Zygmunt Szpingier

Zygmunt Szpingier
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia20 sierpnia 1901
Poznań
Data i miejsce śmierci25 września 1960
Śrem
Zawód, zajęciemalarz, architekt, urbanista
Narodowośćpolska

Zygmunt Szpingier (ur. 20 sierpnia[1] 1901 w Poznaniu, zm. 25 września 1960 w Śremie[1]) – polski malarz, architekt i urbanista. Członek Grupy Artystycznej Plastyka[2].

Życiorys

Był synem Bronisława Brunona i Stanisławy z Bieczyńskich, bratem śpiewaka operowego Witolda Szpingiera. Studiował od 1918 w Szkole Sztuk Zdobniczych w Poznaniu pod kierunkiem Wiktora Gosienieckiego i Marcina Rożka. W tym okresie malował obrazy z życia paryskiej cyganerii, portrety oraz pejzaże. Obserwował też życie teatralne i kabaretowe Poznania, rysując liczne karykatury. Zaprojektował scenografię do około trzystu utworów dramatycznych oraz dziewięćdziesięciu oper i operetek[3] (Poznań, Warszawa). Od 1925[1] mieszkał w Paryżu, gdzie jego obrazy wystawiano m.in. w Galerie Bernheim. Część z nich zakupił The Art Institute of Chicago oraz André Chéron. Mimo powodzenia w Paryżu, w 1931[1] powrócił do Poznania[3]. W 1937 otrzymał złoty medal na Wystawie Sztuki i Rzemiosła w Paryżu za projekty kostiumów i dekoracji teatralnych[1].

Po zakończeniu wojny zajął się projektowaniem polskich pawilonów wystawowych (14 realizacji), m.in. w Paryżu, Sztokholmie, Brukseli, Utrechcie, Bari, Pradze, Zagrzebiu, Płowdiwie i Wiedniu[3][1]. Od 1950 ciężko chory[1].

Był autorem projektu tzw. Nowego Centrum Poznania – modernistycznej wizji nowego kulturalnego centrum miasta rozlokowanego pomiędzy ulicami Ogrodową, Półwiejską, Alejami Niepodległości, Mostem Dworcowym i Królowej Jadwigi. Projekt ten (zachowane jest 14 plansz) cechował się wielkim rozmachem – zaplanowano tu kilka wysokościowców (m.in. hotel olbrzym oparty na wzorach statku transatlantyckiego), wielki budynek teatralny na 3000 miejsc, operetkę, kombinat rozrywkowy przy ul. Niezłomnych, domy mieszkalne (m.in. kilka 15-kondygnacyjnych wieżowców przy ul. Topolowej), restauracje, kawiarnie i inne. Do realizacji tej wizji konieczne byłoby wyburzenie części substancji urbanistycznej, jak również zabudowanie części Parku Marcinkowskiego[3].

Innym szeroko zakrojonym projektem Szpingiera była dzielnica szpitalna na Cytadeli z domami dla lekarzy, pielęgniarek i hotelem dla odwiedzających. Planował również głęboko przebudować Maltę i stworzyć dzielnicę wypoczynkową nad jeziorem Kierskim. Po jego śmierci plany te zostały w większości zapomniane[3].

W 1957 zorganizowano mu wystawę obrazów w Klubie Międzynarodowej Prasy i Książki w Poznaniu, a w 1959 wystawę projektów architektonicznych Prezydium Rady Narodowej tamże[3].

Życie prywatne

Od 1937 żonaty z Janiną Janicką. Miał z nią córkę Małgorzatę (ur. 1943), plastyczkę[1].

Zobacz też

  • Centrum III – koncepcja rewolucyjnej przebudowy centrum Poznania

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h pr. zbior., Wielkopolski Słownik Biograficzny, PWN, Warszawa-Poznań, 1981, s. 741, ISBN 83-01-02722-3.
  2. ↑ Hilary Majkowski, O sztuce plastycznej w Poznaniu w czasach poprzedzających wojnę światową, [w:] Kronika Miasta Poznania, (Antologia), Poznań, 1991, s. 345, ISSN 0137-3552.
  3. ↑ a b c d e f Katarzyna Gieszczyńska-Nowacka, Zapomniane projekty architektoniczno-urbanistyczne Zygmunta Szpingiera, [w:] Kronika Miasta Poznania, nr 3–4/1993, s.153–161, ISSN 0137-3552.

Media użyte na tej stronie

Zygmunt Szpingier.jpg
Zygmunt Szpingier - polski malarz, architekt i urbanista.