PlWiki

ORP Grom – niszczyciel typu Grom, wybudowany na zamówienie Marynarki Wojennej RP przez stocznię John Samuel White & Co. Ltd z Cowes w latach 1935–1937. Polską banderę podniesiono na nim 11 maja 1937 roku.

Bitwy morskie pod Narwikiem – starcia między flotą niemiecką a aliancką podczas niemieckiej inwazji na Norwegię w kwietniu 1940 roku, w czasie II wojny światowej, toczone w porcie w Narwiku i na wodach okolicznych fiordów. Zapoczątkowało je przewiezienie niemieckiego desantu do Narwiku na pokładach 10 niszczycieli grupy komodora Bontego, oraz zatopienie przez nie norweskich okrętów i wysadzenie desantu 9 kwietnia. 10 kwietnia doszło do pierwszej bitwy pod Narwikiem, z brytyjskimi niszczycielami flotylli komandora Warburtona-Lee, w której obie strony poniosły straty. Ostatecznie niemieckie okręty, zablokowane w fiordzie, zostały zniszczone w drugiej bitwie pod Narwikiem 13 kwietnia przez brytyjską flotę z pancernikiem HMS „Warspite”. Dało to aliantom panowanie na wodach wokół Narwiku, ułatwiając zdobycie tego miasta przez wojska lądowe w bitwie o Narwik, co jednak w ogólnym rozrachunku pozostało bez wpływu na losy kampanii norweskiej.

HMS Glorious – brytyjski krążownik liniowy z okresu I wojny światowej, przebudowany po jej zakończeniu na lotniskowiec, drugi okręt typu Courageous.

Saturn – gazowy olbrzym, szósta planeta Układu Słonecznego pod względem odległości od Słońca, druga po Jowiszu pod względem masy i wielkości. Charakterystyczną jego cechą są pierścienie, składające się głównie z lodu i w mniejszej ilości z odłamków skalnych; inne planety-olbrzymy także mają systemy pierścieni, ale żaden z nich nie jest tak rozległy ani tak jasny. Według danych z października 2019 roku znane są 83 naturalne satelity Saturna, co czyni go liderem wśród planet z największą liczbą księżyców.

Pałac Westminsterski – zabytkowy, neogotycki pałac w Londynie, w Wielkiej Brytanii; siedziba brytyjskiej Izby Gmin, Izby Lordów oraz urzędów z nimi związanych; zabytek I klasy od 1970 roku, w 1987 roku wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Niszczyciele typu Wicher – seria dwóch niszczycieli z okresu międzywojennego i II wojny światowej, zbudowanych we Francji dla polskiej Marynarki Wojennej. Były to pierwsze jednostki tej klasy w Marynarce Wojennej RP, w momencie wcielenia do służby były też jej największymi okrętami bojowymi. Obydwa okręty wzięły udział w II wojnie światowej. ORP „Wicher” został zatopiony podczas kampanii wrześniowej 3 września 1939 roku przez niemieckie lotnictwo w porcie w Helu. ORP „Burza” służył w siłach zbrojnych na Zachodzie, po wojnie powrócił do kraju, gdzie początkowo służył w Marynarce Wojennej PRL, a następnie od 1960 roku jako okręt muzeum, by ostatecznie zostać zezłomowany w 1977 roku.

Okręt podwodny – wojskowa jednostka pływająca, okręt konstrukcyjnie przystosowany do prowadzenia działań i operacji zarówno na powierzchni, jak i pod wodą; współcześnie jedna z głównych klas okrętów. Okręty podwodne zdolne są do samodzielnego zanurzenia i wynurzenia oraz kontrolowanego pływania pod wodą, a także do prowadzenia w tym środowisku walki oraz innych działań operacyjnych.

Aleksy II, imię świeckie Aleksiej Michajłowicz Ridigier – piętnasty patriarcha moskiewski i całej Rusi, zwierzchnik Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w latach 1990–2008.

