Zygmunt Ulm

Zygmunt Antoni Ulm

Zygmunt Szybki
Zygmunt Cisowski

Szybki, Zwinny

major
Data i miejsce urodzenia	27 grudnia 1918 Lwów
Data i miejsce śmierci	12 grudnia 2011 Wielka Brytania
Przebieg służby
Lata służby	1939–1949
Siły zbrojne	Wojsko Polskie, Polskie Siły Zbrojne w ZSRR, Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie, Armia Krajowa
Jednostki	14 Pułk Ułanów Jazłowieckich, Ośrodek Zapasowy Podolskiej Brygady Kawalerii, 10 Brygada Kawalerii Pancernej (PSZ), 5 Brygada Kadrowa Strzelców, Okręg Łódź AK, Zgrupowanie Róg, 36 Pułk Piechoty Legii Akademickiej AK
Stanowiska	zastępca dowódcy plutonu szwadronu wydzielonego cekaemów, zastępca dowódcy plutonu, instruktor oddziału partyzanckiego, oficer ordynansowy i adiutant bojowy dowódcy zgrupowania, zastępca dowódcy kompanii, adiutant dowódcy pułku
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa kampania wrześniowa powstanie warszawskie
Późniejsza praca	agent ubezpieczeniowy, portier, urzędnik bankowy
Odznaczenia

Zygmunt Antoni Ulm vel Zygmunt Szybki vel Zygmunt Cisowski pseud. „Szybki”, „Zwinny” (ur. 27 grudnia 1918 we Lwowie, zm. 12 grudnia 2011 w Wielkiej Brytanii) – żołnierz Wojska Polskiego, oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, major kawalerii służby stałej, cichociemny.

Życiorys

Po uzyskaniu matury w 1937 roku w II Gimnazjum we Lwowie kontynuował naukę w Szkole Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu, którą ukończył w lipcu 1939 roku z przydziałem do 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich.

We wrześniu 1939 roku służył w Ośrodku Zapasowym Podolskiej Brygady Kawalerii na stanowisku zastępcy dowódcy plutonu szwadronu wydzielonego cekaemów. Z częścią brygady 27 września przekroczył granicę polsko-węgierską. Został internowany na Węgrzech. Po ucieczce przedostał się do Francji, gdzie 2 grudnia przydzielono go do szwadronu cekaemów 10 Pułku Strzelców Konnych 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie w dalszym ciągu służył jako zastępca dowódcy plutonu w 10 Brygadzie Kawalerii Pancernej, następnie w 5 Brygadzie Kadrowa Strzelców i ponownie w 10 Pułku Strzelców Konnych (do maja 1943 roku).

Zgłosił się do służby w kraju. Odbył przeszkolenie ze specjalnością w dywersji i broni pancernej. Został zaprzysiężony 15 grudnia 1943 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza, a następnie przetransportowany do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi we Włoszech. Został zrzucony w Polsce w nocy z 10 na 11 maja 1944 roku w ramach operacji lotniczej o kryptonimie „Weller 27” dowodzonej przez kpt. naw. Władysława Krywdę na placówkę odbiorczą „Nil 2” w pobliżu wsi Żerechowa. Po skoku pełnił służbę instruktora oddziału partyzanckiego „Burza” w Okręgu Łódź AK. 15 czerwca przyjechał do Warszawy i pozostawał w dyspozycji Komendy Głównej AK. Walczył w powstaniu warszawskim jako oficer ordynansowy i adiutant bojowy dowódcy Zgrupowania Róg, mjra Stanisława Błaszczaka, broniąc wschodniego odcinka Starego Miasta, a od 2 września w Śródmieściu i na Powiślu. 24 sierpnia odznaczono go Krzyżem Walecznych. Od 20 września był adiutantem dowódcy 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej AK, którym został Stanisław Błaszczak.

Po upadku powstania, od 5 października przebywał w niemieckich obozach jenieckich: w Stalagu XI B Fallingbostel, Stalagu XI C Bergen-Belsen, Oflagu II B Groß-Rosen, Stamlager X B Sandbostel i Oflagu X C Lübeck^[1]. Został uwolniony 2 maja 1945 roku przez wojska brytyjskie i przewieziony do Londynu. 11 maja zameldował się w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza.

Został oddelegowany na studia prawnicze do Uniwersytetu Oksfordzkiego, z których zrezygnował po pół roku. Przydzielono go na stanowisko oficera ds. wywiadu, a następnie adiutanta 24 Pułku Ułanów 1 Dywizji Pancernej I Korpusu Polskiego. Od 11 maja 1947 do końca tego roku 1947 pracował w kontrwywiadzie, po zwolnieniu z PSZ służył w PKPR do 30 września 1949 roku. Później pracował jako agent ubezpieczeniowy w Londynie, portier w Grovenor Court Hotel. Po zatrudnieniu w Commercial Bank awansował z urzędnika na zastępcę dyrektora. W 1983 roku przeszedł na emeryturę.

Był zapalonym tenisistą (w sierpniu 1947 roku wygrał turniej tenisa PKPR, trzykrotnie zdobył mistrzostwo Polskiej emigracji). Czynnie działał w polskich stowarzyszeniach kombatanckich w Wielkiej Brytanii. Należał do Special Forces Club w Londynie.

Jego pogrzeb odbył się 20 grudnia 2011 roku w miejscowości Cooden w hrabstwie Sussex (Wielka Brytania)^[2].

Awanse

• kapral podchorąży – lipiec 1939 roku
• podporucznik – ze starszeństwem od 1 marca 1944 roku
• porucznik – 5 października 1944 roku
• rotmistrz –
• major –

Minister Obrony Narodowej w uznaniu wybitnych zasług mianował pośmiertnie mjra Zygmunta Ulma ps. „Szybki” na stopień wojskowy podpułkownika Wojska Polskiego w grudniu 2011 roku^[2].

Odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski^[3] „za wybitne zasługi dla niepodległości Polski” (2009)
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Krzyż Partyzancki (1945)^[2]
• Warszawski Krzyż Powstańczy (1994)^[2]
• Medal Wojska – dwukrotnie^[2]
• Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania)^[2]
• Medal Obrony (1946, Wielka Brytania)^[2]
• Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania)^[2]
• Medal za Odwagę w Sprawie Wolności (Wielka Brytania).

Życie rodzinne

Był synem Aleksandra, radcy wojewódzkiego i starosty powiatowego w Brzozowie, i Janiny z domu Strzeleckiej. W 1949 roku ożenił się z Barbarą Beatrice Samuels, z którą miał dwóch synów: Michała (ur. w 1950 roku) i Dawida Antoniego.

Przypisy

Bibliografia

• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 103–106. ISBN 83-910535-4-7.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 428. ISBN 83-211-0537-8.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 223–224.