Bronisław Wilkoszewski, „Widoki m. Łodzi” – Ulica Zielona

Fotografia przedstawia widok na ulicę Zieloną i na znajdującą się na jej skrzyżowaniu z ulicą Spacerową (później ulica Kościuszki) kamienicę zwaną “domem Pinkusa”. Monumentalna narożna kamienica czynszowa została zbudowana w latach 1894-1895 według projektu Dawida Landego. Trzypiętrowy gmach nakryty jest wysokim mansardowym dachem z dominującym w narożniku wysokim ocynkowanym hełmem i dekoracyjną balustradą kalenicy. Narożna wieżyczka z galerią widokową nadaje budynkowi pałacowy wygląd. Kamienica jest bogato zdobiona, z dominującym neobarokowym detalem architektonicznym. Inwestorami byli dwaj przedsiębiorcy żydowskiego pochodzenia Jakub Lande i Mendel Pinkus. Rodzina Pinkusów zajmowała eleganckie pierwsze piętro, parter był przeznaczony na biura handlowe, natomiast w pozostałej części mieszkania wynajmowali dziennikarze, literaci i rodziny fabrykantów. Swoje pracownie mieli tutaj także słynni malarze: Samuel Hirszenberg, Eustachy Pietkiewicz i Leon Pilichowski. Częstymi gośćmi byli tu ludzie teatru: Stefan Jaracz, Juliusz Osterwa i Aleksander Zelwerowicz. Po wkroczeniu do Łodzi Niemców w 1939 roku Pinkusowie zostali wyrzuceni z kamienicy, którą przeznaczono dla celów wojskowych. Następnie mieściły się w niej biura administracji niemieckiej. Po wojnie, aż do 1948 roku, budynek pozostawał w rękach spadkobierców. W latach 1945-1949 był siedzibą Sądu Apelacyjnego i Sądu Najwyższego PRL. W 1953 roku właściciele zostali wywłaszczeni, a kamienicę przejęły władze miasta lokując w niej kilka urzędów. W 1993 roku spadkobiercy odzyskali swoją własność, a urzędy zostały przeniesione do nowych siedzib. Po remoncie dokonanym przez właścicieli, kamienica odzyskała dawny blask.

Fotografia pochodzi z wydanego w 1896 roku albumu Bronisława Wilkoszewskiego „Widoki m. Łodzi”. Saryusz Bronisław Paweł Wilkoszewski (1847-1901), zwany "łódzkim Canaletto" był mistrzem fotografii ilustracyjnej. Udokumentował zabudowę Łodzi z końca XIX wieku przede wszystkim wille, fabryki, budynki użyteczności publicznej, obiekty sakralne, ulicę Piotrkowską. Jego zakład fotograficzny znajdował się w willi "Trianon" w Pasażu Meyera 5 (obecnie ulica Moniuszki).