Zofia Jagiellonka – królewna polska, księżniczka litewska, margrabina brandenburska na Ansbach i Bayreuth. Córka Kazimierza IV Jagiellończyka. 14 lutego 1479 roku poślubiła Fryderyka Hohenzollerna, margrabiego brandenburskiego na Ansbach i Bayreuth. Matka Albrechta Hohenzollerna.

Commando − brytyjskie formacje komandosów. Pierwsze oddziały tego typu powołano z inicjatywy Winstona Churchilla w 1940 roku z szeregów British Army. Od 1942 roku zaczęto tworzyć również jednostki komandosów Royal Marines i Royal Navy.

Edward Śmigły-Rydz, także: Edward Rydz, Edward Rydz-Śmigły, ps. „Śmigły”, „Tarłowski”, „Adam Zawisza” – polski wojskowy, polityk, marszałek Polski, generalny inspektor Sił Zbrojnych, Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych w wojnie obronnej Polski w 1939, formalnie przez 17 dni „następca prezydenta Rzeczypospolitej na wypadek opróżnienia się urzędu przed zawarciem pokoju”.

ORP Orzeł – polski torpedowy okręt podwodny, jednostka wiodąca typu Orzeł, zwodowany 15 stycznia 1938 roku w holenderskiej stoczni De Schelde we Vlissingen.

Vincent Willem van Gogh, wym. [] – holenderski malarz postimpresjonistyczny, którego twórczość dzięki żywej kolorystyce i emocjonalnemu oddziaływaniu wywarła dalekosiężny wpływ na sztukę XX w. Artysta cierpiał na napady lękowe i narastające ataki spowodowane zaburzeniami psychicznymi. Zmarł w wieku 37 lat jako twórca nieznany szerszemu ogółowi, w wyniku postrzału z broni palnej – prawdopodobnie samobójczego.

Antarktyda – kontynent położony najdalej na południe Ziemi, na którym znajduje się geograficzny biegun południowy. Jest położony w rejonie Antarktyki na półkuli południowej, niemal w całości na południe od koła podbiegunowego i otoczony przez Ocean Południowy. Jest to jedyny kontynent trwale i całkowicie niezamieszkany przez człowieka i niewykorzystywany gospodarczo. Ma powierzchnię 14,2 mln km², jest piątym co do wielkości kontynentem po Azji, Afryce, Ameryce Północnej i Ameryce Południowej, prawie dwa razy większym od Australii. Około 98% Antarktydy pokrywa polarna czapa lodowa o średniej grubości 1,9 km, która rozciąga się do wszystkich, prócz wysuniętych najbardziej na północ krańców Półwyspu Antarktycznego.

El Hadj Omar Bongo Ondimba – gaboński polityk, minister, wiceprezydent w latach 1966–1967, prezydent Gabonu od 1967 do 2009. Rządził przez 42 lata. Jego następcą został wybrany syn, Ali Bongo Ondimba.

Manuel Pinto da Costa – polityk Wysp Świętego Tomasza i Książęcej, pierwszy prezydent tego kraju od 12 lipca 1975 do 4 marca 1991. Działacz niepodległościowy i założyciel Ruchu Wyzwolenia Wysp Świętego Tomasza i Książęcej (MLSTP), lider partii w latach 1972–1990 oraz 1998–2005. Kandydat w wyborach prezydenckich w 1996, 2001, 2011 i 2016. Prezydent Wysp Świętego Tomasza i Książęcej ponownie od 3 września 2011 do 3 września 2016.

Andrzej Witold Wajda – polski reżyser filmowy i teatralny, w młodości aktywny jako malarz. W sezonie 1989/1990 dyrektor artystyczny Teatru Powszechnego w Warszawie. Czterokrotnie jego filmy były nominowane do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego. W latach 1989–1991 senator I kadencji. Kawaler Orderu Orła Białego.

ORP Burza – polski niszczyciel typu Wicher.

