Zygmunt Stępiński (1908–1982)

Zygmunt Stępiński
Data i miejsce urodzenia

30 października 1908
Warszawa

Data i miejsce śmierci

17 sierpnia 1982
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

architektura

Epoka

modernizm

Ważne dzieła

Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Zygmunt Władysław Stępiński (ur. 30 października 1908 w Warszawie, zm. 17 sierpnia 1982 tamże) – polski inżynier architekt i historyk architektury, urbanista.

Życiorys

Był synem Zygmunta Jana, jubilera, starszego Cechu Złotników, Jubilerów i Zegarmistrzów, oraz Antoniny z domu Lewandowskiej. Mąż Krystyny Stępińskiej (1911–2001) – dr prawa, ojciec Małgorzaty (ur. 1945) oraz synów bliźniaczych (ur. 1947) Zygmunta – historyka, architekta, muzealnika i Krzysztofa – adwokata.

Maturę zdał w 1926 w Gimnazjum im. Adam Mickiewicza w Warszawie. W 1933 ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Za projekty architektoniczne otrzymał wiele nagród, m.in. w 1933 za inwentaryzację wsi Para (powiat piński) otrzymał I nagrodę Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.

We wrześniu 1939 jako ochotnik brał udział w obronie Warszawy, a po kapitulacji pracował dla Zarządu m. stołecznego Warszawy, najprawdopodobniej prowadząc wraz z grupą innych architektów rejestrację zniszczeń. Od 1941 był oficerem informacyjnym, ps. Plastyk, w 119. plutonie saperów ZWZ/AK, przyłączonym później do zgrupowania Krybar. W latach 1942–1944 prowadził szkolenie wojskowe w tajnych podchorążówkach AK, a także wykładał i prowadził ćwiczenia z meblarstwa w Miejskiej Szkole Budowlanej oraz zajęcia z rysunku odręcznego na tajnych kompletach Politechniki Warszawskiej. Podczas powstania warszawskiego przebywał w Śródmieściu. Na początku września 1944 został z żoną ewakuowany wraz z grupą ludności cywilnej do Milanówka, następnie osiedlił się w Brwinowie. Pod koniec marca 1945 powrócił do Warszawy i podjął pracę w Biurze Odbudowy Stolicy jako kierownik pracowni Wydziału Architektury Zabytkowej, a od stycznia 1948 – pracowni Rejonów Historycznych w Dyrekcji Planowania Przestrzennego. W latach 1945–1949 był równocześnie starszym asystentem w Zakładzie Architektury Polskiej Politechniki Warszawskiej. Później był kierownikiem, znajdującej się w strukturach Biura Urbanistycznego Warszawy, pracowni „Zamek–Belweder” odbudowującej Trakt Królewski w Warszawie oraz autorem licznych projektów w odbudowywanej Warszawie[1]. W marcu 1949 objął kierownictwo pracowni Urbanistyki Biura Odbudowy Stolicy. Po likwidacji Biura Odbudowy Stolicy, w latach 1950–1958 kierował Zespołem Śródmieście w Biurze Urbanistycznym Warszawy. Był generalnym projektantem w Miastoprojekcie „Śródmieście” i Biurze Projektów Gospodarki Komunalnej „Stolica” (1953–1965), Wojskowym Biurze Projektów (1960–1971) i Warszawskim Biurze Projektów Budownictwa Ogólnego (1966–1968), a także kierownikiem zespołu projektowego Pracowni Urbanistycznej Stołecznego Zarządu Architektoniczno-Budowlanego (1958–1959) oraz Pracowni Urbanistycznej Warszawa-Śródmieście w Wydziale Architektury i Nadzoru Budowlanego (1959–1971). W latach 1971–1974 kierował Zespołem Śródmieście w Biurze Planowania Rozwoju Warszawy. Od 1964 był członkiem Rady Ochrony Dóbr Kultury przy Konserwatorze Zabytków miasta stołecznego Warszawy, a przez wiele lat członkiem Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej przy Naczelnym Architekcie Warszawy. Od 1971 do śmierci był członkiem komisji architektoniczno-konserwatorskiej przy Obywatelskim Komitecie Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie.

W prasie opublikował wiele artykułów i wywiadów dotyczących prowadzonych prac urbanistycznych i architektonicznych. Był laureatem zespołowej Nagrody Państwowej I st. (1950 i 1952), Nagrody Plastycznej Warszawy (1948), Nagrody Miasta st. Warszawy (1969), Nagrody URM (1970) i Nagrody MON (1978).

Zmarł w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu w Marysinie Wawerskim.

Ważniejsze prace

Publikacje

  • Gawędy warszawskiego architekta, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1984.
  • Siedem placów Warszawy, PWN, Warszawa 1988.

Odznaczenia

Przypisy

  1. Krzysztof Mordyński, Plac Bankowy i Oś Corraziańska w koncepcji powojennej odbudowy Warszawy s. 183.
  2. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 91. OCLC 831027217.
  3. Jolanta Wiśniewska: Nowe świątynie w krajobrazie prawobrzeżnej Warszawy [w:] Odkrywanie warszawskiej Pragi. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2009, s. 43. ISBN 978-83-927791-5-5.
  4. Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, s. 137. ISBN 83-7005-211-8.
  5. M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1057 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie budownictwa”.
  6. M.P. z 1949 r. nr 94, poz. 1121 „za zasługi położone przy budowie trasy W-Z”.
  7. a b Zygmunt Władysław Stępiński, ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2020-02-16] (pol.).

Bibliografia

  • Konarski Stanisław, Stępiński Zygmunt Władysław, pseud.Plastyk, krypt. Z. St. (1908-1982), PSB 2004/2005, T.43.
  • Monika Senkowska-Gluckowa, Zygmunt Stępiński, architekt warszawski (1908-1982), Kronika Warszawy, T.14 1983, nr 3 (55), ISSN 0137-3099.