Zygmunt Wielopolski (1863–1919)
Zygmunt Maria | |
Starykoń | |
Rodzina | Wielopolscy herbu Starykoń |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 2 maja 1863 Warszawa |
Data i miejsce śmierci | 17 czerwca 1919 Warszawa |
Ojciec | Józef Wielopolski |
Matka | Maria z Walewskich |
Żona | Maria z Laskich |
Dzieci | Aleksander Władysław, |
Zygmunt Maria Filip Ludwik Jakub Wielopolski hrabia herbu Starykoń (ur. 2 maja 1863, zm. 17 czerwca 1919 w Warszawie)[1] – polski polityk konserwatywny, zwolennik orientacji prorosyjskiej, kamerjunkier od 1897, a koniuszy dworu rosyjskiego w 1903[2], prezes Komitetu Narodowego Polskiego w Warszawie[3].
Studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Włączono go do zarządu tworzonego w 1886 Towarzystwa Akcyjnego Wielkich Pieców i Zakładów Ostrowieckich. Wszedł do zarządu polsko-rosyjskiego Towarzystwa Akcyjnego Fabryki Maszyn w Jekaterynosławiu. Inwestował także w rozwój zakładów przemysłowych w swych dobrach: w fabrykę cukru i rafinerię w Częstocicach oraz tartak w Kuźni i młyn wodny w Ostrowcu. Od 1905 prezes Stronnictwa Polityki Realnej. W 1910 Zygmunt wszedł do Rady Państwa w wyniku wyborów uzyskując fotel wiceprezesa Koła Polskiego. Ponownie został wybrany w 1912. W latach 1914-1915 był prezesem Komitetu Narodowego Polskiego w Warszawie, grupującego prorosyjskich polityków endecji. Działał także w organizacjach dobroczynnych, niosących pomoc ofiarom wojny: był prezesem Towarzystwa Pomocy Rodzinom Rezerwistów Polskich i Ubogiej Ludności Polskiej w Petersburgu. W odpowiedzi na deklarację wodza naczelnego wojsk rosyjskich wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza Romanowa z 14 sierpnia 1914 roku, podpisał telegram dziękczynny, głoszący m.in., że krew synów Polski, przelana łącznie z krwią synów Rosyi w walce ze wspólnym wrogiem, stanie się największą rękojmią nowego życia w pokoju i przyjaźni dwóch narodów słowiańskich[4].
W 1915 opuścił ziemie polskie, kontynuował działalność w Petersburgu. Był członkiem Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego w Rosji w 1915 roku[5]. W 1917 wszedł do utworzonej w Rosji Rady Polskiej Zjednoczenia Międzypartyjnego. W marcu 1919 Ministerstwo Spraw Zagranicznych zwróciło się do hrabiego z prośbą o przewodniczenie komitetowi obywatelskiemu, podejmującemu Komisję Międzysojuszniczą dla Polski, z Josephem Noulensem. Jego duże doświadczenie dyplomatyczne było powodem nominacji na posła RP w Londynie, nie zdążył jednak podjąć się misji, gdyż zmarł nagle w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 20-3/4-26)[6].
Żonaty od 29 kwietnia 1885 z Marią Laski (ur. 1867), córką Władysława Karola Jana Tadeusza Laskiego.
Przypisy
- ↑ Zygmunt Maria hr. Wielopolski z Zabełcza h. Starykoń (odm.), www.sejm-wielki.pl
- ↑ Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa: 1908, s. 981.
- ↑ Roman Dmowski, Polityka polska i odbudowanie państwa. Przedmową do obecnego wydania i komentarzem opatrzył Tomasz Wituch, t. I, Warszawa 1988, s. 222.
- ↑ Kazimierz Władysław Kumaniecki, Zbiór najważniejszych dokumentów do powstania państwa polskiego, Warszawa, Kraków 1920, s. 30.
- ↑ Mariusz Korzeniowski, Struktura organizacyjna i początki działalności Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego w Rosji w 1915 r., w: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Historia Vol. 46/47 (1991/1992), s. 349.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: LASCY I FRAENKLOWIE, WIELOPOLSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-11-02] .
Bibliografia
- Popularna Encyklopedia Powszechna t. 19 Oficyna Wydawnicza Kraków 1997 ISBN 83-85719-07-5
- Kazimierz Reychman: Szkice genealogiczne, Serja I. Warszawa: Hoesick F., 1936, s. 117-118.
- Mariusz Nowak „Dzieje przecławickiej linii hrabiów Wielopolskich w XIX-XX wieku – zarys problemu” [w] Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego Tom VI, 2014 (2015) s. 135-143
Media użyte na tej stronie
Велепольский Сигизмунд Иосифович
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Antoniego Edwarda Fraenkela na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 20, rząd 3, 4, grób 26, 27, 28, 29, 30, 31)
Autor: Poznaniak, tarcza, labry, hełm Bastian, Licencja: CC BY-SA 2.5
Herb Stary koń