Zygmunt Różycki

Zygmunt Różycki w wieku 26 lat (1909)

Willa notariusza Jana Różyckiego zbudowana pod koniec XIX wieku (według stanu z roku 1910). Dom rodzinny Różyckich, w którym wychował się poeta Zygmunt Różycki (1883-1930); obecnie w tym budynku mieści się lokalna Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna

Zygmunt Różycki (Rola-Różycki) (ur. 7 grudnia 1883 w Łęce, zm. 3 kwietnia 1930 w Pabianicach) – polski poeta.

Był synem Jana Różyckiego h. Rola i Filomeny z Zielińskich. Ojciec mieszkał i pracował jako notariusz w Tomaszowie Mazowieckim w latach 1884-1912. Willa Różyckich znajdowała się przy ul. św. Antoniego 24 (obecnie mieści się w niej Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna). W Tomaszowie spędził Różycki lata dzieciństwa i młodości. Tu udzielał się jako znakomity parodysta i aktor amator. Do Tomaszowa i okolic powracał w kilku wierszach. W poemacie Modre wody (pierwodruk w czasopiśmie „Bluszcz” 1901 R. 37 nr 24) opiewał słynne Niebieskie Źródła. Wspominał spalskie „ciemne bory” (w wierszu pt. Pójdę na ciemne bory...) oraz położone nad rzeką Pilicą w okolicy Tomaszowa nagórzyckie lasy (w wierszu pt. Ze wspomnień II.).

Od 1900 roku mieszkał w Warszawie. Był urzędnikiem zarządu Kolei Nadwiślańskiej, w dwudziestoleciu międzywojennym pracował jako referent Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Tworzył lirykę modernistyczną, którą bardzo często publikował w prasie. Niektóre jego utwory adaptowano jako piosenki. Wiersz pt. Na ust koralu (z tomiku poetyckiego Szkarłatna wizja) w aranżacji muzycznej Lucjana Marczewskiego i w wykonaniu Jana Kiepury stał się przebojem lat dwudziestych XX wieku.

Poezje

• 1902 – Tęsknota
• 1903 – Najmłodsza Polska w pieśni
• 1904 – Liliowe śnienia
• 1906 – Pocałunki
• 1906 – Raj ziemski
• 1907 – Serdeczna skarga
• 1909 – Płomienne kwiaty (z portretem autora)
• 1911 – Szkarłatna wizja
• 1911 – Wybór poezji
• 1912 – Sen o szczęściu
• 1913 – Zielone oczy
• 1925 – Złoty czerep. Opowieści dziwaczne

Bibliografia

• Emilian Leszczyński, Teatr w Tomaszowie Mazowieckim w latach 1828-1912, Tomaszów Mazowiecki 2004, s. 17, 20, 71, 74;
• Włodzimierz Rudź, Tomaszów Mazowiecki i okolice, Łódź 1974, s. 34;
• Andrzej Kobalczyk, Gawędy znad Modrych Wód, Piotrków Trybunalski 1998, s. 7, 15-17 (fot.);
• Kozikowski E., Od Prusa do Gojawiczyńskiej, Warszawa 1969, s. 182-192 (fot.);
• Rybak A., Zygmunt Różycki poeta naznaczony cierpieniem, w: Rybak A., Wpisani w historię Dąbrowy Górniczej, („Dąbrowski Magazyn Historyczny” – zesz. nr 3), Dąbrowa Górnicza 2005;
• Skręt R., Róźycki (Rola-Różycki) Zygmunt (1883-1930), Polski Słownik Biograficzny, t. XXXII, z. 4 (135), Wrocław-Warszawa-Kraków 1991, s. 547-548;

Linki zewnętrzne

• Dzieła Zygmunta Różyckiego w bibliotece Polona
• Zygmunt Różycki, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-30].