Zygmunt Rogala

Zygmunt Rogala
Kanonik, wikariusz generalny Diecezji Chełmińskiej
Data i miejsce urodzenia

14 października 1879
Kamień Krajeński

Data i miejsce śmierci

11 marca 1932
Pelplin

Kanonik Kapituły Katedralnej
Okres sprawowania

22 lutego 1927 –
11 marca 1932

Wikariusz Generalny Diecezji Chełmińskiej
Okres sprawowania

maj 1927 -
11 marca 1932

Wyznanie

rzymskokatolickie

Prezbiterat

24 lipca 1904

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Zygmunt Rogala (ur. 14 października 1879 w Kamieniu Krajeńskim, zm. 11 marca 1932 w Pelplinie)[1] – polski duchowny rzymskokatolicki, dr teologii, kanonik Kapituły Katedralnej, wikariusz generalny Diecezji Chełmińskiej.

Życiorys

Syn Walerii Rogala z d. Heese (1859–1940)[2]. Kształcił się w Collegium Marianum w Pelplinie (1890–1894) oraz w gimnazjach w Chełmnie i Chojnicach. Maturę zdał w 1896. W obydwu gimnazjach należał do organizacji filomackich (koła seniorów Towarzystwa Tomasza Zana). W 1898 wstąpił do Seminarium Duchownego w Pelplinie. Z polecenia przełożonych podjął studia we Wrocławiu (1901), a następnie w Münster (1902–1903). Święcenia kapłańskie przyjął 24 lipca 1904 w Pelplinie. Po półrocznym wikariacie w Czersku został wikariuszem katedralnym w Pelplinie, asystentem w kancelarii biskupiej i przejściowo prokuratorem seminaryjnym. W 1907 obronił doktorat w Münster. Jego pracą promocyjną było: Die Anfänge des arianischen Streites. Władze pruskie nie zgodziły się na objęcie przez Zygmunta Rogalę stanowiska docenta na UJ w Krakowie. W 1907 był wikariuszem Parafii pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Pączewie[3]. W latach 1915–1927 był proboszczem kościoła farnego pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Chełmnie. Należał do organizacji oświatowych, był członkiem Towarzystwa Naukowego w Toruniu i prezesem komitetu powiatowego Towarzystwa Czytelni Ludowych. W 1918 był współorganizatorem i sekretarzem Powiatowej Rady Ludowej w Chełmnie[4]. Z jej ramienia został delegatem na Polski Sejm Dzielnicowy, który obradował od 3 do 5 grudnia 1918 w Poznaniu[4]. Jako członek Powiatowej Rady Ludowej organizował polskie szkolnictwo w powiecie, rozprowadzał polskie elementarze, przemawiał na wiecach umacniając ducha polskiego. 26 stycznia 1919 otrzymał tytuł członka honorowego Towarzystwa Nauczycieli Polaków w Ziemi Chełmińskiej. Wspólnie z miejscowymi działaczami założył w lipcu 1919 lokalną gazetę „Nadwiślanin”. Pełnił obowiązki wiceprzewodniczącego Rady Powiatowej i członka Rady Miejskiej. Uczestniczył w życiu politycznym miasta i powiatu. W latach 1922–1927 był dziekanem dekanatu chełmińskiego. W 1926 został Prałatem Domowym Jego Świątobliwości. 22 lutego 1927 biskup Stanisław W. Okoniewski mianował go kanonikiem Kapituły Katedralnej, w maju 1927 wikariuszem generalnym Diecezji Chełmińskiej. W latach 1927–1928 był redaktorem „Orędownika Kościelnego. Urzędowego Organu Diecezji Chełmińskiej”, a w latach 1929–1932 redaktorem odpowiedzialnym „Miesięcznika Diecezji Chełmińskiej”.

Z okazji 25-lecia święceń kapłańskich w 1929 otrzymał honorowe obywatelstwo miasta Chełmna. 8 listopada 1930 „za zasługi na polu pracy narodowo-społecznej” został mu nadany Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[5].

Zmarł 11 marca 1932 w Pelplinie.

Publikacje

Rogala Zygmunt, Die Anfänge des arianischen Streites, Paderborn, F.Schoeningh 1907.

Przypisy

  1. Anastazy Nadolny, Księża diecezji chełmińskiej absolwenci gimnazjum chojnickiego w latach 1815–1915 (1920) [w:] Chojnickie Gimnazjum – historia, wartości i wychowankowie, red. Janusz Gierszewski, Wiesław Śmigiel, Bogdan Kuffel, Chojnice 2015.
  2. Ks. dr Zygmunt Rogala z rodziną, 1920 [dostęp 2020-01-21].
  3. Parafia Pączewo, www.ppaczewo.pelplin.opoka.org.pl [dostęp 2020-01-21].
  4. a b Jan Walkusz, Działalność polityczno-narodowa duchowieństwa Pomorza Nadwiślańskiego 1918–1939 „Dzieje Najnowsze”, Rocznik XXIII – 1991, 4 PL ISSN 0419-8824, s. 4.
  5. M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 353.

Bibliografia

  • Rogala Zygmunt (1879–1932) [w:] Henryk Mross, Słownik biograficzny kapłanów Diecezji Chełmińskiej wyświęconych w latach 1821–1920, Wydawnictwo „Bernardinum”, Pelplin 1995, s. 271–272.