Wojna na Pacyfiku – całokształt działań militarnych w czasie II wojny światowej w Azji Wschodniej, Południowo-Wschodniej i na obszarach Pacyfiku w okresie od 1937 do 1945 r., które przybrały formę szczególnie natężonego konfliktu w okresie od 7 grudnia 1941 do 2 września 1945. W Chinach za datę kończąca wojnę uważa się 9 września 1945. Wojna toczyła się między Cesarstwem Japonii i jego nielicznymi sojusznikami a siłami alianckimi ze Stanami Zjednoczonymi na czele.

Teodoro Obiang Nguema Mbasogo – polityk i wojskowy, przywódca Gwinei Równikowej od sierpnia 1979. W 1982 oficjalnie mianowany prezydentem kraju, sprawuje nieustannie władzę od ponad 40 lat. Przewodniczący Unii Afrykańskiej w latach 2011–2012.

Greta Garbo, KNO – szwedzko-amerykańska aktorka filmowa i teatralna, uznawana za jedną z największych i najwybitniejszych gwiazd filmowych w historii kinematografii, a także jedną z legend i ikon „Złotej Ery Hollywood”. Symbol seksu lat 20. i 30. XX wieku.

FSO Warszawa – polski samochód osobowy produkowany w latach 1951–1973 przez Fabrykę Samochodów Osobowych (FSO) w Warszawie w oparciu o konstrukcję radzieckiego samochodu M20 Pobieda, rozwijaną następnie przez FSO. Był to pierwszy samochód osobowy produkowany seryjnie w Polsce po II wojnie światowej.

Józef Beck – polski polityk, dyplomata, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, pułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego.

Jiftach Spektor – izraelski pilot wojskowy, generał brygady, as myśliwski z dwunastoma zestrzeleniami na koncie. Uczestnik wojny sześciodniowej i wojny Jom Kipur. Brał udział w operacji „Opera”. Dowódca dwóch baz izraelskich wojsk lotniczych.

Giuseppe Garibaldi – włoski rewolucjonista, żołnierz i polityk, działacz i bojownik o zjednoczenie Włoch, do czego w znacznym stopniu się przyczynił; karbonariusz.

Bazylika Grobu Świętego – najważniejsza świątynia chrześcijańska położona w Dzielnicy Chrześcijańskiej na Starym Mieście Jerozolimy, w domniemanym miejscu męki, ukrzyżowania, złożenia do grobu i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa.

Akcja AB – potoczna nazwa tzw. Nadzwyczajnej Akcji Pacyfikacyjnej, którą okupanci niemieccy przeprowadzili na terytorium Generalnego Gubernatorstwa między majem a lipcem 1940.

Pacyfikacje „hubalowskie” – określenie akcji represyjnej przeprowadzonej przez okupantów niemieckich w Polsce w dniach 30 marca – 11 kwietnia 1940 roku, wymierzonej we wsie, w których pobliżu operował oddział majora Henryka Dobrzańskiego ps. „Hubal”.

Alhaji Umaru Musa Yar’Adua – nigeryjski polityk, gubernator stanu Katsina w latach 1999–2007. Członek Ludowej Partii Demokratycznej (PDP). Prezydent Nigerii od 29 maja 2007 do śmierci.

Stwardnienie guzowate, choroba Bourneville’a-Pringle’a, TSC – rzadka, wielonarządowa choroba uwarunkowana genetycznie, należąca do grupy fakomatoz, powodująca zmiany w nerkach, sercu, gałkach ocznych, mózgu, płucach i skórze, często związana z niepełnosprawnością intelektualną i padaczką. Stwardnienie guzowate zostało opisane jako nowa jednostka chorobowa w 1880 roku przez Désiréa-Magloire’a Bourneville’a. Przez ostatnie dwa dziesięciolecia dokonał się znaczny postęp w wiedzy o tej chorobie, związany z odkryciem jej genetycznego podłoża – mutacji w genach TSC1 i TSC2. Stwarza on nowe możliwości skutecznej terapii stwardnienia guzowatego.