Zygmunt Trószyński

Zygmunt Trószyński
Ilustracja
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

4 grudnia 1886
Ruda Marymoncka

Data i miejsce śmierci

22 czerwca 1965
Otwock

Miejsce pochówku

Cmentarz Wawrzyszewski

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół łaciński

Inkardynacja

marianie

Prezbiterat

1913

Grób Zygmunta Trószyńskiego w Kwaterze Braci Marianów na cmentarzu Wawrzyszewskim w Warszawie

Zygmunt Trószyński MIC (ur. 4 grudnia 1886 w Rudzie Marymonckiej, zm. 22 czerwca 1965 w Otwocku) – polski duchowny, marianin, działacz społeczny, żołnierz Armii Krajowej (ps. „Alkazar”).

Losy przedwojenne

Początkowo, od 1907, studiował matematykę, najpierw na UJ w Krakowie, a następnie na uniwersytecie we Fryburgu Bryzgowijskim, po czym zmienił kierunek kształcenia na teologię. Ukończył ją w warszawskim seminarium duchownym przyjmując w 1913 roku święcenia kapłańskie. W 1915 wstąpił do zgromadzenia księży marianów na warszawskich Bielanach.

Od 1927 związany z kościołem pw. Matki Boskiej Królowej Polski przy ul. Gdańskiej na warszawskim Marymoncie. Wśród mieszkańców Żoliborza zasłynął jako aktywny działacz społeczny pomagający najuboższym mieszkańcom dzielnicy, organizujący świetlice i kuchnie dla ubogich.

Udział w konspiracji

W czasie wojny organizował wysyłanie paczek dla polskich żołnierzy w niemieckich obozach jenieckich. Włączył się aktywnie w ratowanie warszawskich Żydów.

W czasie powstania warszawskiego był kapelanem zgrupowania „Żywiciel”. Zasłynął z heroicznej postawy odprawiając msze w skrajnie niebezpiecznych warunkach[1][2], ratując rannych i dbając o potrzeby materialne żołnierzy[3].

Po 1944

Po powstaniu, już w styczniu 1945, powrócił na Marymont. Działając w komitetach ekshumacyjnych zostaje bliskim współpracownikiem płk Jana Mazurkiewicza „Radosława”. Wykorzystując ocalone fundusze Armii Krajowej oraz legalne możliwości działania w ramach Komisji Likwidacyjnej współorganizuje z nim między innymi bursę dla sierot im. generała Stefana Roweckiego „Grota”[4] oraz powstańcze kwatery na Wojskowych Powązkach.

Za tę działalność, w 1949 r. został aresztowany przez UB. Przy księdzu nie znaleziono materiałów propagandowych ani nie stwierdzono jego bezpośredniego związku z ukrywającymi broń byłymi podkomendnymi płk. „Radosława”. Rewizja wykazała jedynie 120 dolarów w złocie, które w toku śledztwa faktycznie okazały się złożonym przez „Radosława” depozytem. Pomimo tego Zygmunta Trószyńskiego uznano winnym próby zmiany przemocą ustroju państwa i skazano na 6 lat pozbawienia wolności[5][6]. Zwolniony z więzienia w roku 1953. Dopiero po zrehabilitowaniu przez sąd w marcu 1957 mógł wznowić w pełni swoją działalność kapłańską. W 1958 r. został kapelanem sióstr Urszulanek w Młocinach. Ostatnie chwile swojego życia spędził w Domu Księży w Otwocku. Pochowany na cmentarzu mariańskim na Wawrzyszewie.

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Relacja Alicji Czarneckiej „Luśki” w Archiwum Historii Mówionej.
  2. Relacja Mariana Zbigniewa Czai „Grzesia” w Archiwum Historii Mówionej.
  3. Relacja Iwony Olickiej „Biruty” w Archiwum Historii Mówionej.
  4. Relacja Edmunda Baranowskiego „Jura” w Archiwum Historii Mówionej.
  5. Tomasz Łabuszewski, Sprawa „Radosława” – w kręgu urojonej konspiracji, [w:] Walka o pamięć. Władze i społeczeństwo wobec Powstania Warszawskiego 1944-1989.
  6. Andrzej Krzysztof Kunert, „Generałowie zdrady” i „żandarmeria imperializmu”. Kronika represji Polski Ludowej wobec dowódców Powstania Warszawskiego w latach 1944-1956., [w:] Walka o pamięć. Władze i społeczeństwo wobec Powstania Warszawskiego 1944-1989

Media użyte na tej stronie

Zygmunt Trószyński (grób) 1.JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób marianina Zygmunta Trószyńskiego - kapelana AK w powstaniu warszawskim, w Kwaterze Braci Marianów na Cmentarzu Wawrzyszewskim w Warszawie
Zygmunt troszynski.jpg
ks. Zygmunt Trószyński MIC ps. Alkazar