).jpg
Zygmunt Lewakowski (-1914)
Grób Zygmunta Lewakowskiego.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Zygmunta Lewakowskiego na Cmentarzu Rakowickim